EBEVEYNLİK TUTUMLARI
Çocuklar için hangi ebeveyn tutumunu sergilemenin onların gelişimini daha olumlu etkileyeceğini bilmek önemlidir. Araştırmacılarının yaptıkları gruplamalar doğrultusunda ebeveyn tutumları aşağıdaki gibi sıralanabilir.
- Otoriter Ebeveynlik Tutumu: Bu tarza sahip ebeveynler, kuralların ve emirlerin olduğu bir iletişim tarzını benimsiyor. Bu ebeveynlik tarzında çocuk sık sık cezaya maruz kalabiliyor.
- İlgisiz ve Kayıtsız Ebeveynlik Tutumu: Bu ebeveynlik tarzına sahip ebeveynler çocuklarına sınır çizmiyor ve onlardan herhangi bir şey de beklemiyor. Aynı zamanda çocuklarının ihtiyaçlarına karşı kayıtsız kalabiliyorlar.
- Serbest Ebeveynlik Tutumu: Çocuğun üzerinde aile denetimi yoktur, hiçbir zaman kesin kural konmaz. Kendisine ve çevresine zarar verebilecek davranışlarda bile denetimden uzaktır, aile müdahale etmez.
- Dengesiz ve Kararsız Ebeveynlik Tutumu: Net bir tutum sergileyememe, tüm çocuklara eşit davranamama, eşit sorumluluklar verememe olarak tanımlanabilir. Çocuğun yaptığı bir davranış bazen çok sert bir tepki alabilirken, bazen de çok olumlu karşılanabilmektedir.
- Koruyucu Ebeveynlik Tutumu: Çocukların duygu ve düşüncelerine fırsat vermeden iyi niyetli olarak yapılan koruyucu, kontrolcü, müdahaleci bir tutumdur. Bu ebeveynlik stilinde çocuklara hayat tecrübesi sunulmaz, çocuklar aşırı ebeveynliğe maruz kalırlar.
- Mükemmeliyetçi Ebeveynlik Tutumu : Bu tutumu benimseyen çocuklarını akademik, sosyal, sanatsal, sportif her alanda kusursuz olmalarını beklenir. Aile beklentilerinin karşılanması için çocuğu yoğun bir eğitim sürecine alır. Çocuktan beklentiler yaşının ve kapasitesinin üzerindedir.
- İzin Verici ( Aşırı Hoşgörülü) Ebeveynlik Tutumu: İzin verici ebeveynler genellikle çocuklarına karşı aşırı hoşgörülü olup, onların her istediklerini yapmalarına izin verirler. Çocukların kurallara uymalarını beklemek yerine, çocuklarına sınır koymaz ve yönlendirme yapmazlar.
- Demokratik Ebeveynlik Tutumu: Birçok araştırma ve uzmana göre, çocuğun gelişimi açısından en iyi ebeveynlik tarzının bu tutum olduğu söylenir. Ebeveynler çocuğa sıcak ve ilgili davranırken aynı zamanda sınırlar ve kontrol de vardır. daha aktif, daha bağımsız, mutlu olması bulunuyor. Bu ebeveynlik çeşidinde ebeveynler çocuğa sınır koyarken nedenlerini belirterek çocukla açık bir iletişim kuruyor. Ebeveynlerin çocuk ile kurduğu açık iletişim sayesinde çocuk farkındalık geliştiriyor.
Yeni Bir Kavram Olarak, Helikopter Ebeveynlik
Çocuklarıyla aşırı derecede ilgili olan, hayatını çocuğu odaklı yaşayan, çocuklarına yönelik planlar yapan, bu planları yürüten, yöneten ve müdahale eden ebeveynlerin helikopter ebeveynlik tarzını benimsediğinden bahsedilebilir.
