Diyabetik ayak tedavi nasıl yapılır?

Diyabetik ayak organ kayıplarının önemli nedenlerinden biridir. Şeker hastalarının %15' I hayatları boyunca diyabetik ayak sorununda maruz kalmaktadırlar. Organ kaybı ve iş gücü kaybının önemli bir neden olan diyabetik ayağın önlenebilir olduğu her zaman hatırlanmalıdır. 

Diyabetik ayak tedavisinde multidisipliner yaklaşım önemlidir. Multidisipliner yaklaşım nasıl olmalı ve uygulanmalıdır? Diyabetik ayak tedavisinde rolü bulunan ilgili uzmanlık alanları, girişimsel radyoloji, ortopedi, dahiliye, endokrin ve enfeksiyon hastalıkları uzmanlarının yakın işbirliği içinde çalışmasıdır. Bu işbirliği ve iy organizasyon şeker hastaları için kritik öneme sahiptir. Bu sayede organ kayıpları minimumda tutulabilmektedir. 

Hasta öncelikle ayak yarası yönünden değerlendirilir, aktif ve akıntı, ülsere bir yara var ise yara kültürü alınır, kan tahlillerine bakılır ve sonuca göre uygun antibiyotik başlanır.  Açlık kan şekeri ve 3 aylık kan şekeri kontrol edilir, yüksek kan şekeri değerleri bulunan kişilere insülin başlanır ya da insülin alıyor ise dozu düzenlenir. Diyet gözden geçirilir ve diyet konusunda bilinçlendirilir. Öğün atlanmaması ciddiyetle önerilir. 

Hastanın üre ve keratin değerlerine bakılır ve yüksek ise nefroloji konsültasyonu istenir. Günlük sıvı alımı en az 2 lt olması gerektiği bildirilir. 

Doppler ultrasonografi ile bacak atardamarlarının değerlendirilmesi yapılır ve atardamar tıkanıklığı var ise tedavi planlanır. Girişimsel radyolojide tedavinden 2-3 gün önce kan sulandırıcı ilaç başlanıp damar tedavisi planlanır. Kan kolesterol ve lipid değerleri yüksek ise gereğinde kolesterol düşürücü ilaçlar da tedaviye eklenir. Damar tedavisi öncesi kardiyoloji konsültasyonu istenir. Damar tedavisi anjiyografi ünitesinde balon, stent ya da aterektomi denilen damar traşlaması teknikleri bir arada kullanılarak damar darlık ve tıkanıklıkları giderilir. 

Aktif ülseri olan hastalarda debridman damar tedavisi öncesi yapılırken kuru yara ve gangreni olan hastalarda ortopedi önceki süreçler tamamlandıktan sonra yara debridmanı, eğer gangrenöz alan var ise amputasyon yaptıktan sonra düzenli yara bakımı uygulanır. 

Tüm bu süreç çok hızlı planlanmalı ve zamanın ayak aleyhine işlediği unutulmamalıdır. Multidisipliner yaklaşım organ kayıplarının minimumda tutulması yönünden kritik önem taşımaktadır.