Dış gebelik, embriyonun rahim dışında başka bir alana yerleşmesi olarak adlandırılır. Neredeyse tamamına yakını tüplerde yerleşir. Nadiren yumurtalıklara, rahim ağzına yada karın içine yerleşebilir. Görülme sıklığı %1-2 civarındadır.
Tüp bebek uygulamalarının, cinsel yolla bulaşan hastalıkların giderek artması ve tüplere uygulanan cerrahilerin sıklaşması nedeniyle dış gebelik oranları giderek artmaktadır.
Ancak günümüz teknolojisi ve insanların duyarlılığının artması nedeniyle, dış gebelik belirtileri daha oluşmadan, ciddi problemlere yol açmadan çok erken dönemde tesbit edilerek dış gebelik tedavisiyapılabilmektedir. Pek çok vakada dış gebelik ameliyatına gerek kalmamaktadır.
Dış gebelik nedenleri incelendiğinde en önemli nedenin cinsel yolla bulaşan hastalıklara yada geçirilmiş enfeksiyonlara bağlı olarak tüplerde oluşan hasarların olduğu görülmektedir. Bu nedenle cinsel yolla bulaşan hastalıkların artmasına paralel olarak dış gebelik oranları da yükselmektedir.
Diğer dış gebelik nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
- Daha önce dış gebelik geçirmiş olmak
- Tüp bebek gibi yardımcı üreme yöntemlerinin daha sık kullanılması
- Daha önce kürtaj olanlarda
- Yaşı 35 yaşından büyük olanlarda
- Sperm yada yumurtada genetik bozukluk olması
- Tüplerle ilgili geçirilmiş cerrahiler
- Sigara içenlerde
- Doğuştan tüplerde anormallik olanlarda
Dış Gebelik nasıl olur?
Dış gebelikte olay genelde tüplerde olur. Yumurtlama sonrası tüpler tarafından alınan yumurta birliktelik sonrası rahim içine gelen ve daha sonra tüpe geçen sperm tarafından tüpte döllenir. Daha sonra tüplerin hareketleri ile rahim içerisine gelmesi gereken döllenmiş yumurta bazı nedenlerden dolayı rahim içerisine ilerleyemez ve tüpte tutunmaya başlar. Ancak bu yanlış yerleşme bazen karın içerisine bazende rahim ağzı yada yumurtalıklara da olabilir.
Dış Gebelik Nasıl Anlaşılır?
Dış gebelik belirtileri bazen oldukça siliktir. Normal gebelik bulgularının dışında hiçbir belirti olmayabilir. Bulantı, kusma ve baş dönmesi gibi belirtiler dış gebelik olanlarda da mevcuttur.
Pek çok hastada dış gebelik belirtileri dahi olmayabilir. Buradan bakıldığında aslında erken dönemde sadece belirtilere bakarak dış gebelik ayrımının yapılamayacağı aşikardır.
Öncelikle adet gecikmesi olan bir kadında gebelik testi ile gebeliğin ortaya konması önemlidir. Gebelik testi pozitif çıkan kadınlarda gebeliğin sağlıklı yada sağlıksız olduğunu ayırabilmek için erken dönemde hcg takibi yapılır. Eğer 2 günde bir bakılan hcg değeri %66 oranında ve üstünde artıyorsa sağlıklı bir gebelik olma ihtimali oldukça yüksektir. Ancak yükseliş normal olsa bile bazen dış gebelik olabilir. Bu nedenler hcg düzeyi takip edilirken uygun olan zamanda rahim içerisinde gebelik kesesinin görülmesi için ultrason bakılması gerekecektir. Ne zaman ultrason bakılması gerektiğini takibinizi yapan kadın doğum uzmanı size bildirecektir. Rahim içerisinde gebelik kesesinin görülmesi durumunda dış gebelikten uzaklaşırız. Çok nadiren iç gebelik ve dış gebelik birlikte görünebilir. 30.000 de bir oranında birlikte görüldüğü için eğer rahim içerisinde gebelik kesesini görürsek dış gebeliği ekarte ettiğimizi düşünürüz.
Adet gecikmesi olan bir bayanda kasık ağrısı yada kanama olursa derhal dış gebeliği ekarte etmek için gebelik testi yapılmalıdır. Hasta normal adet gördüğünün söylese dahi tedbirli olmakta ve gerekli testleri yapmakta fayda vardır. Çünkü bazı kadınlar normal adet gördüklerini zannederler. Aslında gebelik oluşmuştur ve üstüne kanama olmuştur. Adet zannedilebilir.
Geç dönemde doktora gelen yada ihmal edilen vakalarda dış gebelik yırtılması nedeniyle aşırı karın içi kanama olabilir. Hatta bazen hasta aşırı kan kaybına bağlı olarak şoka dahi girebilir. Eskiden bu nedenle hasta kayıpları dahi yaşanırken artık günümüzde sağlık sisteminin daha rahat ulaşılabilir olması, hastaların bilinçlenmesi nedeniyle böyle gecikmiş vakalar çok yaşanmamaktadır.
