Deri kanseri (cilt kanseri) erken teşhisinde çevrenin faktörü nedir?
Vücudun koruyucu örtüsü olan deri üzerinde çok değişik lezyonlar (sivilce,ben, kabarıklık, kızarıklık,yara vb) gelişebilir. Kanserler de deride gelişen lezyonlardır. Deri kanserleri erken teşhis edildiğinde hayatı tehdit etmeyen habis tümörlerdir ve çoğu zaman basit cerrahi girişimlerle tedavi edilir, bazı nadir tipler dahil edilmediğinde sağ kalım oranları %100 e yakındır. Dikkatli bir insan kendi kendine deri muayenesi yaparak derisindeki değişiklikleri fark edebilir, herkesin bunu bilmesini ve yapmasını bekleyemeyiz. Ayrıca bazı vücut bölgelerinde deri tümörlerinin hasta tarafından fark edilmesi zor, kimi zaman da imkansızdır. Saçlı deri, kulak arkası, ense, sırt,apış arası ve makat çevresi zorluk arz eden vücut bölgeleridir.
Çoğu kez kansere doğru olan bu değişim gözümüzün önünde olur.” Gözümüz” yani oyuncular kimler ?
- Ben = kendim (gözüm,ayna,elle muayene)k
- Akrabalarım = anne,baba,kardeş,çocuklarım
- Eşim/sevgilim
- Hizmet aldıklarım = kuaför,berber,manikür,pedikür ve ağda yapanlar,masör ve masözler, tellak ve natırlar
- Dostlarım,arkadaşlarım
- Dikkatli sağlık çalışanları
Deri kanserlerinin çoğu vücudun görünen yerlerinde ortaya çıktığı için, deri lezyonunun “ben değişiyorum” “beni fark edin “ dediği bir dönen vardır. Ya da “bakın ben genç bir deri kanseriyim benimle ilgilenin” dediği altın zaman denen” bir dönem vardır.
Değişim /beni fark edin ya da deri kanserinin ayak sesleri nelerdir ?
Melanom dışı deri kanserlerinin ayak sesleri
- Büyüme, genişleme,kabarma, kabarıklığında artma
- Yara halini alma ve iyileşmeme
- Yara halini alma,iyileşir gibi görünüp tekrar tekrar yara halini alma
Melanomun ayak sesleri ;Vücutta doğuştan var olan veya sonradan gelişen bende
- B.Büyüme /genişleme
- A.Asimetri
- R. Renk değişikliği
- K .Kenar düzensizliği
Saçlı derinin kanserleri nadir değildir ,belirti vermediği zaman veya kanser küçük ise saçlarla gizlenebilir veya hasta tarafından ihmal edilir. Anne/eş/sevgili şefkati veya dikkatli bir kuaför/berber saçlı deri ,kulak arkası ve ensedeki kanser öncüsü benleri,küçük sivilceleri ve lekeleri,iyileşmeyen yaraları,kanayan kabarcıkları fark eder ve kişiyi uyarır. Ancak ,berber ve kuaförlerin her saç kesimi veya saç boyama sırasında bu bölgelerdeki sıra dışı oluşumları fark etmesi ve müşterisini uyarması;sonraki başvurusunda kontrol etmesi son derece önemlidir.
Sırt,kalça ve bacak arka tarafları da çevrenin yardımı ile kolaylaıkla kontrol edilen bölgelerdir.Apış arası lezyonlarında partnerin,kadın doğum uzmanlarının,ağda yapanların aktif rolü göz ardı edilemez.
Manikür,pedikür yapanlar tırnak altı ve el ve ayaktaki benleri fark eden,müşterisini uyaran ve hatta tekrar geldiğinde tekrar tekrar dikkat çeken kişilerdir.
Kanser öncüsü bir deri oluşumu ameliyatla çıkarıldığı zaman potansiyel kanser tehlikesi %100 ortadan kalkacaktır.
Sonuç olarak ortak sorumluluk ve riskli hastaların düzenli doktor kontrolü ile deri kanserine yakalanmamak, teşhiste geç kalmamak ve deri kanserine bağlı ölümleri nerdeyse ortadan kaldırmak mümkündür.
