DEĞERLİLİK İNANCI; ÖNEM, KABUL VE DENGE
Değerlilik inancı olduğumuz halimizin önem ve kabulüdür. Bu önem ve kabul dış dünyada ve içsel dünyadaki seslerin uyumu ile bir dengede durur. Kendiliğinden bir değerlilik inancına sahip isek diğerinin bize neleri yaptığına göre değil kendi inancımıza göre bir merkezimiz olur. Bu merkez belli şart ve koşullarda, belli yer ve zamanlarda değil öylelikle diğerinin bizi koyduğu yere göre değişmez ancak diğerinin önem ve kabul göstermediği yerde de durmaz.
Benliğin önem ve kabulle çevrelenmesi olduğumuz halin gereklilikler, standartlar, yargılarla hırpalanmasının önüne geçen koruyucu bir duvar oluşturur. Kimi zaman vicdan, kimi zaman sorumluluk, kimi zaman doğrular-yanlışlardan dolayı kendinizi hırpalamanızın önüne geçer.
Hayatınızda kutupların oluşumundan korur, kollar.
Ancak değerlilik duygusu kimi zaman narsisistik savunmalar, kimi zaman kaçınma ve kopma tepkileri ile karıştırılabilir.
Değerlilik duygusu hayatınızda zorlu bir yerde ise şu tutum ve davranışlarla gözlemleyebilrisiniz;
- Aşırı başarılı olma çabası ya da başarı gösterme çabasına hiç girmeme; aşırı çalışma ya da hiç çabalamama
- Hayatla ilgili sorumluluk almamak, kararı verme süreçlerinde kaçınma, başkalarına aşırı yönelimlilik; bunların sonuçları karşısında da kurban gibi hissedip haksızlığa uğramışlık duygusu hissetmek
- Diğerlerinin hayat sorumluluğunu üstlenmek, yapılması gerekenleri onlar adına yapmak; bunun için baskı kurmak, alan tanımamak
- Gerçekliği yadsımak; aşırı kötü ya da iyi olarak değerlendirmek
- Değişime dirençli olmak; risk almamak ya da ani değişimler yaşamak
- Buyurgan, büyüklenmeci ya da umursamaz tutumlarla ilişki kurmak,
- Diğerlerine karşı aşırı tepkisel ya da duygusuz davranmak
- Kendini diğerleri ile kıyaslamak; buna göre kendini konumlandırmak,
- Siyah-beyaz düşünce biçimi; bir kişinin davranışlarının kendisini tamamen değersiz ya da değerli yapabileceğini düşünmek
- Diğerlerinin eleştirel, yargılayan düşüncelerinin kişiselleştirmek,
- Korku, karmaşa, panik duygularının hızlıca tetiklenmesi
- "meli-malı", "mış olsaydım" "evet ama" kalıpları ile diğerlerinin görüşlerine kapalı olma