Coumadin (Kumadin) Nedir?
Coumadin bir antikoagülandır ve kanda pıhtı oluşmasını engeller. Coumadin’in ana maddesi olan “Warfarin Sodyum”, tatlı yonca bitkisinin özünden ilk kez 1940 yılında elde edilmiş olup dünyada 1955 yılından bu yana kullanılmaktadır.
Türkiye’de Coumadin 5 ve 10 miligramlık tabletler şeklinde piyasada satılmaktadır.
Coumadin en sık aşağıdaki durumlarda kullanılır:
Bacak ile ilgili atardamar veya toplardamar (derin ven trombozu) durumlarında
Akciğere pıhtı atılması sonrası (pulmoner emboli) veya atma riski olması durumunda
Atriyal Fibrilasyonlu hastalarda
Protez kalp kapağı olan hastalarda
Bazı felç geçiren hastalarda
Kalp krizi sonrası kalpte pıhtı varlığında (ventriküler trombus)
Coumadin Nasıl Etki Eder?
Coumadin vitamin K’ye bağımlı pıhtılaşma faktörlerinin karaciğerde üretilmesini bloke eder. Vitamin K kanın pıhtılaşmasını sağlayan faktörlerin üretilmesi için gereklidir. Vitamin K normal olarak yeşil ve yapraklı sebzelerde ve bazı nebati yağlarda doğal olarak bulunur. Coumadin yeni pıhtı oluşmasını engeller fakat oluşmuş olan pıhtıyı eritemez. Coumadin alındıktan yaklaşık 24 saat sonra etki göstermeye başlar ve tamamen etkili olması için 72–96 saat zamana ihtiyaç vardır. Coumadin alındıktan sonra 2–5 gün arası etkilidir fakat doktorunuzun önerdiği şekil ve dozda ilaç almaktan çekinmeyin.
Ne Kadar Coumadin Almalıyım?
Doktorunuz Coumadin dozunu dikkatli bir şekilde ayarlayacaktır. Coumadin dozu PT (Protrombin time) ve INR (International Normalized Ratio) tahlillerinin sonuçlarına göre ayarlanır. Coumadin’in etkisi dozla doğru orantılıdır. Yani doz arttıkça etki daha da artar (kan daha da sulanır). Çok yüksek dozlarda kendiliğinden kanamalar da görülebilir. Coumadin’in işe yarayabilmesi için kanda belirli bir düzeyde olması (yani kanın belirli bir oranda sulanması) gerekir. Daha az olursa, işe yaramaz ve yine pıhtılar oluşur. Çok fazla olursa bu sefer de kanamalar görülebilir. Etkili olan bu dozu ayarlamak için kan testi yapılır. Doktorunuzun isteği üzerine yapılan bu kan testleri; Protrombin zamanı (PT) dır. Bunun en doğru ifadesi INR ile yapılır. İlacı hangi dozda alacağınızı ve kan testlerinizin değerinin ne olması gerektiğini doktorunuz ayarlayacaktır. İlaç dozu kan testi değerlerinize göre ayarlanacaktır. Almanız gereken Coumadin miktarı zamanla değişebilir, bu nedenle belirli zamanlarda kan tahlillerinizi yaptırıp doktorunuza danışmanız gerekir.
Arzulanan INR değerleri hastalığa göre değişmektedir. Tedavi konusunda istenen INR değerleri hekimler arasında (hasta ve durumuna bağlı olarak) değişken olabilir, son kararı verme tamamen hekiminize bağlıdır.
|
Hastalık |
INR |
|
DVT/PE |
2.0 – 3.0 |
|
Atrial Fibrilasyon |
2.0 – 3.0 |
|
Miyokard enfarktüsü |
2.0 – 3.0 |
|
Mekanik kalp kapağı |
2.5 – 3.5 |
|
DVT: bacak toplardamar pıhtılaşması, PE: Akciğer embolisi |
Hangi Saatte ve Dozda Almalıyım?
Her gün aynı saatte ve önerilen dozda almalısınız. (tercihen 16:00 da)
Eğer dozunuzu zamanında almazsanız aynı günde dozu hemen alın.
Asla üst üste iki doz almayınız.
İlaç dozunuz kan sonuçlarına göre doktorunuz tarafından değiştirilebilir.
Coumadin dozu için ekte bulunan takvimi kullanabilirsiniz
Neden Ve Ne Zaman Kan Testi Yaptırmalıyım?
PT/INR kanınızın ne kadar sulandığını ve ilaç dozunuzun değişmesi gerekip gerekmediğini belirler
İlaca yeni başladığınızda başlangıçta haftada bir kere sonrasında ise genelde ayda bir kere PT/INR tahlili yaptırmanız gerekecektir
PT/INR Sonucunu Neler Etkiler?
· Hastalık, diyet, alınan diğer ilaçlar, fiziksel aktiviteler PT/INR’ yi değiştirebilir
· Özellikle başka bir nedenle ilaç alacak olursanız doktorunuza Coumadin kullandığınızı hatırlatın.
Coumadin’in Yan Etkileri Nelerdir?
Kanama riskinizi azaltmak için düzenli PT/INR tahlillerinizi yaptırmalısınız!!!!
Aşağıdaki sorunlarla karşılaşırsanız doktorunuzu arayınız:
Şiddetli baş ağrısı, uyuşukluk, bulantı, kusma
Tıraş sırasında veya kesik sonrası durmayan kanamalar
Burun kanamaları
Diş fırçalaması sırasında diş etlerinden kanama
Ağızdan kan gelmesi
Ciltte vurma veya çarpma olmadan yaygın morluklar
Kırmızı veya kahverengi idrar
Kırmızı veya siyah gaita
Vajinadan beklenmedik kanama veya normalden çok uzamış menstruasyon
Ciltte nekroz
Ayak parmaklarında morarma
Coumadin’in Diyet ve Diğer İlaçlarla Etkileşimi Nasıldır?
Coumadin birçok ilaç ile etkileşir. İlaç değişikliği veya yeni ilaç başlangıcında doktorunuza Coumadin kullandığınızı bildirmelisiniz. Ek bölümünde, Coumadin ile etkileşen ilaçların daha detaylı bilgisini bulabilirsiniz.
Coumadin ile etkileşen bazı ilaçlar:
Acetaminophen (Tylol, Parol, Minoset)
Aspirin
İbuprofen (Brufen)
Naproksen (Apranax, Aprol )
Cimetidine
Ranitidine (Ranitab, Ulcuran, Zantac)
K Vitamini içeren vitamin preparatları
E vitamini içeren preparatlar
Birçok bitkisel ilaç Coumadin ile etkileşebilir bu ilaçları kullanacaksanız PT/INR’ nin daha yakından takibi gereklidir.
Kaçınmanız Gerekenler!
Diyetinizde ciddi değişiklikler yapmayın standart ve dengeli bir diyet ile beslenin
Alkol kullanımından kaçının
Travmaya neden olabilecek aktivite ve sporlardan kaçının
Başınıza Geldiğinde Ne Yapacaksınız?
Vücudumda kesik oldu ve kanamam durmuyor?
Kanamanız 10 dakika süreli baskı ve bandaj ile durmuyorsa acil servise başvurun, çoğu kanama kanayan yer üzerine baskı ve bandaj ile duracaktır
Hamile Kalırsam Veya Kalma İhtimalim Olursa?
Hamilelikte belli dönemler ve hayati zorunluluk bulunmadıkça kesinlikle Coumadin kullanılmaz. Hamilelikte Coumadin kullanımı konusunda doktorunuza başvurun.
Coumadin dozumu almayı unuttum?
İki dozu bir arada almayın. Hatırladığınız anda o günkü dozunuzu alın. Eğer üç kez ve daha fazla ilaç almayı unutursanız doktorunuza haber veriniz
Coumadin Alırken Seyahat Edebilir miyim?
Kumadin alırken seyahat etmenizde sakınca yoktur. Seyahat öncesi PT/INR kontrolünüzü yaptırınız veya seyahatiniz sırasında yaptırmayı ayarlayınız. Yanınıza yeterli ilaç alınız.
Spor veya Fiziksel Aktivitelerimi Sınırlamalı mıyım?
Ciddi düşme ve travmaların olacağı sporlardan ve aktivitelerden kaçının
Vitamin K içeren yiyeceklerden kaçınmalı mıyım?
Hayır, sadece diyetinizde aniden değişiklikler yapmayın ve aynı günde K vitamininden fazla içeren yiyecekleri fazla yemeyin. Sağlığınız için yararlı olan bazı yiyecekler bol K vitamini içerir fakat bu yiyecekleri düzenli olarak aldığınız ve PT/INR’ yi kontrol altında tuttuğunuz sürece sorun yoktur. Aldığınız K vitaminindeki büyük değişiklikler, Coumadin’in vücudunuza olan yararını olumsuz yönde etkileyebilir. Uyguladığınız diyeti dengeli tutmanız, aldığınız K vitamini seviyesini belirlemekte son derece önemlidir. Örneğin 10 günde bir ıspanak yemeği yiyorsanız aynı sıklıkta yemeğe devam edebilirsiniz. Ama bir hafta süreyle her gün ıspanak yemeniz, Coumadin etkinliğini azaltıcı etki oluşturacaktır.
Yemek düzeninizde büyük değişiklikler yapmadan önce, lütfen doktorunuza danışınız. Eğer yaptığınız değişiklikler, sağlık sorunlarınızdan kaynaklanan zorunlu değişiklikler ise, bu durumda da doktorunuzu bilgilendirmeniz gerekmektedir.
Pişirilen, dondurulan veya kurutulan besinlerin içerdiği K vitamini miktarı, tazeyken içerdikleri miktarla aynıdır.
Aşağıdaki tabloda yiyeceklerin 1 porsiyonunun Vitamin K içerikleri verilmiştir.
Diyetinizi sabit ve dengeli tutmanız yiyeceklerin K vitamini içeriğinden daha önemlidir!!
Bir porsiyonda bulunan K Vitamin miktarları
|
Tahıllar |
|
Süt Ürünleri |
|
Meyveler |
|
|
Simit |
+ |
Tereyağı |
+ |
Elma |
+ |
|
Ekmek |
+ |
Margarin |
++ |
Muz |
+ |
|
Tahıl ürünleri |
+ |
Mayonez |
+++ |
Üzüm |
+ |
|
Beyaz Un |
+ |
Soya yağı |
+++ |
Kavun |
+ |
|
Yulaf ezmesi |
+ |
Zeytinyağı |
++ |
Greyfurt |
+ |
|
Pirinç |
+ |
Fıstık yağı |
+ |
Limon |
+ |
|
Makarna |
+ |
Susam yağı |
+ |
Portakal |
+ |
|
|
|
Mısır |
+ |
Şeftali |
+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
Etler |
|
Sebzeler |
|
|
|
|
Tavuk |
+ |
Brüksel lahana |
+++ |
Şalgam |
+++ |
|
Sığır eti |
+ |
Kıvırcık lahana |
+++ |
Marul |
+++ |
|
Hindi |
+ |
Brokoli |
+++ |
Fasulye |
+ |
|
Ton balığı |
+ |
Maydanoz |
+++ |
Kuşkonmaz |
++ |
|
Karides |
+ |
Ispanak |
+++ |
Havuç |
+ |
|
Jambon |
+ |
Su teresi |
+++ |
Karnı bahar |
+ |
|
|
|
Soğan |
+ |
Yeşilbiber |
+ |
|
|
|
Salatalık |
+ |
Balkabağı |
+ |
“+” değerleri arttıkça, porsiyonda bulunan K vitamini değerleri de artmaktadır.
Ek – PT/INR değerini etkileyen ilaçlar
|
PT/INR DEĞERİNİ ETKİLEYEN İLAÇLAR |
|
|
|
* işaretli olanlar PT/INR değerini hem artırabilir hem de azaltabilir. PT/INR değerini artıran ilaçlar: Acetaminophen Allopurinol Aminosalicylic acid Amiodarone HCI Aspirin Azithromycin Cefamandole Cefazolin Cefoperazone Cefotetan Cefoxitin Ceftriaxone Chenodiol Chloral hydrate* Chloramphenicol Chlorpropamide Cholestyramine* Cimetidine Ciprofloxacin Clarithromycin Clofibrate Coumadin’in fazla alınması Cyclophosphamide* Danazol Dextran Dextrothyroxine Diazoxide Diclofenac Dicumarol Diflunisal Disulfiram Doxycycline Erythromycin Ethacrynic acid Fenoprofen Fluconazole Fluorouracil Fluoxetine Fluvoxamine Glucagon Halothane Heparin lbuprofen Ifosfamide Indomethacin Influenza virus aşısı (grip aşısı) Itraconazole Ketoprofen Ketorolac Levamisole Levothyroxine Liothyronine Lovastatin Mefenamic acid Methimazole* Methyldopa Methylphenidate Methylsalicylate ointment, topical Metronidazole Miconazole Moricizine HCl* Nalidixic acid Naproxen Neomycin Norfloxacin Ofloxacin Olsalazine Omeprazole Oxaprozin Oxymetholone Paroxetine Penicillin G, intravenous Pentoxifylline Phenylbutazone Phenytoin* Piperacillin Piroxicam Prednisone* Propafenone Propoxyphene Propranolol Propylthiouracil* Quinidine Quinine Ranitidine* Sertraline Simvastatin Stanozolol Streptokinase Sulfamethizole Sulfamethoxazole Sulfinpyrazone Sulfisoxazole Sulindac Tamoxifen Tetracycline Thyroid Ticarcillin Ticlopidine Tissue plasminogen activator (t-PA) Tolbutamide Trimethoprim/sulfamethoxazole Urokinase Valproate PT/INR değerini azaltan ilaçlar: 6-Mercaptopurine Aminoglutethimide Amobarbital Azathioprine Butabarbital Butalbital Carbamazepine Chlordiazepoxide Chlorthaliclone Corticotropin Cortisone Coumadin’in az kullanılması Dicloxacillin Ethchlorvynol Glutethimide Griseofulvin Haloperidol Meprobamate Nafcillin Paraldehyde Pentobarbital Phenobarbital Primidone Rifampin Secobarbital Spironolactone Sucralfate Trazodone |
Ek - PT/INR değerini etkileyen faktörler
|
PT/INR DEĞERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER |
|
|
|
PT/INR değerini artıran durumlar: Pıhtılaşmayı etkileyen diğer ilaçlar Kanser Kollajen damar hastalıkları Konjestif kalp yetmezliği İshal Beslenme bozuklukları Karaciğer hastalıkları (İnfeksiyöz hepatit, sarılık) Hipertiroidi (tiroid bezinin fazla çalışması) K vitamin eksikliği Alkol* PT/INR değerini azaltan durumlar: K vitamininden zengin diyet Ödem Hipotiroidizm (tiroid bezinin az çalışması) Nefrotik sendrom Coumadin'e direnç olması Hiperlipemi (kan yağlarında yükseklik) Laboratuarın güvenilir olmayışı PT/INR değerini etkileyen en önemli faktördür. Testi güvenilir laboratuarlarda yaptırmak gerekir. Alkol PT/INR değerini hem artırabilir hem de azaltabilir.
|
Ek – Yüksek miktarda K vitamini içeren besinler
Yüksek miktarda K vitamini içeren besinler (bunlar genel olarak yeşil sebzelerdir):
Mayonez
Kanola, soya yağı
Brokoli
Brüksel lahanası
Lahana
Hindiba
Yeşil soğan (çiğ)
Karalahana
Yeşil lahana
Kıvırcık salata
Aysberg salata
Yeşil hardal
Maydanoz
Nane
Bezelye
Ispanak
Semizotu
Tere
Şalgam yaprağı
Yeşil çay
Pazı
Salatalık (kabuklu)
