Çocukta neden sonuç ilişkisi

ÇOCUKTA NEDEN SONUÇ İLİŞKİSİ

Çocuğunuz ilk yıllarından itibaren çevresine meraklı gözlerle bakar ve çevresini anlamlandırmaya başlar. Aileler çocuğun bu merakını her koşulda gidermesi gereken öncelikli kişilerdir. Aile çocuğun dünyasını oluşturur ve etrafındaki nesne ve olayları isimlendirirken unutulmamalıdır ki sizlerin dünyaya bakış açınızı korku, kaygı, duygularınızı da alır.  Ailelerin, anne-babanın çocuğun sorularını yansız cevaplaması ve çocuğun ilk yıllarından itibaren yargıdan uzak yetiştirilmesi çocuğunuzun kendi doğru ve yanlışlarını oluşturulması için önemlidir.

Anne babaların çocuğun eğitimi ve yetiştirme şeklini geliştirirken unutmamaları gereken bir noktada çocuğunuza sorgulamayı ve araştırmayı öğretmektir. Günümüzde salt bilgiye ulaşmak oldukça kolaylaştı. Bilgi çağında olduğumuz düşünüldüğünde çocuğumuzun hayatına giren her bilgiyi olduğu gibi kabul edip hayatına almasındansa doğru bilgiye nasıl ulaşacağından çok o bilgiyi sorgulamayı ve bilgiye ulaşabileceği araştırma yeteneğini geliştirmeyi öğretmemiz önemlidir. J. J. Rousseau'nun da boş levha olarak adlandırdığı çocukların gelişimi ve hayata hazırlanmasında önemli bir rolü olan nedenselliğin aranması ve eleştirel gözle hayata bakış açısı kazanması dikkat edilmesi gereken bir noktadır.

Bu süreçte ailelerin çocuklarına olan yaklaşımlarında dikkat edilmesi gereken noktalar;

• Çocuğunuzun sorduğu soruları yargılamada objektif olarak yanıtlamaya çalışır.
• Sorduğu soruları destekleyin ve size soru sormasının doğal olduğunu, bu davranışın güzel bir davranış olduğunu da belirtin.
• Soru sorduğunda her defasında direk cevabını ona vermek yerine “sence ne olmalı?”, “Sana göre nasıl?”, sorularla kendi fikrini oluşturması, kedini ifade edebileceği ve sorularının üzerine düşünmesini sağlamanız onun gelişiminde nedensellik ve kendini ifade etme becerisini kazanmasını sağlayacaktır.
• Çocuğunuz soru sorduğunda cevabını veremiyorsa ona model olmayı unutmamalıyız.
• Çocuğunuz ile iletişimde “neden bu oldu?” gibi bir soru sorarak onun cevabını beklemeden de nedenini ona açıklamalısınız. Böylelikle neden- sonuç ilişkisini kurup daha sonra da sizi taklit etmeye başlayacaktır.
• Çocuğunuzun soru sorabileceği ortamlar yaratmak sizlerin elindedir. Onun yaşadığı olay ve durumları anlamlandırması ve ifade edilmesi durum ve olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi kurmasını sağlayacaktır.
• Çocuğunuz sosyal gelişiminin yanı sıra dil ve bilişsel gelişiminde önemli olan neden- sonuç ilişkisi kurması vazgeçilmez bir öğedir.
• Çocuğunuzun sizi eleştirmesi ya da sorgulaması durumunda aşırı tepkilerde bulunmayıp onunla bu davranış ya da yaklaşımınız üzerine sohbet edin.

Sonuç olarak baktığımızda bilgilerin her yeni gün değiştiği dünyamızda çocuğun bilgiye nasıl ulaşacağı ve her bilgiyi sınayarak hayatına alması, çocuğunuzun sınırlarını oluştururken aynı zamanda nedensellik arayışı her an çocuğunuzun farkındalığını arttırmasına neden olup kendini ifade etme becerisinin gelişimine de katkıda bulunacaktır.