Temporomandibuler Eklem (TME, çene eklemi) çiğneme kaslarını tutan ağrı ve fonksiyon bozukluğu sendromudur. Eklem yüzeyi ve disk arasındaki uyum bozulmuştur. Çene eklemi bozuklukları, günümüzde yaygın bir kesimi etkisi altına almış çok sık rastlanılan bir durumdadır.
TME Bozukluklarının Belirtileri
Ağız açma sırasında ağrı
Ağız açıp kapatırken gıcırdama, klik, tıkırtı sesi
Ağız açmada kısıtlılık veya kilitlenme
Boyunda ağrı veya sertlik
Baş ağrısı (Migren ağrısı ile karıştırılır)
Çiğneme ve yemek yeme sırasında ağrı
Yüzde ağrı
Dişleri birbiri üstüne kapatırken ağrı
Çiğneme sırasında çenede yorgunluk hissi
Genellikle sabahları kalkınca çeneyi açmada güçlük ve ağrı
Esnemede zorluk
Kulak ağrıları
Kulaklarda çınlama, gürleme benzeri sesler
Üst ve alt dişlerimizin birleşme şeklinde ani değişiklik
Yüz kaslarındaki hiperplaziye bağlı olabilecek yüzde asimetri
Ağız açma sırasında çenede deviasyon (kayma)
Kulakta tıkanma hissi ve basınç ve ağrı
TME'de diskin deplasmanı ya da kondil ve diskte dejeneratif değişiklikler de oluşabilir. TME'deki klinik semptomlardaki farklılıklar her zaman disk deplasmanı olarak açıklanamaz. Çiğneme kaslarının disfonksiyonu da hesaba katılmalıdır.
TME Bozukluklarının Nedenleri
Çenelere yada eklem bölgesine gelen direkt travma (kaza ya da darbe sonucu)
Tek taraflı çiğneme alışkanlığı
Diş eksiklikleri(en sık nedeni)
Diş sıkma ve gıcırdatma
Stres, depresyon vs.
Fizyolojik olmayan diş kapanışı
Eklemin gelişimsel defektleri( hipoplaziler vs.)
Dejeneratif eklem rahatsızlıkları, osteoartritis, artrozis
Otoimmün hastalıklar, romatoid artrit, lupus
Bilinmeyen faktörler
TME BOZUKLUKLARININ TEŞHİS VE TEDAVİSİ
Çene eklemi bozukluklarında teşhis için muayene ile birlikte bazı yardımcı testler kullanılabilir. Ayrıca geleneksel veya bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans görüntüleme de sıklıkla kullanılan görüntüleme yöntemleridir. Nadiren sintigrafi veya PET tetkikleri gerekebilir.
Muayene Yöntemleri
Dişler ve kapanış sisteminin muayenesi
Çiğneme kaslarının muayenesi,
Çene ekleminin muayenesi
TME Tedavisi
Semptomların tedavisi,
Altta yatan nedenin tedavisi,
Hazırlayıcı faktörlerin ortadan kaldırılması,
Patolojik etkilerin tedavisi.
Tedavi Seçenekleri
Hasta eğitimi ve koruyucu tedavi,
Splint tedavisi,
İlaç tedavisi,
Egzersizler,
Fizik tedavi,
Manipülasyon,
Psikiyatrik destek,
Kas içerisine Botoks enjeksiyonu
Eklem içersine sıvı enjeksionu(Sodyum Htalurinate) ve Artrosentez
Geç kalınmış vakalarda ileri tedaviler (cerrahi vs.)…
Tedavi Sürecinde
Eklemler üzerindeki yükün azaltılması çok önemlidir. Hastanın stresten uzaklaştırılması gerekir.
Sakız çiğnenmesi, çeneyi yoracak sert gıdalar yenmesi yasaktır.
Esnerken, hapşırırken ağız aşırı açılmamalı, çene elle desteklenmelidir.
Isırma hareketi kesinlikle yasaktır, besinler küçük parçalar halinde ağza alınır.
Tek taraflı çiğneme yapılmamalıdır, besinler her iki tarafta da çiğnenmelidir.
Ağrının çok olduğu durumlarda, doktora başvurma sürecine kadar; ağrı kesici, kas gevşetici ve antienflamatuar ilaçlara başvurulabilir.
Tedavi Sürecinin Sonunda
Erken ve patolojik tüberkül temasları düzeltilir.
Kapanış kontrol edilir, gerekiyorsa hasta ortodonti bölümüne sevk edilir.
Diş eksiklikleri varsa protetik tedaviler yoluyla giderilir ve nötral bir kapanış sağlanır.
Diş sıkma veya gıcırdatma devam ediyorsa, psikiyatri konsültasyonu istenir.
SAĞLIKLI VE GÜZEL GÜLÜŞLER DİLERİZ…
