BOŞANMADA YAS SÜRECİ
Hiç kimse mutsuz hissetmek ve boşanmak için evlenmez. Herkes çok mutlu olacağını ve ömür boyu birlikte mutlu olacağı hayaller kurar ve planlar yaparlar. Birbirlerine güvenerek aynı yolda yürümeye söz verirler. Boşanmak, planladıkları hayatın sona ermesi demektir. Bu duruma üzülmek, yasını tutmak oldukça doğal ve sağlıklıdır. Bu yas sürecinin ne kadar süreceği kişiden kişiye göre değişmektedir.
Anlaşmalı olarak boşanan ve büyük sorunlar yaşamamış olan kişilerin bu süreci atlatması daha kolay olurken, eşi tarafından aldatılan ve boşanan kişilerin bu süreci atlatması daha uzun sürmektedir. Boşanmanın yasını tutmak, kişilik yapısı ve olumsuz deneyimleri nasıl karşılayabildiğiyle de alakalıdır. Olayları olduğu gibi kabullenen bir yapısı olan bireyler için bu sürecin daha kolay atlatabilirken, kötü olaylar karşısında kendini toparlayamayan kişilerin bu süreci atlatması aylar belki de yıllar sürecektir. Bu süreç çalışan kadın, statü ve yaşadığı coğrafi konuma göre farklılıklar gösterebilir.
Boşanmanın yasını tutmak, herkesin yaşayabileceği bir durumdur ancak nasıl yaşanacağı, nasıl tepkiler vereceği herkes için farklılık gösterir. Bazı kişiler bu süreçte içlerine kapanırlar ve kendileriyle baş başa kalmayı tercih ederler. Böylece yaşadıkları ayrılığı daha çabuk atlatacaklarına inanırlar. Bazı kişiler kendilerini işe verir. Bir işle meşgul olmanın yas sürecini daha kolaylaştıracağını düşünürler. Bazı kişiler ise ailesinden ve arkadaşlarından destek alarak, onlarla birlikte olarak yas sürecini atlatmaya çalışır. Boşanma sonrası yas sürecinin nasıl yaşanacağı herkesin kişilik yapılarına göre değişmektedir.
Evlilik sürecindeki alışkanlıkları bırakmak, yeni yaşama hazırlanmak ve alışmak doğal bir süreçtir. Boşanmanın yasını tutmak, yeni hayata adım atmadan önceki sürectir. Bireyler bu süreçte geçmiş hayatlarını gözden geçirirler, nerelerde hatalar yaptıklarını bulmaya çalışırlar. Zaman zaman pişmanlıklar, keşkeler oluşur. Bu sürecin sonralarına doğruda bir sonraki adımda ne yapmak istediklerine karar vermeye çalışırlar. Boşanmanın ardından yas sürecinde aileden ve arkadaşlardan destek almak sürecin daha kolay atlatılmasına yardımcı olur. Aileyle birlikte güzel zaman geçirmek, yemekler yemek, arkadaşlarla buluşmak, kahve içmek gibi faaliyetler bu sürecin çok daha kolay geçmesine yardımcı olacaktır. Yapmayı erteledikleri aktiviteleri yapabilirler, evlerine alışveriş yapabilirler, dış görünüşlerini değiştirebilirler.
Boşanmanın yasını tutmak, eski hayatın ardından bir süre durmaktır. Ancak yeni hayat geçmek için bu sürecin atlatılması gerekir. Bu süreçte kendine odaklanmak, kendini geliştirmek yeni hayata adım ederler kişilerin kendini daha özgüvenli hissetmelerini sağlayacaktır. Kişisel gelişim kitapları okumak,spor yapmak, görünüşü değiştirmek, tatile çıkmak gibi aktiviteler sonrası yas sürecinin atlatılmasını kolaylaştırabilir.
Boşanma sonrası yas sürecini atlatmakta zorlanan kişilerin bu sürecin atlatılması için bir terapistten destek alması faydalı olacaktır. Böyle durumlarda kişilerin hiç tanımadıkları birine içini dökmesi her zaman daha kolay olmaktadır.
Boşanma yas sürecinde depresyonu belirtileri görülebilir. Bu boşanma esnasında ve boşanma sürecinin ardından hemen veya birkaç ay sonrada ortaya çıkabilmektedir.
Boşanma depresyonunun belirtileri aşağıdaki gibi olabilir.
Umutsuzluk
Endişe
Özgüven kaybı
Öfke kontrol problemi
Konsantrasyon sorunu
Karar vermekte zorlanma
Mutsuzluk
Suçluluk
Uyku problemleri (çok uyuma, hiç uyuyamama gibi)
Yeme problemlerine bağlı kilo almak veya kilo vermek
Yeme problemleri (çok yemek veya hiç yemek yememek gibi)
Madde ve alkol kullanımı veya kullanımda artış gösterebilir
İntihar düşünceleri (İleri düzey depresyonda görülür.)
CEYDA YÜCETÜRK
