İnsanların %75-85’i hayatları boyunca bel ağrısından en az bir kere yakınmaktadırlar.
Bel ağrılarında risk faktörleri ;
Yaş,
Obezite,
Sigara,
Sedanter yaşam,
Travmalar,
Psikososyal faktörler,
Mesleki faktörler:
Uzun süre oturma
Uzun süre ayakta kalma
Ağır yük kaldırma vb.
Bel ağrılarının sık nedenleri
- Mekanik bel ağrısı %97
-
- Lumbar strain-sprain ( bel omurlarının zorlanması, gerilmesi, burkulması) (%70)
- Disk ve faset dejenerasyonu ( bel omur eklemlerinin ve disklerinin aşırı kullanma, yanlış kullanma, yaşa bağlı yıpranması, yapılarının bozulması) (%10)
- Hernie disk ( bel fıtığı) (%4)
- Osteoporotik kompresyon kırığı ( kemik erimesine bağlı bel omurlarının çökmesi-kırılması) (%4)
- Spinal stenoz ( kanal darlığı; doğuştan olabilir, kireçlenmelere bağlı olabilir) (%3)
-
-
- Spondilolistezis ( bel kayması) (%2)
- Konjenital anomaliler ( doğuştan olan yapısal bozuluklar-problemler) (%1)
-
- Nonmekanik bel ağrısı ( iltihap, romatizmal, tümör vb.) %1
- Visseral hastalıklara bağlı bel ağrısı ( iç organlardaki hastalıklara bağlı bele vuran-yansıyan ağrılar) %2
-
Tanı
- Anamnez ( hastanın öyküsü)
- Fizik muayene
- Görüntüleme ( grafi, MRI, BT)
- Laboratuvar
- EMG
-
Tedavi
- Hedefler
- Hasarlanmış dokuların korunması,
- Enflamasyonun ve ağrının azaltılması,
- Fiziksel fonksiyonun ve mobilitenin ( omurga hareketliliğinin) artırılması,
- Kronikleşmenin ve atakların önlenmesi,
- İşe erken dönüşün sağlanması
- Ağrıya bağlı olarak gelişen anksiyete, gerginlik ve depresyon ile mücadele edilmesi,
- Hasta bilgilendirilmesi ve eğitimi,
- Yaşam tarzının modifiye edilmesi ( bel ağrısına sebebiyet vermemek üzere yeniden
-
düzenlenmesi)
Tedavide başarılı olabilmek için bel ağrısı ile ilgili aşağıdaki gerçekleri bilmekte yarar vardır.
Mekanik bel ağrılarının %80-90’ı yapılan tedavinin türüne bağlı olmaksızın 6 haftada iyileşir
%25-50’sinde ilk yıl içinde yeni bir atak oluşur
Hem hekim hem hasta için tedavi süresince sağduyulu olma tedavinin önemli bir parçasıdır
Tedavide alışkanlık yapan ilaçlar ve açıkça yarar beklenmeyen cerrahi girişimlerden kaçınmalıdır
Hastaları %5-10’u üç aydan uzun sürerek kronikleşmektedir. En önemli tedavi güçlükleri bu gruptaki hastalarda oluşmaktadır
Hastaların sadece %1-5’inde cerrahi gereklidir
Fiziksel kondisyonun iyileştirilmesi tedavinin önemli bir parçasıdır
Tedavi programı hastanın durumundaki değişikliklere göre modifiye edilmelidir
İşten uzak kaldıkça işe dönme olasılığı azaldığından mümkün olduğunca erken işe dönüş sağlanmalıdır
Tedavi yöntemleri
- Konservatif
- İstirahat
- Fonksiyonel immobilizasyon (korse, breys, destekler…)
- Farmakolojik
- Antiinflamatuarlar, ağrı kesiciler, kas gevşeticiler, TSA…
- Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon
-
- Bel okulu
- Egzersiz tedavisi
- Fizik tedavi modaliteleri
- soğuk tedavisi
- sıcak tedavisi
- analjezik modaliteler (TENS, EF…)
-
-
-
- Traksiyon
- Spinal manipülasyon ve mobilizasyon
- Masaj,
- Hidroterapi, Balneoterapi
-
- Enjeksiyon tedavisi
- Fonksiyonel rehabilitasyon
- Cerrahi tedavi
-
