BEBEKLERDE BAĞLANMA

Bebek doğduğu andan itibaren temel ihtiyaçları vardır. Bu temel ihtiyaçlar; sevgi, dokunma, kucaklama, sarılma, beslenme, temizlik, uyku gibi ihtiyaçlardır. Bu ihtiyaçları yerinde, zamanında, yeteri kadar karşılayan kişi yani bakım vereni ile şefkatli ve duyarlı bir bağ oluşturur. Dünyayı güvenilir bir yer olarak görmeye başlar. Bu bağ aslında tek taraflı bir bağ değildir. Bağlanma iki yönlü süreçtir. Bebekler sosyal jestlerle, agulamalarla, gülümsemelerle ihtiyacını karşılayan kişiye tepki verir. Bebekteki bu sosyal davranışlar bakım vereninin de sosyal davranışlarını ortaya çıkarır ve bebekleri kucaklama, sevgi, ilgi gösterme şeklinde onlara geri döner böylelikle iki yönlü bağlanma gerçekleşmiş olur. Bebeklerin hayatında onların bağlanacağı bir kişi olduğu sürece kime bağlandıklarının çok da önemi yoktur. Bazen bebekler, onlara bakım veren birden fazla kişiyle de bağ kurarlar.

İlk aylarda bebekler bütün insanlara karşı büyük bir ilgi gösterirler. Başkalarına gülümser, babıldar, parmaklarını/saçlarını kavrarlar. Bu önemli bir aşamadır. Başkalarına ilgi göstermeyen bebekler sonraki zamanda duygusal zorluklar yaşayabilirler. 4-6 ay arasında belirli tanıdık insanlara karşı etkileşimde bulunmayı tercih ederler. Onlara daha fazla gülümser, gığıldar ama yabancının yanında şaşkınlık veya tedirginlik gösterirler.

6-8 aylarda ayrılık kaygısı ve yabancı kaygısı gösterirler. Tanıdık olmayan kişilere karşı huzursuz olurlar, korku duyarlar. Bakım vereninden ayrılacakları endişesine kapılırlar. Ebeveynleri yanından ayrıldıklarında, başka odaya bile gittiklerinde huzursuz olurlar ve bunu belli ederler. Ayrılık kaygısı ve yabancı kaygısı bebekten bebeğe farklılık gösterebilmektedir. Kollektif ailede büyüyen bebekler bu durumdan çok daha az huzursuzluk yaşarlar. Anne-baba tutumunu da bu durumu etkileyen bir diğer faktör arasındadır.

Araştırmacılar farklı bağlanma türlerinin olduğunu bulmuşlardır. Bunlar;

GÜVENLİ BAĞLANMA; çocukların bir ebeveyn veya önemli bir başka kişi ile güvenli bağ oluşturdukları bir bağlanma kategorisi. Yabancı durum sürecinde, güvenli bağ olarak bağlanmış bebekler bakıcılarından ayrıldıklarında biraz üzüntü gösterirler fakat yeniden bir araya geldiklerinde tekrar hızlıca sıcak etkileşim kurar.

Bu bebekler ileriki zamanlarda genellikle arkadaş canlısı, kendilerine yetebilen bireyler, olumlu benlik algısı olan yetişkinler olurlar.

GÜVENSİZ-KAÇINAN BAĞLANMA; Bebeğin bir ebeveyni veya önemli başka bir kişi ile güvenli bağ kuramadığı, yabancı durum sürecinde bakım vereni ortamdan ayrıldığında üzüntü ifadesi gösterebilirler veya göstermeyebilirler. Ancak bakım veren geri döndüğünde onu tamamen göz ardı ederler.

Saldırgan, dürtüsel olma, az işbirliği yapma eğilimi içerisinde olan yetişkinlere dönüşürler.

GÜVENSİZ-KARARSIZ BAĞLANMA; bebeğin hayatındaki önemli kişiyle güvenli bağ kuramadığı, ebeveynleri yanından ayrılıp geri geldiğinde ise ya çaresizce yapışma ya da öfke ile itekleme arasında gidip gelirler.

İleriki çocukluk yıllarında mızmız, bağımlı, utangaç, sıkılgan olurlar. Sosyal-duygusal problemleri vardır.

DAĞINIK BAĞLANMA; bebeğin hayatındaki önemli kişi ile güvenli bağ kuramadığı, KARASIZ ve KAÇINAN bağlanma şeklinin bir arada görüldüğü durumdur.

İleriki yıllarda saldırgan davranışlar, düşmanca tutumlar sergileyen davranışlarda bulunurlar.

UNUTMAYALIM Kİ;

Bebek ve küçük çocuklar onlara karşı sıcak ve duyarlı olan yetişkinlere bağlanırlar.

Etiketler

Yazar Hakkında

Çocuk Gelişim Simge Çelik Korkmaz

Önemli Bilgilendirme

Benzer Makaleler