Bağlanma İlişkisinin Önemi
Bağlanma nedir?
Bireyin, başka bir kişiden yakınlık bekleme eğilimi bu kişi yanında olduğunda bireyin kendisini güvende hissetmesidir.
Bağlanma, genelde çocuk ile yetişkin bir birey -çoğu zaman anne- arasındaki olumlu bağı ifade etmek için kullanılan bir terimdir. Bağlanma kuramı hayvan gözlemleri ve deneyleri sonucunda gelişmiş bir kuramdır. Bağlanma ile ilgili ilk araştırmaları John Bowlby ve arkadaşları yapmışlardır.
Bazı bağlanma kuramcılarına göre, bir kişinin erişkinlikte başka insanlarla kuracağı ilişkinin niteliği ve insanlardan beklentileri, bu kişinin küçüklüğünde annesiyle kuracağı bağlanma ilişkisi ile belirlenir.
Anne ve çocuk arasındaki sıcak duygular, özellikle korku ve stres anlarında birbirlerine sağladıkları rahatlık ve destek, bağlanmayı oluşturur. Bağlanma iki taraflı bir ilişkidir ve her iki tarafın da birbirinin ihtiyaçlarını karşılaması ile gelişir.
Bebeğin, ana-babasıyla iletişiminde kullandığı ve hayatının ilk dokuz ayında geliştirdiği davranışlarına bağlanma davranışları denir. Emme, sokulma/uzanma, bakış, gülümseme, ağlama bebeğin başlıca bağlanma davranışlarıdır.
Erken dönem anne- çocuk ilişkisindeki bozulmaların hem o andaki çocuğun duygulanımında hem de sonraki psikolojik sorunların gelişim üzerindeki önemi oldukça dikkat çekicidir
Bağlanma ilişkisinde tetiklenen duygular:
Anne ve bebek arasındaki İlişki düzenli ve doğru devam ederse -) neşe ve güvenlik hissi
İlişki tehdit edilirse ve sağlıksız devam ederse -) kıskanma, kaygı, öfke duygularının bireye yerleşmesi
Ilişki koparsa, bir şekilde anne kaybı -) yas, hüzün, depresyon
şeklinde gelişir.
Sağlıklı bağlanma oluşturulursa Sosyalleşme artar.
Bir çocuk iyi hissettiğinde ve annesinin nerelerde olduğunu bildiğinde oyun arkadaş aramaya başlar, bulduğunda ise onunla oynar yani sosyalleşebilir.
Bir anne çocuğuna sağlıklı bakımı nasıl sağlamalıdır peki?
Annenin amacı, gerçek veya potansiyel tehlike karşısında çocuğa destek vermek, rahatlığı ve fiziksel yakınlığı sağlamaktır.
Davranış olarak; kucağa almak, yanına gitmek, takip etmek, seslenmek, tutmak, pışpışlamak, sallamak vb. Gereklidir. Doğru bakım verildiğinde sağlıklı bağlanma gelişir.
ÇOCUĞU BAĞLANMA NASIL ETKİLER?
Annenin uygun müdahalesiyle çocuk kendi duygularını kontrol etmeyi öğrenir.
Bağlanma ilişkisi çocuğa duygularını kontrol edebilme stratejilerini öğretir.
İlişki içinde nasıl davranılması gerektiğini öğrenme
Kendilik kontrolü , kendini kontrol etmeyi öğrenme
Çocuk ben, diğerleri ve dünya ile ilgili beklentilerini şekillendirir.
Bu beklenti , kendisine bakım veren kişinin sıkıntı sırasında kendisine yönelik tepkilerini öngörebilmesiyle başlar ve şekillenir.
Ve nihai sonuç olarak yetişkin olan o küçük çocuğun bağlanma figürü ebeveynden sevgiliye transfer olur. Annesiyle kurduğu bağlanma şekli sevgilisinden beklentilerini, sevgilisine karşı tepki ve tutumlarının ana zemini olur.
Uzm.Psk. Beril Papuççuer