Ana baba tutumu araştırmaları ıı

Baumrind’in çalışmalarında sınıfladıkları “izin verici” ana-baba sitilini ikiye ayırmışlardır. Bunlar; izin verici / müsamahakar (hoşgörülü) ve izin verici / ihmalkar ana-baba stilleridir. Tablo 1 de görüldüğü gibi demokratik ebeveynler ise yüksek düzeyde kontrol/talep hem de kabul/ilgi gösterirler. Otoriter ebeveynler ise yüksek düzeyde kontrol/talebe sahipken düşük düzeyde kabul/ilgi gösterirler. Otoriter ve demokratik ebeveynlerin çocuklarının gelişimindeki farklılıklar ilgisi ve kabul düzeyindeki farklılıklardan kaynaklanmaktadır. Çünkü sınıflamadaki her iki ana-baba stilinde kontrol / talep boyutu yüksektir. İzin verici-müsamahakar ebeveynler yüksek düzeyde kabul / ilgi ve düşük düzeyde kontrol talep sergilerler. İzin verici-ihmalkar ebeveynler ise her iki düzeyde de düşük düzeyde tutuma sahiptirler. Buna göre her iki izin verici ana-baba stilinde kontrol boyutu düşükken, izin verici ebeveynler arasındaki farklılık anne-babanın göstermiş olduğu ilgi ve kabulden kaynaklanmaktadır. İzin verici-müsamahakar ebeveynler çocuklarına karşı oldukça hoşgörülü davranırlar. İzin verici-ihmalkar ebeveynler ise çocuklarını hiçbir şekilde denetlemedikleri, davranışlarına sınırlama koymadıkları gibi onlarla yeterince ilgilenmezler ve sevgi göstermezler.

İzin verici-müsamahakar ebeveynler çocuklarına karşı sıcak ve ilgili davranırlar, çocukların davranışlarını çak az kontrol ederler ya da hiç kontrol etmezler ve onların tek başlarına verdikleri kararları uygulamalarına izin veren bir tutum sergilerler. Genel olarak müsamahakar ebeveynlerin çocukları saldırgandırlar, bağımsızlık ve sorumluluk almaktan yoksundurlar. (Maccoby ve Martin, 1983).

Ancak bazı araştırma bulguları izin verici ebeveynlerin ergenlerin kişisel özerkliğine daha çok olanak tanıdığını göstermektedir.(Smetena, 1994). İzin verici-ihmalkar ebeveynler ise çocuklarıyla aralarında bir mesafe koyma eğilimindedirler, onlara ayıracakları zaman ve enerjileri yok gibidir, onlara karşı ilgisizdirler ve çocuklarını hiçbir şekilde denetlemezler. Bu ebeveynler çocuklarının sadece yiyecek ve giyecek gibi temel ihtiyaçlarını karşılarlar fakat onlara duygusal açıdan yakınlık göstermezler ve onların okulla ilgili ya da okul dışı faaliyetleriyle ilgilenmezler. Bu alanda yapılan çalışmalar ebeveyn ilgisiyle çocukların kişilik gelişimi arasında ilişki olduğunu göstermiş ve çocuğuyla ilgilenmeyen, çocuğuna uzak olan ebeveynlerin çocuklarının saldırganlık eğilimi yüksek, okulda başarısız, içki ve sigara içmeye erken yaşlarda başlayan, duygusal kontrolü zayıf, uzun süreli amaçları pek olmayan çocuklar olduğu görülmüştür.  (Kurdek ve Fine, 1994; Steinberg ve ark., 1989; Steinberg, Lamborn, Dornbusch ve Darling, 1992).(akt. Yılmaz, 1999)

Maccoby ve Martin (1983), ebeveynlerin ihmalkar tutumlarının çok erken yaşlarda başlaması durumunda çocukların bilişsel ve sayısal gelişiminde gerilikler görülebileceğini öne sürmektedir. Anılan araştırmada, duygusal olarak ilgisiz ve depresyonlu annelerin bebeklerinde zihinsel gerileme, duygusal açıdan bağlanmada zorluklar, sinirli ve bağımlı davranışlar gibi psikolojik açıdan fonksiyonel olmayan davranışların gözlendiği saptanmıştır. ( Yılmaz, 1999)

Ana-babalık sitili ile gelişimsel araştırmalarda ise demokratik ebeveynlerin çocuklarının kendilerini daha iyi ifade edebildikleri, bağımsız davranabildikleri, arkadaşlarıyla iyi geçindikleri ve ebeveyni ile işbirliğine açık oldukları bulunmuştur. Bu çocukların aynı zamanda hem sosyal hem de zihinsel açıdan daha iyi oldukları ve yüksek düzeyde başarı güdülerine sahip oldukları bulunmuştur. Maccoby ve Martin (1993) tarafından yapılan çalışmalarda da demokratik ailelerde yetişen çocukların, izin verici ya da otoriter ailelerde yetişen çocuklardan, akademik yeterlilik, sosyal gelişim, benlik kaygısı ve ruh sağlığı gibi daha yüksek puan aldığı görülmüştür. Ebeveynler tarafından verilen ilgi ve kontrolün ebeveyn davranışlarının önemli iki boyutu olduğu ve bunların çocuğun akademik başarısı, sosyal yeterliliği ve benlik saygısı ilişkili olduğu bilinmektedir.(Baumrind, 1971 b;Maccoby ve Martin, 1983).Son yıllarda yapılan bir çalışmada da okulda başarılı olmaları için ebeveyn tarafından baskı yapılan çocukların benlik saygısının daha düşük olduğu ve bu çocukların daha kaygılı ve okulda da daha başarısız oldukları bulunmuştur.