2050 yılında Avrupa’da her iki kişiden birinde alerjik hastalık görülmesi beklenmektedir. Genetik ve çevresel faktörler sonucunda gelişen ve aşırı duyarlılık reaksiyonu şeklinde ortaya çıkan allerjik rinitte su gibi burun akıntıs, burun kaşıntısı, sık sık hapşırma, burun tıkanıklığı, göz
yaşarması, baş ağrısı, koku alma bozukluğu ile seyreden hastaların yaşam kalitesini düşüren bir hastalıktır. Şehirde yaşayanlarda kırsala göre daha sık gözlenmektedir. Hastanın ebeveynlerinden biri allerjikse % 25, her ikisi de allerjikse % 50 oranında alllerjik rinit görülebilmesi, bu hastalığın kalıtsal yönünü de ortaya koymaktadır. Alerjik rinit mevsimsel veya yıl boyu olmak üzere 2 tipe ayrılır. Genellikle ağaç, çim ve çayır polenleri mevsimsel alerjik rinite neden olurken, ev tozu (akar), küf, mantar ve hayvan tüyü gibi allerjenler ise daha çok yıl boyu süren şikayetlere neden olmaktadırlar.
Hangi allerjen ne zaman alerji yapar?
Ağaçlar genellikle erken ilkbahar, çayır otu polenleri ilkbahar ve erken yaz, yabani ot polenleri yaz ve erken sonbahar, mantarlar yaz, ev tozu akarları tüm yıl boyu, evcil hayvanlar ise karşılaşıldığında hastalığa sebep olmaktadırlar..
Allerjik rinit tanısı nasıl konur?
Öncelikle ayrıntılı bir Kulak Burun Boğaz muayenesi gerekmektedir. Alerjik rinit tanısında en önemli aşama hastanın şikayetlerinin dinlenmesidir. Bunun ardından burun içinin endoskopik olarak muayene edilmesi gerekmektedir. Ayrıntılı KBB muayenesi ardından yapılan allerii testleri, alerjik rinit tanısında önemli bir yer tutmaktadır.
Allerjik rinit neden meydana gelir?
Dış ortamda var olan allerjen maddelerin vücuda girmesi ile burunda ve gözlerde olması gereken reaksiyonun normalden daha fazla olması ile şikayetler ortaya çıkar. Çiçek polenleri, çimler, hayvanlara ait yün, tüy gibi maddeler, sigara dumanı, kozmetik maddeler,
kokular, küf mantarları, ev tozu akarları bilinen en ünlü allerjen maddelerdir. Allerjen maddelerin yanı sıra hava kirliliği, sigara dumanı, sıcak ve soğuk havalar da allerjik yakınmaları artırabilir.
Allerjik rinit neden tedavi edilmelidir?
Allerjik riniti olan hastalar tadavi edilmedikleri takdirde, burun tıkanıklığı, baş ağrısı, konsantrasyon güçlüğü uyku bozuklukları, diş problemleri ve horlama gibi yaşam kalitesini bozan şikayetlere neden olmaktadır. Bu şikayetler hastalarda işgücü kayıpları, konsantrasyon bozuklukları ve toplumda ekonomik kayıplara neden olduğundan dolayı tedavi edilmesi gerekmektedir İyi tedavi edilmeyen hastalarda
astıma kadar giden solunum yolu problemleri görülmektedir. Ayrıca Allerjik rinit hastalarda, olmayanlara göre çok daha sık sinüzit atakları izlenmektedir.
Allerjik rinit tedavisi nasıl yapılır?
Allerjik rinit tedavisi dört ana basamaktan meydana gelmektedir.
*Allerjen maddelerden uzak durulması
*İlaç tedavisi
*Aşı tedavisi
*Cerrahi tedavi
Testler ile belirlenen alerjen maddelerin veya hastanın şikayetlerini artırdığını bilinen maddelerin ortamdan uzaklaştırılması ile yapılabilir. Ev hayvanlarının evden uzaklaştırılması, organik ürünler içeren yastık, yorganların yerine inorganik örtülerin kullanılması allerjik reaksiyonların azaltılmasına yardımcı olabilir. Allerjik reaksiyonların azaltılması amacı ile antihistaminik haplar, lökotrien antagonistleri burun içindeki allerjik reaksiyonların azaltılması amacı ile burun içine sıkılan kortizonlu, antihistaminikli ve kromolinli brun spreyleri kullanılabilir. İlaç tedavisinden fayda göremeyen, ilaç kullanmak istemeyen ve allerji testlerinde tek bir maddeye karşı allerjisi tespit edilen hastalara aşı tedavisi uygulanabilir. Aşı tedavisinde allerjik olduğu saptanan madde hastalara deri içine veye dil altına artan dozlarda uygulanarak kişinin bu maddeye karşı duyarsızlaştırılması amaçlanır. Allerjik riniti olan ve KBB muayenesi sırasında burun orta hat kemik eğriliği, polip, burun içi etlerinde büyüme saptanan hastalara şikayetlerinin azaltılması amacı ile uygun cerrahi tedavi uygulanabilir.