ÜVEİT:Göz yuvarlağının ortasında bulunan jel benzeri maddenin çevresini 3 tabakadan oluşan bir kılıf sarar; Ortadaki tabakanın adı “uvea”dır; Uveanın iltihabına “üveit” denir.. Üveit; gözün uvea adını verdiğimiz iris,koroid ve kirpiksi cisimden oluşan tabakalarının hepsini veya birini etkileyebilir.
Uvea,artık gözün ayrı bir uzmanlık alanı olarak kabul edilmektedir. Uvea ile ilgili hastalıkların tanı ve tedavisi, immunoloji (bağışıklık bilimi) ve genetik dallarındaki giderek artan gelişmelerle desteklenmektedir.
Tedavide başarıyı arttıran en temel faktörler; erken teşhis, düzenli takip, uyumlu hasta hekim ilişkisi ve doğru tedavidir. Bu şartlar sağlandığında zarar görmüş göz çoğu kez kurtarılabilir.
Tedavi tamamlansa bile, hasta en az üç ayda bir izlenmelidir. Hastalık sessiz olarak tekrarlayabileceğinden kontrollere ara verilmemesi gerekir. Diğer organlarla ilgili farklı belirtiler hakkında da göz doktoruna bilgi verilmesi şarttır;Örneğin ağızda aft oluşu, ciltteki lekeler, romatizmal belirtiler vs.
Üveit son derece karmaşık bir hastalıktır ve her hastada farklı bir seyir izleyebilir. Tedavisi de hastalığın seyri gibi kişiye özeldir. Uygulanacak tedavide ilacın dozunun, uvea konusunda uzman ve tecrübeli hekimler tarafından belirlenmesi şarttır.
Üveitin Sebepleri:
Üveit hastalarının %30 ila 40’ında hastalığın nedeni tam olarak tespit edilemez..Üveitler virüsler,mantarlar ve parazitler gibi etkenlerle oluşabileceği gibi,vücuttaki bir hastalığın gözdeki belirtisi olarak da ortaya çıkabilir. Bu yüzden çeşitli tahlillerle hastalıkları araştırmak gerekir;Ayrıca kollajen doku ve otoimmün kaynaklı olarak tanımladığımız sistemik hastalıklar eşliğinde de üveit oluşabilmektedir. Bunlara örnek olarak behçet hastalığı, ankilozan spondilit ve romatoid artrit verilebilir.
Üveite yol açabilen rahatsızlıklar:Behçet hastalığıEnfeksiyonlar (bakteri, virüs, parazit ya da mantarlar) Tüberküloz,sifilis (frengi),herpes,toxoplazmoz,v.b..Göz travması ve ameliyatları Otoimmün reaksiyon(bağışıklık sistemi hastalıkları), romatizmal hastalıklar, ülseratif kolit,sarkoidoz.
Üveit tedavisi için öncelikli tedavi şekli;
Steroid içeren (kortikosteroidler) ilaç ve damlalardır..Üveit vakalarının çoğunu tedavi etmek için bu ilaçlar sıklıkla kullanılır..
Kortikosteroidlerin çok sayıda formu mevcuttur ve kullanılan türü, gözün Üveit tarafından etkilenen alanlarına bağlıdır.
Önerilen ilk tedavi genellikle; kortikosteroid göz damlasıdır.
Belirtilerin önemine bağlı olarak,önerilen doz; değişebilir.
Kortikosteroid göz damlası kullandıktan sonra geçici bulanık görme durumu ile karşılaşabilirsiniz..Bazı hastalarda,steroid göz damlası,göziçi basıncı arttırabilir;Bu durum doktorunuz tarafından kontrol edilmelidir ;Sıradışı durumlarda mutlaka göz hekiminize danışmalısınız..
Gözün etkilenen (ara veya arka Üveit)kısmına göre; kortikosteroid göz damlalarının yetersiz kaldığı durumlarda kortikosteroid enjeksiyon uygulaması gerekebilir.
Enjeksiyon, yan göz (subconjunctival) veya (Perioküler) gözün çevresinde uygulanabilir..Lokal Anestezik göz damlası ile herhangi bir ağrı veya rahatsızlık hissetmeden; göz uyuşmuş haldeyken uygulanır.
Kortikosteroid enjeksiyon nadiren önemli yan etkilere neden olabilir, bazı hastalarda; Göziçi basıncı arttırabilir.
İlaçlar;genellikle uygun steroid ilaçlar ile birlikte kullanılacak olan ve cycloplegic ya da mydriatic göz damlasıdır.
Bağışıklık sistemini destekleyen uygun içerikli ilaçlar kullanılabilir
Bilinen bir enfeksiyonu olan kişilerleyakın temasta bulunmaktan kaçınmak gerekir.
Üveit tipi ve şiddetine görme damla, tablet ya da göz içi enjeksiyon şeklinde steroid tedavisi yapılabilir. Enfeksiyon yapan mikro-organizmaya yönelik (bakteri, virüs, mantar) antibiotikler tedavide etkindir. Ek olarak sistemik hastalığın tedavisi dahiliye bölümü konsultasyonu ile sürdürülmelidir. Üveit alevlenmeler ve ataklar ile seyredebileceğinden hastalar şikayetleri olmasa da üç aylık aralıklarla muayene edilmelidir.
Üveit, Gözün ön bölümünde oluştuğunda;bilhassa şiddetli dönemlerinde gözde kızarıklık,bulanık görme,göz çevresinde ağrı,ışığa karşı hassasiyet ve uçuşmalar şeklinde belirti verir..Üveit;gözün arka bölümünde yoğunsa,belirtiler çoğunlukla bulanık görme şeklindedir..Üveit görme merkezini tutarsa;ani görme azalması ve doku hasarına bağlı kalıcı görme kaybı meydana gelir;Merkezi bölgenin dışında meydana gelen üveitin başlıca belirtileri;
Göz kanlanması,Göz sulanması,Işığa karşı hassasiyet ve kamaşma,lekeli ve bulanık görme veya ciddi görme kaybı,ani oluşan ışık çakmaları,alevlenme,göz küresinde ağrıdır.
Üveit Nasıl Teşhis Edilir?
Ne şiddette olursa olsun, üveit acil bir hastalıktır;Geç kalındığında hastalık ilerler ve iltihap nedeniyle göz bebeğinde şekil bozuklukları, katarakt, göz tansiyonu yükselmesi gibi kalıcı yan etkiler bırakabilir..Belirtiler başlayınca yapılacak ilk iş üveit konusunda tecrübeli bir göz doktoruna muayene olmaktır..İlk muayene için geç kalınması görmenin kalıcı bir şekilde kaybına neden olabilmektedir.
Üveitin Çeşitleri;Ön tarafta yer alan/Ara tarafta yer alan/Arka tarafta yer alan..
Bazı üveit çeşitlerinin tipik görünümü vardır ve teşhis hemen konulabilir. Bu durumlarda bile, gözün arka bölümünün tutulması söz konusu ise görmenin ne derece tehdit edildiğinin anlaşılması ve tedavinin etkinliğinin izlenmesi için anjiyografi, ultrasonografi, ERG gibi ileri teknikler gerekli olabilir. Örneğin, ICG adı verilen (indosiyan yeşili) bir boyayla yapılan anjiyografiler şüpheli durumlarda hastalık hakkında doğrudan tanıya götürücü bilgiler verebilmektedir. Daha sonra romatologlar, göğüs hastalıkları, cilt hastalıkları ve nöroloji uzmanlarıyla ortak araştırmalar yapılabilir.
Sağlıklı günler dilerim.
Op.Dr.Ahmet UMAY
Bristol University
Ophtalmology Section
Kaynak:Nhs Choices /UK
