Kalça ekleminin ilerleyici dejeneratif hastalığına koksartroz adı verilir.Koksartroz erkeklerde kadınlardan daha sıklıkla görülür.Kalçada ağrı ve hareket kısıtlılığı şeklinde kendini gösteren hastalık bazen diz ve bel ağrısı yakınmaları da gösterir.Koksartroz oluşumunda genetik yapı,geçirilmiş travma ve kalça operasyonları,yaş önemli rol oynar.
Hastalığın erken evresinde tanı koymak çok önemlidir.Kalça egzersizleri,NSAİD ve zayıflama yeterli olabilir.Çok ilerlememiş olgularda fizik tedaviden yararlanılır.Terminal döneme gelmemiş hastalarda Na hyaloronik asit ve glucosamine faydalı olabilir.
Sekonder koksartrozlarda pelvik ve femoral osteotomiler protez ameliyatı öncesi genç hastalarda uygulanabilir.
Total kalça protezi uygulaması için ideal hasta 65 yaş üstü, zayıf ve sistemik hastalığı olmayan hastalardır.
Total kalça protezi kalça ekleminin her iki yüzeyinin metal ve plastik materyellerle değiştirilmesi işlemidir.Sıklıkla kalça artrozu,kırıkları ve avasküler nekrozu sonrası uygulanır.Protezin uygulama zamanını hastanın yaşı,cinsiyeti,ağrı durumu ve fonksiyonel kapasitesi belirler.
Ameliyatın başarısını cerrahın bilgi ve deneyimi,ameliyathane şartları,uygun hasta seçimi ve ameliyat sonrası bakım sağlar.
İleri yaş ve ileri osteoporozu olan hastalara çimentolu protez seçilmelidir.60 yaş civarındaki hastalarda çimentosuz protez uygundur.Çimentosuz protezlerde protez üzerine büyüyen kemik yapı protezi vücudun bir parçası gibi tesbit eder.Kaynama için sağlıklı kemik yapısına gerek vardır.60 yaş üzeri ve sağlık sorunu olan hastalarda femura çimentolu uygulama yapılır.(Hybrid)
Ameliyat bilgili ve deneyimli ekiple yaklaşık iki saat sürer,kan kullanmak gerekebilir.
Enfeksiyon ve derin ven trombozu en sık görülen ve en çok korkulan iki komplikasyond
ur.Ameliyattan 60 dakika önce antibiyotik proflaksisine başlamak,fraksiyone heparin kullanmak,antiembolik çorap giymek,erken mobilize etmek bu riskleri oldukça azaltır.Ameliyat sonrası görülen çıkıklar teknik hatalar ya da hasta uyumsuzluğundan kaynaklanır.
Hasta 5-7 gün hastanede kalır,1.gün yatak kenarına oturtulur,dreni alınır.2.gün yürüteçle yürütülür,kalça egzersizlerine başlanır.Hasta tuvalete oturabilir.3.gün yara pansumanı yapılır,idrar sondası çıkarılır.
15.gün dikişler alınır,egzersizler 3.ayın sonuna kadar devam eder.6.haftadan sonra yürüteç bırakılabilir.3.ayın sonunda araba kullanabilir.Hasta 1 yılın sonunda protezini hissetmez.
