PRP Nedir
Plateletten zengin plazma (PRP) hastanın kendi kanından uygun santrifüj yöntemleri sonrasında elde edilen ve standart platelet değerlerinin birim hacimde yoğunlaştırıldığı plazma kısmıdır. Yani kendi kanınız alınır uygun şekilde sadece platelet (trombosit)leri içeren şeffaf plazma bölümü etki istenen yere uygulanır.
Plateletler (Trombositler) Ne İşe Yarar
Trombositlerin alfa granüllerinde depolanan ve iyileşme sürecini düzenleyen çok sayıda büyüme faktörü (TGF-ß, platelet factor 4, IL-1, platelet derive angiogenesis factor, VEGF, EGF, PDEGF, ECGF, IGF, osteocalcin, osteonectin, fibrinogen, vitronectin, fibronectin) bulunmaktadır. Tüm bu proteinler iyileşme sürecini uyarırlar, mitogenez, kemotaksis, diferansiasyon ve metabolizma olarak adlandırlıan basamaklarda önemli rol oynarlar.
Hedef dokuya kan yolu ile taşınabilecek olandan çok daha fazla sayıda trombositin verilmesi onarım sürecinin hızlı ve güçlü başlamasını sağlar. PRP tedavisi yöntemi ilk olarak dental implantlarda ve ortopedik amaçla (Tendon onarımı) kullanılmış, son yıllarda estetik cerrahide çok farklı alanlarda da kullanılmaya başlanmıştır.
Kemik ve tendon iyileşmesindeki etkin rolü keşfedildikten sonra günümüzde farklı (plastik cerrahi, ortopedik cerrahi, göz cerrahisi, antiaging vb.) uygulamalarda kullanımına yönelik araştırmalardaki popülaritesi artmıştır. Uygulama otolog kan kullanıldığı için uyumluluk, tolerans ve farklı donörlerin kaynak olarak kullanıldığı uygulamalara oranla HIV, hepatit vb. hastalıkların geçişi gibi riskler bulunmadığı için son derece güvenilirdir. Plateletlerin salgıladıkları etkileri en çok ortaya konulmuş yedi büyüme faktörü PDGFaa, PDGFbb, PDGFab, TGF-b, TGF b2, VEGF ve EGF dir.
PRP Hazırlama Tekniği
Standardize edilmiş ölçümlerde bugün için sağlıklı bir bireyin kanında ortalama platelet miktarı 140.000 ile 400.000 arasında değişmektedir. Bir çalışmada, PRP nin efektif olarak sayılabilmesi için optimum çalışılabilir miktar olarak görülen 5ml plazmada ortalama platelet miktarının 1.000.000 platelet/ul olması gerektiğini vurgulamıştır. Bundan daha düşük miktarların iyileştirici etkiye sahip olmadığı bilinmekle birlikte daha yoğun konsantrasyonların etkiyi arttırdığı henüz gösterilememiştir. Bu açıdan ne yazık ki hala PRP tedavisi yaygın olarak yanlış uygulanmaktadır.
PRP Uygulama Tekniği Niçin Önemlidir
Belirtilen konsantrasyonu sağlamak için "Double spin yöntemi" plateletten zengin plazma elde etmek için günümüzdeki metodların temelini oluşturur ve sonuç olarak başlangıç kan miktarının %10 luk bir kısmı PRP olarak elde edilir. İşlem süresince platelet fragmantasyonundan kaçınılmalıdır çünkü sekretuar proteinlerin bazılarının tersiyer yapısının tamamlanmasına ve santrifügasyon sırasında plateletlerden aktive halde salınmasına sebep olabilir. Ayrıca, platelet zarının bütünlüğü santrifiküsyon boyunca antikoagulan asit sitrat dekstroz kullanımı ve düşük G-kuvvetleri uygulanarak korunabilir.
Klinik Kullanımı
Günümüzde, klinikte yaygın olarak kullanım alanı bulduğu durumlar; diş ve çene cerrahisi / maksillofasiyal cerrahide kemik greftlerinin kullanıldığı uygulamalar, ortopedik cerrahide kemik / tendon iyileşmesi, tendinitler, plastik cerrahi uygulamalarında kronik ülser ve yaraların tedavisi olmakla birlikte
cilt lekeleri,
kırışıklıklar,
saç dökülmesi
saçsız bölge uygulamaları
saç nakli sonrası,
antiaging
gibi yeni uygulama alanları yaygınlaşmaktadır.
Uygulama alanına bağlı olarak trombin eklenerek oluşturulmuş jel formu (ortopedik uygulamalar) ve sadece kalsiyum eklenerek oluşturulmuş süspansiyon formasyonu (enjeksiyon gerektiren uygulamalar) olmak üzere 2 ana şekilde kullanılmaktadır.