Gebelikte günlük yaşam
Gebelik dönemi genel olarak gebelik öncesi yaşam tarzınızı büyük oranda sürdürmenize olanak vermesine karşın, daha rahat bir gebelik geçirmek, normaldışı durumların ortaya çıkma olasılığını azaltmak, rahat bir doğum yapmak ve nihayet konforlu bir doğum sonrası yaşayabilmek için bazı değişikliklerin yapılmasını gerektirir. Günlük rutin yaşantınızda yapmanız gereken değişiklikleri bu sayfalarda bulacaksınız.
Ev işleri
Anne adayları hamilelik döneminde tıbbi bir sorun yaşamadıkları sürecekendilerini çok yormayacak bir şekilde günlük ev işlerini yapmaya devam edebilirler. Son haftalarda baba adayının ev işlerine yardımcı olması anne adayının eşini yanında hissetmesi açısından son derece önemlidir.
İş yaşamı ve çalışmak
Günümüzde çalışan kadınlarımızın sayısı oldukça yüksektir. Buna bağlı olarak da anne adaylarının önemli bir kısmı gebeliklerinin büyük kısmını çalışarak geçirmek durumunda kalmaktadır. Yapılan işin niteliklerine göre ve gebeliğin seyrine göre gebelik döneminde çalışmaya devam edip edilmeyeceği veya gebeliğin hangi haftasından itibaren iş yaşamına ara verileceği anne adayından anne adayına farklılık gösterir.
Genel olarak söylemek gerekirse masabaşı işi gibi günlük yaşamı fazla etkilemeyen bir işi olan anne adayları gebeliğin son haftalarına kadar ve hatta tüm gebelikleri boyunca çalışmaya devam edebilirler.
Özellikle bedeni yoran mesleklerde (ağır kaldırma, sık yolculuk etme gibi), kimyasal maddelere maruz kalınan mesleklerde (boya sanayi, ilaç sanayi gibi), radyasyon ve enfeksiyon tehlikesine maruz kalınan mesleklerde (sağlık sektörü) çalışan anne adayları iş ortamının gebelik üzerine olan muhtemel riskleri konusunda bilgi edinmelidirler.
Bu tür iş kollarında çalışan anne adayları ideal olarak gebelik planladıkları andan itibaren durumu işveren konumundaki kişiye haber vermeli, gerekirse pozisyon değişikliği yapılmasını sağlamalıdırlar.
Beslenme
İdeal olarak gebelik planlandığı andan itibaren, veya en geç gebelik tanısı konduğu andan itibaren beslenme alışkanlıklarınızı değiştirmelisiniz. Beslenme alışkanlıklarınızı büyümekte olan bebeğinize maksimum fayda sağlayacak şekilde yeniden düzenlemelisiniz.
Yine direkt olarak "beslenme" başlığı altında incelenmesi tam olarak uygun olmasa da gebelikte sigara ve alkol kullanımının da gebeliğiniz ve bebeğiniz üzerindeki muhtemel olumsuz etkilerini bilmenizde fayda var:
Ramazan ayı hamilelik dönemine denk geldiğinde anne adaylarının bir kısmı oruç tutmak ve tutmamak konusunda ikileme düşebilirler:
İlaç kullanımı
Hemen her kadın gebeliği planladığı anda veya gebelik döneminde çeşitli nedenlerle ilaç kullanmak durumunda kalabilir.
İlaç kullanımında uygulamanız gereken temel kural, doktora danışmadan vitaminler de dahil hiç bir ilacı kullanmamak ve herhangi bir doktor muayenesinde ilaç yazılmadan önce değerlendirmeyi yapan doktora gebelik ihtimalini ya da gebe olduğunuzu söylemektir.
Gebelik döneminde bazı kurallara uyularak çeşitli yakınmalar için çeşitli ilaçlar kullanılabilir.
Hamilelik döneminde cinsellik
Sağlıklı seyreden bir gebelikte cinselliği kısıtlamak için tıbbi bir neden yoktur.
Kadın cinsel yaşamında gebeliğin çeşitli dönemlerinde önemli değişiklikler meydana gelir ve libido (cinsel arzu), bazı dönemlerde azalabilir. Yine gebelikte orgazm kasılmalara neden olabilir.
Cinsel yaşamınızı yönlendirirken sizin gebeliğinizi takip eden doktorun önerilerine uymalı, kendinizde meydana gelecek değişiklikler konusunda duyarlı olmalısınız.
Hamilelik döneminde tatil, yolculuk, araç kullanımı
Gebelik dönemi tatil ya da başka bir nedenle yolculuk yapılmasının kesinlikle kısıtlanılması gerektiği bir dönem değildir. Ancak bazı noktalara dikkat etmelisiniz:
Seyahat esnasında uzun süre oturmak durumunda kalmak kan dolaşımını yavaşlatır. Bu da özellikle son trimesterde kramplara, yorgunluğa ve bel ağrısına neden olur. Bu nedenle uzun süren yolculuklarda ikişer saatlik aralıklarla ayağa kalkıp en az beş dakika dolaşmaya özen gösterin.
Uçak yolculuğu basıncı ayarlanmış kabinlerde gerçekleştiğinden bu tür bir yolculuk normaldışı durumların ortaya çıkma riskini artıran bir durum olarak kabul edilmez. Ancak uçağa binerken Türk Hava Yolları (ve diğer havayollarının büyük çoğunluğu) doktor raporu istemektedir.
Gebeliğinizin son haftalarında uzun süren yolculuklardan kaçınmalısınız.
Doğum eyleminin başlama olasılığının yüksek olduğu bu haftalarda zorunlu olarak yapacağınız yolculuklarda her türlü ihtimale karşı yol üzerindeki sağlık merkezlerinin telefonlarını ve adreslerini yanınıza alın.
Tüm tetkiklerinizin yer aldığı bir dosyayı yanınızda bulundurun.
Gebelik döneminde belli kurallara uyarak son haftalara kadar aracınızı kendiniz kullanmaya devam edebilirsiniz. Ancak emniyet kemeri kullanımı gibi bazı ayrıntılar hakkında bilgi edinmelisiniz.
Hamilelik döneminde giyim tarzı
Özellikle gebeliğinizin ikinci trimesterinin başlarından itibaren artık eski kıyafetlerinizin ve sütyeninizin size dar geldiğini farkedebilirsiniz. Bu aşamada henüz daha "hamile kıyafeti" satın almanıza gerek olmasa da bol kıyafetler daha rahat hissetmenizi sağlayabilir.
Anne adaylarının çoğu gebelikte sıcağa duyarlı hale gelirler ve bu nedenle de daha hafif kıyafetler tercih ederler. Yine de özellikle kış mevsiminde mevsim koşullarına uygun kıyafetler tercih etmelisiniz.
Kıyafet kullanımında maksimum özgürlük temel kuraldır.
Her zaman içinde kendinizi rahat hissettiğiniz kıyafetler tercih edin.
"Stretch" olarak tabir edilen dar kesim pantolonların bacaklardaki dolaşımı engelleyerek varis oluşumuna katkıda bulunabileceğini unutmayın.
Ayakkabı konusuna gelince: Gebelikte alçak topuklu ayakkabılar tercih edilmelidir. Topuksuz ve yüksek topuklu ayakkabılar doğal denge merkezinizi değiştirerek bel ağrısı oluşumuna neden olabilirler. Yine yüksek topuklu ayakkabılar dengenizi kolaylıkla kaybetmenize neden olabilirler.
Hamilelik döneminde vücut bakımı
Banyo ve duş: Gebelikte hormonların etkisiyle anne adayları daha çok terlerler. Bu nedenle de özellikle yaz aylarında günde birkaç kez duş alma ihtiyacı hissedebilirsiniz.
Gebelikte günlük yıkanma sayısında bir kısıtlama yoktur, ancak bazı noktalara dikkat edilmelidir:
Gebelikte banyo yaparken dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri küvetli banyo kullanılıyorsa, küvete girip çıkarken kaymamak için gerekli önlemleri almaktır.
Gebelikte bedeninizin ağırlık merkezi değiştiğinden ve yine ani kalkmalarda tansiyonunuz düşmeye eğilimli olduğundan küvete girerken ve küvetten dışarı çıkarken bu noktaya özellikle dikkat etmelisiniz.
Küvetin içine ve girişine kaymayı önleyen plastik halılar eklemek iyi bir çözümdür. Özellikle üçüncü trimesterde küvete girerken ve çıkarken eşinizin yardımcı olması gerekebilir.
Gebeliğinizi takipeden doktor aksini önermedikçe küvet banyosu yapmanızda bir sakınca yoktur.
Banyo suyunuzun sıcaklığının çok yüksek olmamasına dikkat etmelisiniz.
Vajinal hijyen
Gebelikte artan hormonlara bağlı olarak vajinal salgılarda artış söz konusudur. Vajinit düşündüren bir akıntı söz konusu olmadığı sürece günlük ped kullanmak dışında yapmanız gereken birşey yoktur. Vajinal duş uygulamaları gebelikte önerilmez.
Meme bakımı
Gebelik döneminde artan hormonların etkisiyle memelerinizde büyüme olduğunu farkedeceksiniz. Bu büyümenin sizde ağrı gibi belirtiler uyandırma olasılığını en aza indirmek için memelerinizi alttan iyi destekleyecek sütyenler kullanın. Özellikle ikinci trimesterden itibaren gebelik öncesi dönemde kullandığınız sütyeninizi değiştirmeniz gerekebilir.
Göğüslerinizi alttan iyi destekleyecek, büyüklüklerine uyan, memeuçlarına sürtünme yapmayan bir sütyen seçmelisiniz.
Gebeliğinizin ikinci yarısından itibaren memelerinizden berrak-sarı renkli kolostrum adı verilen sütün geldiğini gözlemleyebilirsiniz. Bu durum memelerinizin bebeğinizi emzirmeye hazırlık yapmaya başladığının bir işaretidir ve normal kabul edilir.
Kolostrum memeuçlarınızda kuruduğunda bunu temizlemek için asla alkol veya sabun kullanmayın.
Bu maddeler memeuçlarınızı tahriş edebilir. Ilık suyla ıslatılmış bir bezle temizlik yapmanız daha uygundur ve yeterlidir. Kolostrum akışı sizi rahatsız edecek kadar fazlaysa ped kullanabilirsiniz ancak bu pedi ıslandıkça değiştirmelisiniz.
Diş bakımı
Gebelik öncesi dişlerinize verdiğiniz önemi gebelikte de aynen sürdürmelisiniz. Günde dişlerinizi en az bir kez fırçalayın.
Tatlı yiyeceklerin ağızda birkaç saat bile kalmasının hemen çürük oluşumuna yol açtığını unutmayın.
Cilt bakımı
Gebelik dönemi cildinizde önemli değişikliklerin meydana geldiği bir dönemdir. Cilt çatlakları mekanik etkilere (uterusun büyümesi) bağlı olarak oluşurken, sivilce, cilt lekeleri gibi değişiklikler hormonal değişikliklere bağlı olarak ortaya çıkarlar. Özellikle yaz aylarında cildinizi güneşten korumak bu lekelerin oluşumunu önlemede faydalıdır.
Hamilelik döneminde egzersiz ve spor
Gebelik döneminde önceden yapmaya alışkın olduğunuz egzersizlerin çoğunu uygulamaya devam edebilirsiniz. Ancak gebelik dönemi dolaşım sisteminizde önemli değişiklikler meydana getirdiğinden hangi egzersizleri uygulamamanız gerektiğini ve hangi aşamada durmanız gerektiğini bilmelisiniz.
Hamilelik döneminde istirahat ve uyku
Gebelik döneminin ilk üç ayı genellikle uykuya eğilimin olduğu bir dönemdir ve amacı hamilelik öncesinden vücudunuza olan "borçlarınızın tahsil edilmesidir". Uyku ihtiyacı duyulunca buna direnmemek bu nedenle önemlidir. Son aylarda ise uykusuzluk ön planda olacaktır.
