Tanım
Karpal tünel sendromu hissizlik, karıncalanma ve diğer belirtilerle ortaya çıkan; bilekte median sinirin sıkışması sonucunda oluşan bir hastalıktır. Bileğinizin anatomisi, bazı altta yatan sağlık problemleri ve elin yoğun şekilde kullanımı gibi pek çok faktör, karpal tünel sendromuna neden olabilir.
Belirtiler
Karpal tünel sendromu genellikle aşama aşama artış gösteren uyuşma, başparmak-orta parmaklar ve avuç içinde karıncalanma ile başlar.
Karpal tünel sendromu belirtileri şunlardır:
Karıncalanma veya uyuşma. Özellikle küçük parmak dışındaki parmaklar, avuçiçi ve bilekte karıncalanma ve uyuşma ile karşılaşılabilir. Direksiyon simidi, telefon ya da gazete tutmakla daha sıklıkla da uykuda ortaya çıkan bu bulgular bilekten yukarı doğru yayılabilir. Hastalar semptomları hafifletmek için ellerini "silkelemek" ihtiyacı duyarlar. Hastalık ilerledikçe, uyuşukluk hissi kalıcı hale gelebilir.
Zayıflık. Hastalar ellerinde zayıflık hissedebilir ve tutulan nesneleri düşürebilirler.
Ne zaman doktora başvurulmalı
Eğer yukardaki belirtiler varsa ve bu belirtiler günlük hayatınızı ve uyku düzeninizi etkiliyorsa doktora başvurmak gerekmektedir. Eğer durum tedavi edilmezse, kalıcı sinir ve kas hasarı oluşabilir.
Nedenleri
Karpal tünel sendromu, median sinirin basısı sonucu ortaya çıkar. Median sinir bilekteki (karpal tünelin) bir geçitten geçerek el içine ulaşmaktadır. Bu sinir küçük parmak hariç avuç içi bölgesi ve parmakların duyusunu sağlar.
Risk Faktörleri
Anatomik faktörler. Bilek kırıkları veya çıkıklar karpal tünelin boyutunda değişikliğe yol açarak median sinirin sıkışmasına yol açabilirler.
Cinsiyet. Karpal tünel sendromu kadınlarda daha sıklıkla görülmektedir.
Median siniri zedeleyen durumlar. Bazı kronik hastalıklar: şeker hastalığı, sinirin hassasiyetini arttırarak daha hızlı zedelenmesine yol açabilir.
İnflamasyon. Romatoid artrit gibi inflamasyonun arttığı durumlarda,
Vücut sıvı dengesinin değişikliklerinde. Vücutta sıvı birikmesi durumlarında (gebelik, menopoz vs)
Diğer medikal durumlar. Menopoz, şişmanlık, tiroid hastalığı, böbrek yetmezliği gibi
Mesleki faktörler. Titreşimli cihaz ile çalışanlarda, diş hekimleri gibi bileğin uzun süre bükülmesi gereken iş kollarında, masa başında bilgisayar önünde uzun süre geçirenlerde.
Tanı ve testler
Karpal tünel sendromunun tanısı için doktorunuz aşağıdaki testlerden birini veya birkaçını isteyebilir:
Hikâye. Doktorunuz hastalığınızın bulgularını sorgulayacaktır.
Fizik muayene. Doktorunuz sizi muayene edecektir. Elinizin hissine ve kaslarınızın kuvvetini değerlendirecektir.
X-ray. Bazı doktorlar etkilenen bileğin direk grafisini, artrit veya kırık olup olmadığını değerlendirmek için isteyebilirler.
Electromyografi. Elektromyografi kaslada üretilen ince elektrik boşalımlarını ölçmektedir. Bu test sırasında doktorunuz kaslar içine çok ince iğne elektrotlarını batırabilir. Testte kasların istirahat ve kasılırken ürettikleri elektrik akımları değerlendirilir.
Sinir iletim çalışması. Elektromyografinin bir varyasyonu olarak cildinize 2 adet elektrot yapıştırılır. Median sinire bilek üst seviyesinden elektrik akımı verilir ve bu akımın bilek alt seviyesinde yavaşlayıp yavaşlamadığı değerlendirilir.
Doktorunuz böyle bir durumla karşılaştığında sizin “Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanına” başvurmanızı söylemesi gerekmektedir.
TEDAVİ
Karpal tünel sendromu bulgular ortaya çıktıktan sonra olabildiğince erken dönemde tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Hafif bulgulara sahip karpal tünel sendromlu hastalar belirtileri, ellerini dinlendirmek için daha sık ve uzun süre aralar verme, belirtileri arttıran aktivitelerden uzak durarak ve şişliği azaltmak için soğuk uygulama yoluyla, azaltabilirler. Bu yöntemler belirtilerde 1-2 haftada azalmaya yol açmaz ise bileklik kullanma, ilaçlar ve cerrahi tedavi gibi yöntemlerin uygulanması gerekmektedir. Bileklik ve diğer medikal tedaviler 10 aydan kısa hafif-orta derecede belirtiler gösteren hastalarda fayda sağlamaktadır.
Cerrahi tedavi
Karpal tünel sendromunda belirtiler şiddetliyse ve cerrahi dışı tedavilerden fayda görülmediyse cerrahi tedavi uygun seçenektir. Amaç median sinir üzerindeki basıncı azaltmaktır. Bu sinire baskı yapan ligamanın kesilmesi yoluyla gerçekleştirilir.
