Doğum kontrol iğneleri (aylık iğne, 3 aylık iğne)

Doğum kontrol iğneleri (aylık iğne, 3 aylık iğne)
Enjekte edilen steroidal kontraseptifler (Şırınga yoluyla uygulanan hormon içeren doğum kontrol yöntemleri) 
A) 3 ayda bir depo provera (sadece progesteron hormonu içerir.) 

Üç ayda bir depo medroksiprogesteron asetat (depo provera) 150 mg kalçadan kas içine uygulanır. 100 kadın yılında 0.3 gebelik oranıyla yüksek etkinlik düzeyli bir yöntemdir. Kullanılan kadınların çoğunda yumurtlamayı baskılar ve bu etki diğer ilaçlardan ya da hastanın kilosundan etkilenmez. Adet düzenini bozar ve genellikle düzensiz lekelenme ya da kanamalara neden olur. Kullanıma devam edenlerin % 50'sinde 1 yılda, % 80'inde 3 yılda amenoreye (yani tamamen adetin kesilmesi) neden olur. Düzensiz kanamalar çok rahatsız edici olursa, estrojen eklenerek kontrol altına alınmaya çalışılabilir. 
Çoğu zaman bu ara kanamaların zararsız olduğu konusunda hastanın rahatlatılması yeterli olacaktır. Vücuttan tamamen atılması uzun süre aldığından hamile kalabilme yeteneğinin geri dönme süresi uzayabilir. Hastaların %70'i bir yılda, %90'ının 2 yılda gebe kalabildikleri gösterilmiştir.
Genel Bilgiler (Depo provera)
Çok uzun süreli kullanımlarda kemik yoğunluğunda azalmaya neden olabilirler. Ancak kırıklarda artmaya neden olmazlar. 
Kalp krizi riskini artırmazlar. 
Bünyesi şeker hastalığına eğilim olanlarda şekeri artırabilirler. 
Damar tıkanması-pıhtı atması riskini artırmazlar. 
Uzun kullanımda kilo almaya eğilim artabilir. 
Kullanım sırasında gebelik oluşursa, anomaliye neden olmaz. 
Emziren annelerde güvenle kullanılabilir. Sadece progesteron içeren ağızdan kullanılan doğum kontrol haplarında olduğu gibi depo-provera da süt üretimini artırabilir. 
Duygusal bozukluğa neden olmadığı düşünülmekle beraber veriler sınırlıdır. 
Yararlı Etkiler (Depo provera)
Kansızlık, enfeksiyon, 
Dış gebelik , rahim zarı (endometrium) kanserini ( Endometrium Kanseri ve Uterus Sarkomu  başlığı altında rahim zarı kanserini inceleyebilrsiniz) azalttığı bildirilmiştir. 
Rahim ağzı kanseri ( 
Serviks kanseri  ) ve Over (Yumurtalık) Kanseri  sıklığını etkilemezler. 
İlk 4 yılda meme kanseri vakaları artmış gibi görünmekle birlikte, uzun vadeli kullanımda bir risk artışı gösterilmemiştir. 
Kullanılmaması gereken durumlar (Depo provera) 
Gebelik ya da kuşkusu olanlar 
Aktif karaciğer hastalığı 
Aktif damar tıkanması-pıhtı atması 
Tanı konmamış a
normal kanama  
Meme kanseri ya da kuşkusu 
Enjekte edilen steroidal kontraseptifler (Şırınga yoluyla uygulanan hormon içeren doğum kontrol yöntemleri)
B) Ayda bir kez estrojen+progesteron içeren iğne (Mesigyna)
Aylık olarak enjekte edilen estrojen+progesteron birleşimi olan bir preparat (Mesigyna) ülkemizde mevcuttur. Ağızdan kullanılan günlük doğum kontrol hapı kullanımı planlanan, ancak günlük ilaç kullanımında problem yaşanabilecek olgularda ideal bir seçimdir. Avantaj, dezavantaj, kullanım alanı ve yan etkileri ağızdan alınan doğum kontrol haplarına benzerdir.

Bu makale 10 Mart 2019 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Prof. Dr. Mehmet Cem Turan

Etiketler
Planlı doğum kontrolü
Prof. Dr. Mehmet Cem Turan
Prof. Dr. Mehmet Cem Turan
İstanbul - Kadın Hastalıkları ve Doğum
Facebook Twitter Instagram Youtube