Çene eklemi insan vücudunun en önemli eklemlerinden olmasına rağmen insanlar tarafından fazlasıyla ihmal edilmiş bir organımızdır.Çene eklemi oldukça karışık fakat uyumlu çalışan yapısı sayesinde ısırmaya, çiğnemeye, konuşmaya ve daha birçok işlevde rol almaktadır. Yarım tona yakın sıkma gücüne sahiptir. Hatalı kullanım ve kapanış bozukluğu gibi nedenlerden dolayı kas spazmları, eklem kapsülü ve eklem bağları gereğinden fazla zorlanırsa bir takım ağrılar başlar.
Bu tür ağrılar erişkinlerde daha çok rastlanmasına rağmen yetişkin ve çocuklarda da görülebilir.
Kişiler çoğunlukla eklem ve çevresinde ağrı, eklemde tıkırtı sesi ve çene kaslarında hassasiyet gibi şikayetlerle ile kliniğimize başvurmaktadır. Bazen de baş ağrısı, kulak ağrısı ve çene hareketlerinde kısıtlama gibi şikayetleri de olmaktadır.
Yoğun çalışma temposu, stres ve psikolojik nedenlerden dolayı kişiler gün içinde veya gece uyurken diş sıkarlar veya diş gıcırdatırlar. Çoğu insan bunun farkında değildir ama anlam veremedikleri çenelerde yorgunluk hissi ve bazen de ağrı hisseder. Diş gıcırdatma sonucu dişlerin tüberkül dediğimiz çıkıntıları düzleşmeye başlar dişlerde bu düzleşme sonucu mine erir ve altta bulunan dentin tabakası açığa çıkar ve dişte soğuk sıcak hassasiyeti başlar. Ayrıca dişin boyun bölgesinde kök kısmına yakın yerde de erime başlar bu da hassasiyet ve kök çürüklerine neden olur.
Bazen de yemek yerken kişi çenesinin bir tarafında bulunan neredeyse tüm dişlerin ağrıdığından şikayet eder, dişlerde çürük olmasa bile dişler gece boyunca diş sıkma ve gıcırdatma yüzünden zorlandıkları için gündüz en ufak yumuşak bir gıda bile çiğnendiğinde ağrı olur. Bu ağrılar dişlerden başka çene zaman kulak ve baş ağrısı da yapabilir.
Hatalı yapılmış protez ve dolgular da çene eklemi ağrılarına neden olabilir.
Diş sıkma ve gıcırdatmayı tam olarak önlemek zaman alan bir tedavidir. Stres sonucu başlayan bu sıkma olayı zamanla alışkanlık haline gelir ve vazgeçilmesi zor bir hal alır. Diş sıkma sağlam bir dişin kaybına kadar sürebilen bir durumdur.
Tedavisi nedir ve nelere dikkat etmeliyiz?
Diş sıkmaya karşı hastalara hekim tarafından koruyucu plak hazırlanır ve hasta bunu geceleri yatmadan önce takar ve bütün gece ağızda kalır, böylece dişlerin birbirine sürtünmesi engellendiği için minedeki aşınmaların önüne geçilmiş olur. Ayrıca çene ekleminde bulunan eklem kapsülü basınca maruz kalmadığı için eklem ağrısı ve buna bağlı olarak kas ağrısı ( kulak ve baş ağrıları) da zamanla geçer. Bazen bu koruyucu plakla beraber kas gevşetici, ağrı kesici ve antienflamatuar ilaçlar da verilir. Hastaya yumuşak diyet önerilir ve nelere dikkat edileceği anlatılır.
Minesi erimiş kısımlar dolguyla halledilebilir ayrıca kırılma riskine karşı hekim gerekli gördüğü dişleri porselen kronlar ( kaplamalar ) yapabilir. Bazen bu sıkma dişin sinirini zedelediği için kanal tedavisi yapılabilir (dişin ağrısını kesmek amacıyla)
Bazen yaşa bağlı olarak dişlerin aşınması sonucu çene eklemi problemleri başlar ve bu durumda da gerekli dişleri kaplayarak veya hareketli protezler yaparak çenelerin kaybettiği dikey boyutu yani çeneler arası mesafeyi düzelterek bu durumu gidermek mümkündür.
Unutmayalım ki her ağrı bize yolunda gitmeyen bir şeylerin olduğunun habercisidir ve mutlaka dikkate alınmalıdır..
