Beyin kanaması kafatası içerisinde gerçekleşen kanamalara verilen ortak isimdir.
Kanamaya yol açabilen çeşitli nedenler vardır ve kanama nedeniyle oluşan hayati risk, kanama nedenine, kanamanın yerine ve miktarına bağlıdır.
Beyin kanamasına yol açan durumlar:
1-Travma: başın darbe almasıdır. Darbenin geldiği yer ve kafada yarattığı hasara bağlı olarak ( kemik kırığı, beyin dokusu hasarı, damar zedelenmesi gibi ) gelişen beyin kanamaları çeşitli tip ve kompartmanlarda olabilir.
2-Hipertansiyon: kan basıncının yükselmesi sonucunda beyin dokusu içerisine veya beyni saran zarların arasına kanama oluşabilir.
3-Damar hastalığına bağlı olarak: anevrizma gibi damar cidarında zayıflamaya neden olan durumlarda ortaya çıkan beyin kanamaları genellikle beyni saran zarların arasına olur.
4-Beyin içerisindeki küçük toplardamarlarda veya beynin ana toplardamarlarında ortaya çıkan tıkanıklık sonucunda oluşabilir.
5-Yeterli kan gelmediği için veya başka nedenlerle hasar görmüş beyin dokusu içerisinde kanama gelişebilir.
6-Bazı beyin tümörlerende, tümör içi kanamalar oluşabilir.
7-Bazı kan hastalıklarında vücudun diğer organlarında olduğu gibi, beyin kanaması da görülebilir.
KAÇ TİP BEYİN KANAMASI VARDIR ?
Yukarıda sayılan kanama nedenlerine göre sınıflandırılabileceği gibi ( travmatik, hipertansif, anevrizmatik, intratümöral, venöz kanamalar ), hangi kompartmanda gerçekleştiğine göre de sınıflandırılabilir:
1-İntraserebral kanama: beyin dokusu içeriindeki kanamadır
2-İntraventriküler kanama: beyin içindeki su dolu boşlukların ( ventriküller ) içerisine olan kanamadır
3-Epidural kanama: beyni saran en dış tabaka zarla kafatası arasındaki aralıkta oluşan kanamadır. Genellikle kafa travmaları ve kırıkları sonucunda görülür.
4-Subdural kanama: beyni saran zarlar arasındaki kanamadır. Travma, damar zedelenmesi, kan hastalığı, kafa içi basınç azalması gibi nedenlere bağlı olabileceği, kendiliğinden de gelişebilir
5-Subaraknoid kanama: beyni saran zarların en iç tabakası ile orta tabaka arasında gelişen kanamalardır. En sık nedeni, beyin damarının anevrizma gibi bir nedenle kanamasıdır. Travma veya enfeksiyona da bağlı olarak gelişebilir.
Beyin kanamasını araştırmak için kullanılan en pratik yöntem “bilgisayarlı tomografik görüntüleme “ ( BT ) incelemesidir. Bazı durumlarda “ manyetik rezonans görütüleme “ yöntemi kullanılabilir.
Beyin kanaması tıbbın en acil ve riskli durumlarından birisidir. Kısa sürede ölüm veya felçe yolaçabilen bu tablo, çok acil ameliyat gerektirebilir. Ancak, her beyin kanamasının da mutlaka acilen ameliyat edilmesi gerekmeyebilir. Tedavi zamanı ve yöntemi kanamanın yeri, miktarı ve nedenine göre değişebilir.
Prof. Dr. Özenç MİNARECİ
