Özellikle son yıllarda dondurma yöntemlerinin gelişmesiyle oosit dondurma işlemi sayısı gittikçe artmaktadır. Ülkemizdeki kanunlardan dolayı isteyen her kadın yumurtalarını donduramıyor. Oosit dondurmak için ÜYTE (Üremeye Yardımcı Tedavi) yönetmeliği gereğince bir üniversite hastanesi ya da yetkili bir eğitim hastanesinde oosit rezervinin azaldığına dair ya da ailesel olarak erken menopoz riski olduğuna dair rapor düzenlenmesi gerekiyor.
Bununla birlikte, eğer bayan yumurtalık rezervini etkileyecek cerrahi işlem geçirecekse ya da yumurtalıklarına zarar verebilecek kemoterapi ya da radyoterapi alacaksa oositleri korumak amacıyla işlem öncesinde oositler toplanarak dondurulabiliyor.
Günümüzde tüp bebek uygulamaları arasında yer alan yumurta dondurma işlemi sayesinde, kadının yumurtaları toplanarak ileride çocuk sahibi olmak üzere saklanması mümkün hale gelmiştir.
Tüp bebek yönteminde olduğu şekilde toplanan yumurtalar, sıfır derecenin altında soğutulur ve dondurulur. Böylece, annenin dondurma işlemi gerçekleştiğindeki yaşı ve üreme özelliklerinin korunması ile birlikte sağlıklı gebelikler amaçlanır.
Yumurta Dondurma İşlemi Nasıl Yapılır?
Oosit dondurmak için tüp bebek tedavisinde uygulanan ilaçların benzerleri kullanılır. Yumurta dondurma işlemi için, regl dönemi başlayan anne adayına yaklaşık 10 gün süren ilaç tedavisi uygulanır ve yumurtalıkların düzenli olarak uyarılması sağlanır. Bu süreçte yumurtalıkların büyümesi ultrason yardımıyla takip edilir. Bu sayede oosit sayısı artırılır ve ultrason eşliğinde genel anestezi altında iğne yardımıyla oositler toplanır. Birkaç saat sonra oositlerin etrafındaki hücreler ayıklanarak oositlerin olgun olup olmadığı kontrol edilir. Ardından -196 derecede, içinde sıvı nitrojen bulunan tanklara yerleştirilerek dondurulur.
Yumurta toplama işlemi için genel anestezi uygulanır. Bu nedenle hastanın ameliyat günü ve sonrasında pıhtılaşma önleyici ilaçlardan uzak durması önerilir. Operasyon sonrasında ise antibiyotik ve ağrı kesici kullanılabilir. Hasta, 1-2 saatlik dinlenme süresinden sonra taburcu edilir.
Yumurta Dondurma İşlemi Neden ve Kimlere Yapılır?
Yumurta toplama gününde erkekten alınan sperm sayısının yetersiz kaldığı durumlarda dondurma işlemine başvurulur.
Yumurtalıkların aşırı uyarıldığı durumlarda transfer işleminin ertelenmesi gerektiği için dondurma işlemi yapılabilir.
Yumurtalık sayısı düşük olan hastalar (AMH düşüklüğü yada FSH yüksekliği tahlilde gösterilmiş), yumurta dondurma işlemi ile havuz yapabilir ve ilerde gebelik şansını artırabilir.
Yumurta yetmezliğine neden olan hastalıklarda ve kanser hastalarına; radyoterapi, kemoterapi ya da kök hücre transferi öncesinde yumurta dondurma işlemi önerilir.
İleri yaşlarda olup da henüz hamilelik düşünmeyen kişiler, yumurta dondurma işlemi ile üreme kapasitesini koruyabilir.
Yumurta Dondurma İşlemi Kaç Yaşında Yapılmalı?
Genellikle 35 yaş üstü kadınlarda yumurta rezervi ve kalitesi zamanla azaldığı için yumurta dondurma işlemi, bu yaş grubu altındakilere yani 35 yaşından önce tavsiye edilir.
Yumurta dondurma işlemi ne kadar sürer?
İşlem öncesi hazırlık süreci de göz önüne alındığında yumurta dondurma programı, yaklaşık 10-14 gün sürer.
Yumurta dondurma işlemi yumurtalara zarar verir mi?
Yumurta dondurma işlemi kadının o ayki döngüsünde zaten atılacak olan yumurtalarına yönelik uygulanan bir tedavi şeklidir. Yumurtalar toplandıktan sonraki aylarda yumurtalıklar eski düzeninde çalışmaya devam eder. Bu yöntem ile hücre içindeki moleküler yapının ve metabolizmanın kısa süreliğine durdurulması amaçlanır. Vitrifikasyon, camsılaştırma gibi güncel teknikler ile yapılan dondurma uygulamalarında, hücrenin ölmesine neden olan buz kristallerinin oluşumu engellenmekte ve hücreler, sıvı azot içinde canlılığını kaybetmeden saklanabilmektedir.
Dondurulan yumurta ne kadar süreyle saklanır?
Dondurulan yumurtaların 5 yıl süreyle saklanması mümkündür. İsteğe göre, bu süre uzatılabilir. Oosit dondurma yöntemlerinin geliştirilmesi sonucunda bugün dondurulup uygun zamanda çözdürülen oositlerin sağ kalım oranı %90’lara ulaşmış durumdadır.
Yumurta dondurma işlemi bakirelerde nasıl yapılır? Bekaret kaybedilir mi?
Yumurta toplama işlemi vajinal yol ile yapılır. Bu nedenle zar yapısının ultrason girişine izin verip verilmediğine bakılır, gerekirse kızlık zarı açılabilir. Öte yandan karından yapılan yumurta toplama işlemi, daha az yumurta toplandığı ve organ yaralanma riski olduğu için genellikle tavsiye edilmez.
