Yenidoğan bebeğin bakımı ve dikkat edilmesi gereken noktalar

Bebek sahibi olmak, aileye yeni bir bireyin katılması çok mutlu ve heyecan verici bir olaydır.  Ancak özellikle ilk bebekte anne babaların tecrübesiz olması, anne babaya yardımcı olmak için etraftaki her kafadan bir ses çıkması, bebeğin emme ve uyuma problemleri annenin kendini yetersiz hissetmesine ve bunalmasına neden olabilir.

   İlk günlerde aileyi telaşlandıran bazı problemler aslında korkulacak bir durumun olmadığı durumlardır. Örneğin zamanında sağlıklı doğmuş bir bebeğin ilk gün çok fazla süt almasına gerek yoktur. İlk gün memeden gelen ve ‘kolostrum’ denilen sarımsı su aslında yoğun protein ve bebeği mikroplardan koruyucu maddeler içerir ve bebeğin barsaklarını daha sonraki beslenmelere hazırlar. İlk gün bebeğin sadece kolostrum alması bile yeterlidir, bebeğe şekerli su yada mama vermeye gerek yoktur. Daha sonraki günlerde anne bebeği emzirdikçe zaten sütü de giderek artacaktır. Bu konuda aşırı endişelenmek, yemeyip, uyumayıp devamlı bebeği beslemeye çalışmak annenin sütüne aksi tesir yapmaktadır.

   Yine ilk günlerde bebeklerin yüzünde küçük sivilce benzeri lezyonlar, yüz ve vücutta küçük kırmızı ve sıcakla artan, yer değiştiren lekeler olabilir, bunlar kendiliğinden geçecektir. ‘Mongol lekeleri’ denilen ve  bazı bebeklerin kalça ve sırt bölgesinde bulunan grimsi kahverengi lekelerin de hiç bir önemi yoktur, 1-2 yılda hafifleyerek kaybolur. Yine göz kapağı, alın, ense gibi bölgelerde bulunan ve halk arasında ‘doğum lekesi’denilen pembemsi kırmızı renkteki hemanjiomlar da bebek büyüdükçe kaybolacaktır. Bu arada anneden geçen hormonlara bağlı olarak bebeğin tek ya da iki memesinde şişlik, vajende beyaz renkli akıntı, hatta az bir miktarda  kanama bile olabilir. Bunlar da müdahele etmeye gerek olmayan kendiliğinden geçecek durumlardır. Bebeğin memesini ovmak, sıkmak yanlıştır ve meme dokusuna zarar verebilir.

   Bu gibi durumların tersine , bazan da ailenin doktora danışması gereken durumlar vardır. Bebeğin devamlı uyuması ve emmek için uyandırılamaması, ilk gün sarılığının başlaması, sarılığın sadece yüzde değil, göbeğin altına kadar inmiş olması, bebeğin ilk 24 saatte idrar, ilk 48 saatte kaka yapmamış olması, bebeğin ağzının devamlı köpürmesi ve her yediğini kusması gibi durumlarda vakit kaybetmeden bir doktora başvurmak gerekir.

Daha sonra anne babaların tecrübe kazanarak çok kolay yaptıkları bazı işlemler, ilk günler çok zor görünebilir. Bu işlemler sırasında bazı noktalara dikkat edilirse sorun yaşanmaz.

Bez değiştirilirken dikkat edilecek noktalar

Bebeğinizin bezini değiştirmeden gerekli olan tüm malzemelerimizi önceden hazırlamanız,işlemi seri bir şekilde yapmanıza yardımcı olacaktır.Alt değiştirme işlemine başlamadan önce gerekli malzemelerimiz:

- Alt açma pedi

- Bebek bezi

- Su bazlı ıslak mendil veya pamuk

- Pişik önleyici krem

Hepsinden önemlisi bebeğin güvenliği için bu malzemeleri kolay ulaşabileceğimiz yerde tutalım, düşme riskine karşı bebeğimiz kesinlikle yalnız bırakmayalım. Alt değiştirme işlemimizi önden arkaya doğru yapalım.Erkek bebeklerde sünnet derisini geriye doğru  kaydırıp temizlemeye çalışmayalım. Çinko içerikli pişik önleyici kremimizi sürüp,bebeğimizin altını temiz bezi ile kapatalım.İşlemden önce ve sonra ellerimizi  yıkamayı unutmayalım.

Banyo yaparken dikkat edilecek noktalar

   Bebeğimizi banyo yaptırmadan önce gerekli olan tüm malzemelerimizi önceden hazırlayalım. Banyo yaptıracağımız odanın ısısını bir miktar arttıralım.Bebeğin üşümemesi için işlemimizi seri bir şekilde gerçekleştirelim. Herzaman bebeğin güvenliğini ön planda tutup düşme riskine karşı onu asla yalnız bırakmayalım.Banyo suyunun sıcaklığını su termometresi yada dirseğimizle kontrol edelim.Bebeğimizi yıkamaya vücudunun ön tarafından başlayalım,sonra sırtını en son bebeğin başını yıkayarak işlemimizi sonlandıralım.Bebeği önceden ısıttığımız havlu ile kurulayalım.Bebeğin banyosunu yaptırırken iki kişi olmaya özen gösterelim.Bebeğin güvenliği ve işlemin seri olması açısından iki kişinin bebeği yıkaması daha iyi olacaktır.

Yenidoğanda ağız, göz, göbek bakımı

   Bebek hastaneden taburcu olduktan sonra bebeğinizin göbeği düşmemiş olacaktır. Göbeğin düşmesi bir hafta ile onbeş gün arasında zaman alabilir.Bebeğin göbeğine rutin olarak birşey sürmenize gerek yoktur.Tek yapmanız gereken bebeğin altını bağlarken,bezini göbek bağının altından bağlayarak göbeği dışarda bırakmaktır. Bu şekilde göbek hava alarak daha çabuk kurur ve düşmesi gecikmez. Göbekte sulanma,kanama,kızarıklık  ya dap is koku olursa doktorunuza başvurunuz.

   Bebeğin gözünde sulanma ya da çapaklanma var ise steril gazlı bezi kaynamış ılımış suyla,varsa serum fizyolojikle ıslatarak silebilirsiniz. Silme işlemini içten dışa doğru tek bir hareketle yapmalısınız.

    Bebeğin ağzında halk arasında ‘pamukçuk’ denilen  beyazlıklar olabilir, bunlar aslında mantar enfeksiyonudur ve biberon ya da emzik kullanan bebeklerde daha sık görülür. Bunların temizliği yapılmaz ise yayılabilir ve  ciddi emme sorunlarına neden olabilir.Bu nedenle temiz bir gazlı bezi parmağınıza dolayıp bunu kaynamış ılımış bir suya batırarak ağzının içini,dilinin üstünü ve damağını yumuşak hareketlerle silmelisiniz. Bu işlemi bu beyazlıklar var ise günde bir kaç kez tekrarlayabilirsiniz, geçmezse doktorunuza başvurmalısınız.

Dışarı çıkarken yanına alınması gereken malzemeler

   Bebeğinizle birlikte eve taburcu olduktan sonra, ilk dışarı çıkmanız büyük bir ihtimalle bebeğinizin ilk bir hafta kontrolü olacaktır.Bu ilk deneyim sizde stress yaratabilir.Bu nedenle bebeğin çantasını önceden hazırlamak size kolaylık sağlayacaktır. Bebeğin çantasında mutlaka şunları koymayı unutmayın.

-Bebek bezi,su bazlı ıslak mendili,pişik kremi

- Kusma, idrar ve kaka ile kirlenme ihtimaline karşı iç body,tulum

- Küçük ağız bezleri

- Mama ile besleniyorsa küçük bir termos içerisinde sıcak su,biberon işiniz uzun sürebilir birkaçtane olmasında fayda var

- Sütünüzü sağıp veriyorsanız süt sağma cihazı

- Kirli bezleri atmak için çöp torbası

- Yedek battaniye