Yaz mevsiminde beslenme

 Giderek ısınan havalar  ile birlikte  bebekler ve çocuklar, yaşlılar, hamileler,tansiyon, kalp, şeker gibi kronik hastalıkları bulunan kişiler başta olmak üzere herkes için bir takım sağlık riskleri ortaya çıkabilmektedir.

     Bunların başında gıda zehirlenmeleri, güneş çarpmaları, sıvı kaybının neden olabileceği rahatsızlıklar gelmektedir.

      Aşırı terlemeyle vücuttan sıvının yanında sodyum , potasyum gibi mineraller  de atılır.  Bu durum halsizlik, nabız zayıflığı, yorgunluk ve dolaşım bozukluklarına neden olabilir.

NELER YAPMALIYIZ?

1-Sıcak yaz aylarında besinler seçilirken hafif ve sulu gıdalar tercih edilmelidir.Yaz aylarında vücut direncini artırmak ve yeterli miktarda vitamin ve mineral alımını sağlamak için, her gün  birkaç porsiyon meyve ve sebze tüketilmelidir.

 2-Kahvaltı yaz aylarında da günün en önemli öğünü olmalıdır. Şekerli ürünler yerine şekersiz marmelatlar, az yağlı peynirler tercih edilmelidir. Kahvaltıda meyve ve sebze yenilmesi bu öğünü besin öğeleri bakımından dengelediği gibi, içerdiği posa nedeniyle de emilimi düşürerek doygunluğu daha uzun süre sağlayacaktır.

 Her zaman olduğu gibi sık sık ve azar azar yemek yemek mide ve bağırsakların daha rahat çalışmasını sağlayacaktır.

3-Kızartmalar, aşırı yağlı gıdalar, sakatatlar yerine ızgara, buğulama, haşlama olarak hazırlanmış,yağı alınmış etleri tercih ediniz.
Bağışıklık sistemi, zararlı maddeleri vücuttan uzaklaştırmada görevli Omega-3 yağ asitlerini içeren balık haftada 2 kez tüketilmelidir.

4-Kan şekerinin hızla yükselip, hızla düşmesine sebep olan yağlı, şekerli, ağır tatlılar yerine protein, karbonhidrat ve yağın yanı sıra A, B, C, D ve E grubu vitaminlerle birlikte kalsiyum, fosfor, magnezyum, sodyum, potasyum, demir ve çinko gibi mineraller de zengin olan dondurma veya sütlü tatlıları tüketiniz.

5-Karbonhidrat (şeker)kaynağı olarak yağlı, kızartılmış, ağır olan hamur işleri yerine kan şekerinizi daha iyi düzenleyen kepek ekmek, bulgur, kepekli makarna gibi gıdaları tüketiniz.

6-Yağ oranı yüksek gıdalar yerine barsakların çalışmasını kolaylaştıran, doygunluk veren salata, tam buğday ekmeği, sebze yemekleri, meyve gibi posalı gıdaları tercih ediniz.

7-Pek çok zararı bilinen alkol tüketiminden, vücudun enerji kaynağı olan şekeri tükettiği için uzak durulmalıdır.

Alkol tüketilecekse rakı, votka gibi yüksek alkol ve kalori içerenler yerine kırmızı şarap tüketebilir.

Serinlemek için çok tükettiğimiz gazlı, şekerli, kafein içeren içecekler yerine taze sıkılmış meyve suyu, soda ve bol su tüketiniz. Fazla tüketilen kafein kalp çarpıntısı, uykusuzluk, huzursuzluk gibi sağlık problemlerine neden olur.

  Şeker hastaları, kalp ve yüksek tansiyon hastaları gibi kronik hastalıkları bulunan kişiler düzenli sağlık kontrollerini aksatmamalı ve diyetlerine özen göstermelidirler .

  Yaz aylarında meyve ve sebzeler günde 6-7 öğün tüketilmelidir. Başta kanser, kalp hastalıkları, sindirim sistemi hastalıkları gibi bir çok hastalığın önlenmesinde, kan şekerinin düzenlenmesinde, kabızlık gibi hastalıkların engellenmesinde meyve ve sebzeler büyük rol oynamaktadırlar.

Bebekler ve çocuklar sıvı kayıplarını ifade edemeyebilecekleri için ebeveynleri dikkatli olmalıdır. İyi yıkanmış sebze ve meyveleri tüketmeleri,  bol sıvı almaları sağlanmalıdır.

   Sofra tuzları iyotla zenginleştirilmiştir. İyot çabuk kayba uğradığından iyotlu tuz, ışık geçirmeyen kapalı kaplarda saklanmalıdır.  Sağlıklı bir insan günlük 5-6 gr. tuz tüketmelidir. Yaz aylarında terlemeyle  oluşan kayıpları dengelemek için tuzlu ayran, maden suyu gibi içeceklerle tüketilen tuz  miktarı artırılabilir.

Sıcaklarla birlikte besinlerin bozulma riskleri de artığından sütlü tatlılar, kremalı yiyecekler, etler gibi potansiyel riskli besinler tüketilirken güvenilir mekanlar seçilmelidir.

 NE KADAR SU İÇMELİYİZ?

Yaz aylarında sıcaklığın artması ile birlikte vücuttan ter ile öncelikle sıvı, potasyum ve sodyum gibi bir çok mineral  kaybedilmektedir.

Yazın sıcaklarında etkisiyle vücutta fazla su kaybı meydana gelmesi sonucunda bayılma hissi, bulantı, baş dönmesi gibi sağlık problemleri baş gösterebilir. Özellikle yaz aylarında terleme ile artan sıvı kaybını karşılamak amacıyla günde 2-2.5lt. su içilmelidir. Yine yaz aylarında egzersiz ve spor yapılırken kış aylarına göre daha fazla sıvı kaybı yaşanacağı için egzersize başlamadan 15 dk. önce 1-1.5 bardak, egzersiz sırasında ise 10-15 dakikada bir yarım bardak su içilmesini tavsiye ediyoruz. Ancak unutulmaması gereken bir diğer önemli nokta ise aşırı su tüketiminin getireceği zararlardır. Vücudun ihtiyacından fazla su tüketmesi böbreklerin zarar görmesine ve vücutta ödem oluşmasına neden olabilir.”