Toplardamarların çeşitli nedenlerle genişlemesi ve şekil bozukluğu olarak tanımlanan “varis” hastalığı daha çok bacaklarda görülmektedir. Damarların yüksek basınçlı kan ile dolması neticesinde çapı artarak cilt üzerinden belirginleşir ve baloncuk şeklinde kıvrımlı bir görünüm meydana gelir. Toplardamarlarda görülen bu genişleme neticesinde damar içerisindeki kapakçıkların yapısı da bozulabilir. Normalde aşağıdan yukarıya doğru olması gereken kan akımı, varisli hastalarda yukarıdan aşağıya yön değiştirir. Bir süre sora bacaklarda şişlik meydana gelir. Toplardamar hastalıkları erişkin yaşlarda toplumun %25’inde görülmektedir.
NEDEN VARİS OLUŞUR?
Toplardamarların görevini tam olarak yapamaması sonucunda varisler meydana gelir. Toplardamar içerisindeki kapakçıklar kanın damar içerisinde sadece tek yönlü geçişine izin vermektedir. Ancak varis durumunda bu kapakçıklar kanın geriye kaçmasını önleyemez hale gelmektedirler. Normalde bacaklardan kalbe doğru olan kan akım yönü, bu kapakçıklarla sağlanır. Varis durumunda ise kan daha çok bacaklarda göllenmeye başlar. Kalp seviyesinden uzaklaştıkça toplardamar içerisinde yerçekiminin etkisi daha çok hissedilir ve damardaki kanın dolaşımı o derecede etkilenir. Varislerin oluşumunda bazı risk faktörleri belirlenmiştir. Bunlar:
Hamilelik
Menopoz
50 yaşın üzerindeki bireyler
Uzun süreli olarak ayakta durmak
Şişmanlık
Ailede varis olması
Toplardamarda daha önceden pıhtılaşma öyküsü