Erkek kısırlığının en sık nedenlerinin başında gelmektedir. Testisleri besleyen damarlarda (toplardamar) varis olması demek çok yanlış olmaz.
Varikosel sık görülür mü?
Toplumda çok sık rastlanan bir problemdir. Sağlıklı erkeklerin 1/6’sında varikosel vardır, yine kısırlık nedeni ile incelenen erkeklerin %40’ında , sekonder infertilite dediğimiz, yani daha önce çocuk sahibi olmasına rağmen , sonradan istemelerine rağmen çocuk sahibi olamayan erkeklerin %80’inde varikosel vardır.
Varikosel ne gibi rahatsızlıklar yapar?
Çoğu kez hiçbir rahatsızlık vermez. Ancak testislerde kasığa vuran ağrı, testisin üst kısmında şişlik, kısırlık en önemli doktora gelme nedenleridir. Varikosel hemen her zaman sol tarafta görülür. Beraberinde sağ tarafta da nadiren görülebilir, ancak sadece sağda olması çok alışılmış bir durum değildir.
Varikosel her zaman tedavi gerektirir mi?
Hayır, toplumda tanı konulan her hasta tedavi gerektirmez. Tedavinin en sık ve en önemli nedeni sperm analiz sonuçlarının bozuk olmasıdır. Bunun dışında ağrı bir diğer ameliyat nedenidir. Ağrı nedeni ile ameliyat edilecek hastalara, ameliyat sonrası ağrıların geçmeyebileceği anlatılmalıdır, çünkü nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte ağrı nedeni ile yapılan varikosel ameliyatlarından sonra ağrı bir kısım hastada devam etmektedir. Son olarak ta nadir bir ameliyat nedeni olmakla birlikte kozmetik olarak yani görüntünün hastayı rahatsız etmesinden dolayı ameliyat yapılabilir. Bu nedenler içerisinde ağrı ve görüntü nedenli ameliyatlarda, ameliyat kararı gerekli bilgilendirme yapıldıktan sonra hastaya bırakılmalıdır. İnfertilite nedeni ile yapılan ameliyatlarda ise ameliyatın yapılması daha önemlidir.
Varikosel tanısı nasıl konulur?
Bu hastalığın tanısının en önemli kısmı doktor tarafından yapılan muayenedir. Geçmiş yıllarda her hastaya yapılan renkli ultrason (doppler) incelemenin günümüzde bilimsel olarak mutlaka yapılması gerekmemektedir. Genellikle hastaların beklentisi üzerine yapılmaktadır. Muayene ile varikosel tanısı konulduktan sonra yapılması gereken ilk inceleme spermiyogram yani sperm incelemesidir. Bu incelemenin sonucu bize varikoselin sperm yapımını ne derecede etkilediğini gösterecektir.
Spermiyogram nasıl yapılır?
Bu test laboratuvar ortamında verilir. 3-4 günlük cinsel perhiz sonrası, hasta laboratuvarda özel bir odada meni verir.
Spermiyogram için örnek evden getirilse olmaz mı?
Genel olarak olmaz. Bu örneklerin çok kısa sürede bakılması gerekir. Ancak çok özel durumlarda bu yöntem uygulanabilir ama tetkik sonuçları doktor açısından şüpheli olacaktır.
Tek bir spermiyogram yeterlimidir?
Genel kural eğer spermiyogram tamamen normal ise tek inceleme yeterli olabilir, ancak sonucun normal olmadığı incelemelerde, hele ki azospermi (menide hiç sperm hücresi yok) tanısı konulmuşsa mutlaka aralarında 2 hafta olmak üzere iki spermiyogram incelemesi yapılmalıdır.
Spermiyogramda nelere bakılır?
Spermiyogram bize sperm hücrelerinin sayısı , hareketi ve şekli hakkında bilgi verirken menide enfeksiyon olup olmadığı da bu şekilde anlaşılır.
Meni veremeyen hastaların sperm analizleri nasıl yapılır?
Öncelikle üroloji uzmanı tarafından hastanın meni verememesinin nedenleri incelenir. Daha sonra üroloji uzmanı uygun görürse ilaç tedavisi ile tekrar meni vermesi istenir. Bu şekilde de başarılı olamaz ise testislerden iğne ile veya açılarak (TESE) sperm yapımı hakkında bilgi edinilmeye çalışılır.
Varikosel nasıl tedavi edilir? İlaç ile tedavisi varmıdır?
Varikoselin tedavisi ameliyatla yapılır. Varikoseli tedavi edebilen herhangi bir ilaç tedavisi yoktur. Varikoseli olan hastalarda sperm fonksiyonlarını düzeltmeye yönelik destek ilaç tedavileri olmakla beraber, bunların varikosel üzerine düzeltici bir etkileri olmadığı gibi, sperm analiz sonuçlarına da etkileri çok sınırlıdır.
Varikosel ameliyatı nasıl bir ameliyattır?
Bu ameliyatın en önemli şartlarının başında işlemin optik büyütme ile, mikroskop veya göze takılan özel gözlükler ile yapılmasıdır. Bu şekilde yapılan ameliyat, hem yapılan işlemin başarısını arttıracak, hem de ameliyat sonrası olası yan etkileri azaltacaktır.
Varikosel ameliyatının riskleri nelerdir?
Varikosel ameliyatı genel olarak riskleri minimum olan bir ameliyattır. Ancak tüm cerrahi girişimlerde olduğu gibi belirli riskleri vardır. Cerrahinin olası riskleri olan kanama, enfeksiyon, anestezi riskleri gibi çok nadir risklerin yanında, ameliyat sonrası testislerde sıvı birikimi ( hidrosel), meni kanallarının zarar görmesi, testis kanlanmasının bozulması, testisin küçülmesi de yine çok nadir görülen risklerdendir. Bu riskler ameliyat öncesi hastaya ayrıntılı olarak anlatılarak ameliyat onam formları alınır.
Varikosel ameliyatından sonra dikkat edilmesi gereken şeyler nelerdir?
Bu ameliyat sonrası kısa bir yatak istirahati sonrası günlük hayata dönülür. Ağır işleri yapmamak üzere hasta günlük aktivitelerine devam eder. Genellikle klinikler arası farklar olmakla birlikte, 3 hafta kadar cinsel ilişki yapılmaması ve 1 ay kadar ağır yük kaldırılmaması önerilir. Bunlar rutin cerrahi riskler için yapılır.
Varikosel ameliyatı sonrası sperm analizinde düzelme ne zaman başlar?
Genellikle ameliyat sonrası ilk değerlendirme 3. Ayda yapılmakla birlikte, 6. Ay kontrollerinde de iyileşmenin devamı beklenir.
Varikosel ameliyatı tüp bebek tedavisinin başarısını etkiler mi?
Evet etkiler. Özellikle sperm sayısı düşük erkeklerin tüp bebek başarıları düşüktür. Bu hastalarda varikosel varlığında yapılacak tedavi sonrası , tüp bebek başarısının belirgin olarak arttığını biliyoruz.
Varikosel ameliyatı sonrası ne kadarlık bir başarı beklenmelidir?
Varikosel ameliyatı, spermlerin morfoloji, sayı ve hareketlerini düzeltme etkinliğine sahiptir. Tüm tedavilerde olduğu gibi bu ihtimal %100 değildir. Her üç parametrede farklı oranlarda düzelme beklenmekle birlikte, ortalama %40 civarında bir başarı beklenir.
Varikosel ameliyatından sonra , tekrar varikosel olur mu?
Evet olabilir. Daha doğrusu bu ameliyat sonrası varikosel nüks edebilir. Bu ameliyat testisin beslenmesinde görevli toplardamarların varisli olanlarının çıkarılması esasına dayanır. Kalan toplardamarların ileride varisleşme ihtimali vardır. Tekrarlama ihtimali ortalama %20 civarındadir.
