İnsanlar olarak her birimiz yaşamda bir anlam ararız. Belirsizliği sevmeyiz, her şeyin bir sebebi, bir anlamı, bir bağlantısı olduğunu düşünürüz. Bir neden sonuç ilişkisi içerisinde kendi algılarımızla var olmaya çalışırız. Kendimizi, diğer insanları ve dünyayı anlamak, anlamlandırmak isteriz. Bu anlam arayışı doğrultusunda birtakım inançlar oluştururuz. Bu oluşturduğumuz inançlara ise şema deriz. Başımız sıkıntıya sokan 18 adet erken dönem uyumsuz şemalarımız vardır. Bizi sıkıntıya sokmalarının sebebi ise esneklik göstermemeleri, çok katı oluşlarıdır. Bu şemalar çocukluk dönemimizde temel ihtiyaçlarımızın giderilmemesi sonucunda oluşur. Temel ihtiyaçlarımızdan en önemlileri güven ve sevgidir. Çocukken en çok bu iki kavram bizi ilgilendirir. Çocukluk dönemimizde sevilmemişsek, korunup kollanmamışsak, huzurlu bir ortamda olmamışsak, ebeveynlerle bir süreklilik hissi yaşamamışsak olumsuz inançlarımızın ve şemalarımızın temeli oluşmuş olur. Başka bir değişle şemalarımız, hayat boyu süren örüntülerdir, öz yıkıcıdırlar ve hayatta kalmak için verdiğimiz savaştır.
Bu 18 şemalardan biri olan terk edilme şemasından bahsetmek istiyorum. Terk edilme şeması diğer şemalar gibi çocukluk dönemimizdeki inançlarla oluşturmaya başlarız. Bu şemadaki inançlar ebeveynin veya bireyin bakımını sağlayan kişinin terk etmesi veya uzakta olması veya vefatı sonucunda oluşur. Romantik ilişkilerimizde ‘zaten herkes beni terk edecek, zaten bu ilişki bir gün bitecek’ gibi inançlar bu şemaya sahip olduğumuzu gösterir. ‘Ya beni bırakırsa, ya beni terk ederse, ya beni sevmezse’ gibi varsayımlar, düşünceler terk edilme korkumuz olduğunu gösterir.
Bunlara ek olarak aşırı korumacı aile yapısıyla büyüyen çocuklarda da terk edilme şeması oluşabilir. Aşırı korumacı aile yapısıyla büyüyen çocuklar hayatta tek başlarına sorunlarla baş edemeyeceği inancına kapılırlar ve terk edilme şeması oluşturabilirler.
Peki terk edilme şemanız varsa bundan nasıl kurtulacağız? Başta da belirttiğim gibi inançlarımız fazlasıyla katıdır bir anda değişmelerini bekleyemeyiz bu sebeple bu sürecin en temel noktası sabırlı olmaktır. Ardından;
- Kaçmak yerine yüzleşin, üstüne gidin
- Dengesiz ve tutarsız kişilerden uzak durun
- Normal ayrılıklara yoğun duygusal tepkiler vermekten kaçının
- Duygularınızı ifade etmekten çekinmeyin
- Kendinizle vakit geçirmeye özen gösterin
