Taş hastalığı nedir? Oluşmasında etkili faktörler nelerdir?

Taş hastalığı kalıtımsal olarak geçer mi?

Böbrek taşı olan hastaların % 25"inde aile hikâyesi vardır.Böbrek taşı oluşumuna sebep olan birçok hastalık kalıtılımsaldır.

En sık hangi yaşlarda görülür?

Böbrek  taşları en sık 20-40 yaşları arasında görülür. Taş hastalığı erkeklerde kadınlardan 3 kat daha fazla görülür. Metabolik bozukluk ya da kronik idrar yolları enfeksiyonlarının büyük oranda sebep olduğu üst üriner sistem taş hastalığı kadınlarda erkeklerden daha fazladır. Çocukluk döneminde, birçok araştırmacıya göre;  kız ve erkeklerde taş oluşumu eşit orandadır.

Neden Çukurova bölgesinde taş hastalığı sıktır?

Sıcak  bölgelerde yaşayanlarda taş hastalığı sıktır. Coğrafyanın taş oluşumuna etkisi ısı yoluyladır. Yüksek sıcaklık terlemeyi arttırarak, konsantre idrara sebep olabilir. Beraberinde taş oluşumunu artıran suyun sertlik derecesinin fazla olması da (örneğin-sodyum karbonat)  etkendir. Suyun içerisindaki bazı eser elementlerin azlığı veya yokluğu üriner taş oluşumunda rol oynar. İdrar çinko seviyesi düşüklüğü taş oluşumuna eğilimi arttırabilir.

Su alımı ne kadar etkilidir?

Aslında başrol oyuncu; su  alım miktarı ve alınan suyun özellikleridir. Yeterli su alımı taş oluşumunu engelleyen başlıca faktörlerden biridir. Seyreltik idrar atılımı kristalize olabilecek idrar bileşenlerini dilüe eder ve bunun yanında idrardaki serbest kristal partiküllerin yerleşmesi için gerekli ortalama zamanı azaltır.

Yiyecekler taş oluşumunda etken midir?

Evet, idrarda atılan maddelerin büyük bir çoğunluğunu oluşturan değişik yiyecek ve içeceklerle alınan besinlerin taş oluşumuna anlamlı bir etkisi vardır.

Stres böbrek taş oluşumu arasında ilişki var mıdır?

Böbrek taşının strese sebep olduğu aşikar olsa da stresli bir yaşam biçiminin böbrek taşına neden olup olmadığı net olarak bilinmemektedir.

Taş nasıl oluşur?

Taş oluşumunda esas olay süpersatürasyondur. Bir bardak suda  tuz miktarı arttıkca suda erime azalır ve dibe kristalleşme ve çökme olur. İdrar miktarı azaldığında kalsiyum, okzalat, fosfat ya da ürat atılımın oranının artması ve sitrat ve magnezyum atılımının artması, kalsiyum okzalat süpersatürasyonunu artırır. Kristalleşme ve kristallerin atılamaması halinde taş oluşumu görülebilir.

Kristalleşmeyi önleyen  maddeler var mıdır?

Evet; Mağnezyum, sitrat, pirofosfat, nefrokalsin, glikozaminoglikanlar gibi maddelerdir.İdrar kristalleri çoğu idrarla izlenmekle birlikte, bu kişilerin hepsinde taş oluşumu izlenmez. Normal kişiler idrarlarında kristal oluşum, gelişimini engelleyen maddeler taşırlar.