SOSYAL FOBİ BELİRTİLERİ VE TEDAVİSİ

Sosyal fobi nedir? Sosyal ortamlarda, hata yapma, rezil olma, komik görünme yada küçük
düşmekten korkma gibi belirtileri olan, bu ortamlara girdiğinde ya da girme ihtimali olduğunda
çarpıntı, kızarma, nefes almakta güçlük yada başdönmesi benzeri fiziksel belirtiler ortaya çıkmasıyla
karakterize bir rahatsızlıktır. Kişi şikayet ve belirtilerden korktuğu için sosyal ortamlardan kaçınır.
İnsanların çoğunda zaman zaman sosyal anksiyete yaşanır,Kimimiz durumumuzu çekingenlik ya da
utangaçlık olarak tanımlanırız. Sosyal sıkıntımız meslek, sosyal ya da aile ilişkilerimizi engelliyorsa tanı
koyuyor ve tedavi öneriyoruz. Ancak tanı almasa bile herkes daha sosyal olmak, potansiyelini
zorlamak için önerilerimizden faydalanabilir.

Sosyal fobi belirtileri nelerdir?:

1)En önemli belirtisi sosyal ortamlarda küçük düşme, aşağılanma, yargılanma, korkusudur. Korkuya
ek utanç duygusu eşlik edebilir ve bu duruma heyecan eşlik eder, ve kişi heyecanın
anlaşılacağından korku duyar.

2) Sosyal ortamlardan kaçma Kişi bu korkunun ve heyecanın anlaşılıp anlaşılmayacağına odaklanır ve
rahat edemediği sosyal ortamlardan kaçınır.

En çok kaçınılan ortamlar:

• Sunum ve seminerde konuşmacı olmak
•  Kalabalık içinde konuşmak, telefon açmak ya da birşeyler yeme içme
• Tanımadığı ya da yeni tanıştığı insanlarla sohbet etmek
• Genel tuvaletleri kullanmak
• Toplu taşımayı kullanmak
• İş görüşmelerine katılmak
• Sınavlar ve sözlüler
• Göz teması kurmak
• Konuşacak bir şey bulamamak

3)Sosyal fobi Fiziksel belirtileri: Genellikle kişi kaçamazsa ortaya çıkar

• Baş dönmesi
• Çarpıntı
• Titreme
• Terleme
• Deride kızarma
• Mide barsak problemleri ve ani tuvalet ihtiyacı
• Kaslarda gergınlik
• Nefes darlığı

Sosyal fobi nedenleri nelerdir?

• Mükemmel değilsen hiçsin; Mükemmel olmalıyım.

• Tersliklerin sorumlusu sensin; Tetikte ol, çevrene odaklan.
• Karşı cins ilgini anlarsa bu bir felaket; Gergin ve
uzak durursan güvendesin.

• Boş ya da sıradan konuşacağına sus: Çok etkileyici konuşmalı ya da

susmalıyım.

• Herkesi mutlu etmelisin: Öfkelenmemeliyim, karşıya

odaklanmalıyım.

• Önce karşıyı düşünmelisin: Ben değersizim, karşımdaki değerli,
• Hep güçlü durmalısın: Zayıflığımı, heyecanımı görürlerse beni

üçümserler.

• Potansiyelli görünürsen bu düşmanca olur; Zarar görmemek için gücü karşıya

vermeliyim.

• Yardım istememelisin, her işini kendin yapmalısın: Yardım istersem aşağılanır, küçük
düşerim o yüzden çok güçlü durmalıyım.
• Çok iyi değilsen hiçsin: Tetikte olmalıyım, çünkü yeteri kadar iyi
değilim, iyi hissetmeyi hak etmiyorum, çok
iyi olana kadar huzur bulmamalıyım.

• Heyecanlı ya da ilgili görünmek, uygun olmaz; Korkmamalıyım, heyecanlanmamalıyım,
ilgi duymamalıyım, güçlü durmalıyım.

• Bir işi mükemmel yapıyorsan yap, yoksa yapma: Sunumum sıradan olursa bu bir felaket
• Kontrol hep sende olmalı: Bedenimi, duygumu, düşüncelerimi, her
koşulda kontrol etmeliyim (kusma ya da
altına kaçırma korkusu)

2)Ebeveynlerin kıyaslayıcı, eleştirici, koruyucu, tutumu çok etkili. Çocuğum hata yapmasın,
mükemmel olsun.
3)Genetik yatkınlıktan söz edilir.
4)Sosyal fobikler kişiliği sosyal fobinin düzelmesini zorlaştırır
Yargılayıcı
Mükemmeliyetçi
Karşı odaklı
Gizli yargılayıcı-herşeyi olumsuz değerlendiren
Kontrolcü kişiliklerde sık gözlenir.

Sosyal fobi Tedavisi:
Sosyal fobide ilaç tedavisi-sadece performans gösterirken kısa süreli kullanılabilecek ilaçlar ve uzun
süreli kullanılabilecek ilaçlar olmak üzere ikiye ayrılır.
Sosyal fobide uzun süreli ilaçlar genel sıkıntısı yüksek olanlarda kullanılırken, diğer grup sadece
performans gerektiren durumlardan 1-2 saat önce ve aralıklı kullanılır. Örneğin sunum yaparken ya
da iş görüşmesi ya da başka bir randevudan önce kullanılır, bu grup ilaçlar üzerine gitme
dönemlerinde de kullanılabilir.

Sosyal fobi Psikoterapisi: Benim klinik deneyimlerime göre psikoterapi, sosyal fobide olmazsa
olmazlardan biridir. Sosyal fobisi olana zaman kazandırır. Sosyal fobi psikoterapisi çözümün daha
kalıcı olmasını sağlar.
Sosyal fobi psikoterapisinde aşağıdaki konular çalışılır ;
1-Çocukken yüklenmiş inançları ve kişilik yapısı değiştirilir
2-Sosyal fobi psikoterapisinde, utanç duygusunu pusula gibi kullanma öğretilir
3-Sosyal fobi psikoterapisinde Merkezde kalma: Nasıl göründüğüne yargılayıcı biçimde bakmak
yerine nefesine ya da kurduğun iletişime ya da ortamın içeriğine odaklanmak; örneğin sunumda
anlatacaklarına, ya da konuşacaklarına odaklanmak.
4-Sosyal fobi psikoterapisinde Üzerine gitme: Kademeli olarak korkulan durumlara en az 1 ay üzerine
gitme yapmak sosyal fobi psikoterapisinde merkezdeki konulardan biridir.
5-Sosyal fobi psikoterapisnde: Nefes ve mindfulness egzersizleri öğretilir. Bu egzersizler merkezden
hareketi desteklerken, üzerine gitmeyi çok kolaylaştırır.