Sedef hastalığına ve diyet tedavisine gelmeden önce ilk önce derimizi tanıyalım.
Derimiz,genel olarak üç tabakadan oluşur.Üst deri ,epidermis;alt deri ,dermis ve derialtı subkutenous dokudan meydana gelmektedir.
Cildimiz yani derimiz vücudumuzun etrafını saran sarmalayan bir yapıyla vücudumuza şekil verir.Derimiz vücudumuza şekil vermesinin ve korumasının yanında dokunma,tatma,hissetme,acı hissetme gibi duyusal faktörlerin sinirler tarafından algılanıp beyine iletilmesi aşamasında birinci derece rol oynar.Sinirlerin bir kısmı deri içerisinde gömülmüş bir vaziyettedirler.Tenimize bir temas olduğu taktirde iletiler hemen sinirlere ulaşır ve beyin tarafından algılanmasına olanak tanınır.Derimiz vücut ısısının denge tutulmasında da birinci derece rol oynar.Derimiz vücudumuzun etrafını sardığı için dış dünyayla doğrudan bağlantılı haldedir.Bu aşamada doğrudan bağlantılı halde olduğu için sıcağa veya soğuğa birinci derece maruz kalan yapı konumundadır.
Cildin doğal yapısını;beslenme bozuklukları(yetersiz ve dengesiz beslenme),ultraviyole ışınları,serbest radikaller,zehirli bazı maddeler,mekanik etkenler bozmaktadır.Cilt sağlığında genetik yatkınlık,hormonal denge,immün sistem işlevleri,alerjik tepkimelerle stres önemli yer tutmaktadır.Yaşlanmayla derinin gelişimi tersine dönerek ,epidermis ve dermis incelir,melanosit yoğunluğu azalır,dermisteki damar ağı zayıflar,elastin fibrilleri kalınlaşır ve daha ileri yaşlarda kıl folikülleri,yağ bezleri atrofiye uğrar.İlerleyen yaşla deri kendini koruyucu,duygusal ve iletimsel özelliğini kayıp eder,yeterli yağ ve su depolayamaz elastikiyeti azalır ve incelir.
SEDEF HASTALIĞI(Psoriasis)
Kırmızımsı cilt üzerine sedefimsi kepeklenme ile kendini gösteren bir hastalıktır.Alevlenme ve iyileşme dönemleri gösterir ancak kaşıntı ve yanma hepsinde yoktur.Hastalığa her yaşta rastlanılır,Dünya’daki sıklığı %1-2 oranındadır.Birçok tetikleyici etkenin yanında en önemli etkeni derinin aşırı üremesidir.Sağlıklı deri hücresinin yaşam döngüsü 28 gündür,bunun 14 günü üst deri altında,14 günü de üstünde geçer.Sedefli deri hücresinde yaşam döngüsü çok kısalmış olup,üst deriye çıkış 4 güne inmiştir.Sıklıkla diz,dirsek saçlı deri ve kuyruk sokumunda görülür ancak bütün vücuda dağılmış halde olanına da rastlanılır.Saç derisindeki kepeklenme ile başlaması hastalığın gözden kaçmasına neden olabilir.İlk belirtilerden biri tırnak yapısının bozularak çukurluklar oluşturmasıdır.Renk değişikliği,kalınlaşma ve dökülmelere de rastlanır.
Yaygınlığına göre ateş,halsizlik,protein,sıvı ve elektrolit kaybına neden olur.Hastaların %5-15 arasında artrit veya sedef romatizması ortaya çıkar.Sedef plakları suda eritildiğinde;çözünür proteinler,kükürtlü maddeler,serbest aminoasit azotu,pentozlar,fosfat,urasil ve mukopolisakkarit miktarı yüksek bulunmuştur.
Sedef hastalığındaki pullarda yüksek miktarda kükürtlü amino asitlerden oluşan keratin bulunması ve ultraviole ışınları sülfidril gruplarının metabolizmasını bozmasından yola çıkılarak tedavi için kükürt ve askorbit asit(c vitamini) atıldığı saptanmıştır.Buna dayanılarak hastalara deneylerle günde 250 mg kükürt sağlanması ise,önerilecek sonuçlar vermemiştir.Diğer taraftan triptofandan düşük diyet denenmiş,bazı hastalarda olumlu sonuç alınmıştır.Yapılan çalışmalarda w-3 yağ asitlerinin özellikle EPA’nın sağlanmasının semptomları hafiflettiği bulunmuştur.
SEDEF HASTALIĞINDAN KORUYUCU GENEL TAVSİYELER
>>Kesinlikle stresli bir yaşam yaşanmamalıdır.Gece yaşamı yeğlenmemeli,alkol ve sigaradan uzak durulmalıdır.Aksi taktirde sedefin ağırlaşması kaçınılmazdır.
>>Düzenli bir yaşam seçilmelidir.Adrenalinden uzak durulmalıdır.
>>Beslenmenizde kızartmalardan,soslardan,yağlardan mutlaka uzak durmalısınız.
>>Bazı besinlere alerjiniz varsa diyetinizden yani sofranızdan uzak tutunuz bu besinleri
(domates,roka,soğan,patlican,baharatlar,alkol,sigara,yumurta,yağlar,gazlı içecekler,kola,bitter çikolata,çikolata,hazır yaş pastalar,katkı maddesi içeren besinler,turşular,cipsler,abur-cubur tarzı besinler,yağlı tohumlar,)
>>Haftada 4 gün mutlaka egzersiz programı yapılmalıdır.
>>Elbise seçimi pamuk tarzında olmalıdır ve ayakkabılarınız deri hava alan cinsten olmalıdır.
>>Deodorant seçimi titizlikle yapılmalıdır.
>>Yemeklerinizi olabildiğince ev yemeklerinden seçiniz ve fast-foodtan kaçınınız.
>>Bol bol sıvı tüketiniz.
