SELEKTİF MUTİZM
Selektif Mutizm , konuşma becerisinin olmasına rağmen belirli ortam ve durumlarda konuş(a)mama olarak tanımlandığı klinik bir durumdur. Çocuk konuşmayı bütünüyle reddetmez sadece kaygısını artıran birtakım ortamlarda konuşmamayı tercih eder.
Genellikle okul öncesi yaşlarda ve kızlarda erkeklerden daha sık gözlenmektedir. Nadir görülen bir bozukluktur. Selektif mutizmi olan çocuklar kendi evlerindeyken ya da kendi anne-baba ve kardeşleriyle birlikteyken normal konuşurlar, iletişim kurarlar ancak okulda, dışarıda, eve misafir hatta akrabaları geldiğinde konuşmazlar. Selektif Mutizm’de ayrıca ebeveynlere aşırı bağımlılık, utangaçlık, içe çekilme ve karşı gelme davranışları gözlenebilir. Bu çocuklar öğretmenleri ve arkadaşlarıyla sözel iletişim kuramamaktadır fakat sözel olmayan her türlü aktiviteye katılabilirler ya da bazen bunları da reddedebilirler. Genellikle okula başladıktan sonraki 2 yıl içinde görülür.
Selektif Mutizm yaşayan çocuklarla ilgili öğretmenlerin yaşadığı en büyük sıkıntı, çocuğun okuma ve anlama becerisini değerlendirmekte yaşadıkları zorlanmadır. Arkadaş ilişkileri alanında yaşadığı zorluk da göz önüne alındığında, çocuk okula gitmek istemeyebilir ya da başarısı olumsuz yönde etkilenebilir. Bazı çocuklar sözel olmayan iletişim yollarını kullanabilir( göz, el , baş hareketleri, yazı ile ya da resim çizerek anlaşma vb).
Selektif Mutizm konuşma ve dil bozukluğundan çok biyolojik olarak var olan utangaç mizaçla birlikte çevresel faktörlerin etkisiyle ortaya çıkan bir tür kaygı bozukluğu olarak değerlendirilir. Tedavisi takım çalışması gerektirir. Çocuk psikiyatristlerinin yanı sıra öğretmenler, okul rehberlik birimi ve aile önemli yer tutar. İlaç tedavisi ve psikoterapi ( oyun terapisi, aile terapisi, bireysel psikoterapi, davranış terapisi vb) birlikte kullanılır. Çocuk ne kadar küçükse ve okulda konuşmadığı süre ne kadar az ise gidişat (prognoz) o derece olumlu olacaktır. Bu nedenle erken başvuru önemlidir.
