Makat sarkması olarak bilinen “rektal prolapsus”, bağırsağın son bölümü olan rektum bölgesinin makattan aşağı doğru sarkmasıdır.
Genellikle ilerleyen yaşla birlikte ortaya çıkan ve dışkılamayı olumsuz etkileyen bir durumdur.
Aynı zamanda yarattığı rahatsızlık hissi ve görünümü nedeniyle de kişide hem ruhsal hem de fiziksel açıdan sıkıntıya neden olur.
Rektal prolapsusu tetikleyen neden ortadan kalktığında, genellikle sarkma da düzelir.
Ancak en etkili tedavi yöntemi cerrahidir.
Ankara’da makat sarkması ameliyatları ve proktolojik uygulamalar hakkında detaylı bilgiyi proktoloji ve pelvik taban alanında tecrübeli Doç. Dr. Alp Yıldız’dan alabilirsiniz.
Makat Sarkması (Rektal Prolapsus) Nedir?
Makat sarkması, özellikle 50 yaş ve üzeri kişilerde görülen bir rahatsızlıktır.
Kadınlarda, erkeklere göre altı kat daha fazla görülür.
Bu durumun doğum yapma ile ilişkili olduğu düşünülse de rektal prolapsus yaşayan kadınların %35’i çocuk sahibi değildir.
Bu nedenle yaş ilerledikçe, kadın - erkek fark etmeksizin birçok kişide görülebilen bir rahatsızlıktır diyebiliriz.
Makat bölgesinde yarattığı görünüm ve rahatsızlık hissi nedeniyle hemoroid ile sık sık karıştırılmaktadır.
Makat Sarkması Neden Olur?
Makat sarkmasının nedeni kesin olarak bilinmiyor.
Fakat makat sarkmasında en yaygın görülen nedenlerin dışkılama sorunları ile ilgili olduğunu söyleyebiliriz.
Makat sarkmasının nedenleri;
*Kronik kabızlık
*Sık ishal olma
*Parazit ve dizanteri enfeksiyonları
*Aşırı öksürmeye neden olan kronik akciğer rahatsızlıkları
*Dışkı gevşetici (laksatif) ilaçların aşırı kullanımı
*Uzun süreli ıkınma
*İlerleyen yaşa bağlı olarak makat kaslarının zayıflaması ve gevşemesi
*Rektum bölgesindeki polipler olarak sıralanabilir.
Rektal Prolapsus (Makat Sarkması) ve Basurun Farkı Nedir?
Anal bölgede sarkma, kanama ve dışkılama zorluğu hemoroid ve rektal prolapsusun ortak semptomlarıdır.
Bu nedenle sık sık birbiri ile karıştırılırlar.
Rektal prolapsus; bağırsağın son bölümünün dışarı sarkmasıdır.
Hemoroidal hastalık (basur) ise; bağırsağın makata yakın olan, daha alttaki bir bölümünün sarkması ve dışarı doğru hemoroidal yastıkçıkların fıtıklaşmasıdır.
Makat Sarkmasının Belirtileri Nelerdir?
*Kabızlık: Makat sarkması sorunu yaşayan hastaların %60’ında kabızlık şikâyeti vardır. Bununla birlikte
*Dışkının tam boşaltılamaması
*Sürekli ıkınma ihtiyacı
*Gaz ve dışkı kaçırma
*Dışkılama güçlüğü de görülebilir
Rektal Prolapsus Türleri Nelerdir?
Rektal prolapsus, 1971 yılında, Altemeier tarafından yapılan sınıflamaya göre 3 gruba ayrılmaktadır.
Tip 1 rektal prolapsus: Genellikle basur ile birlikte görülür. Yalancı prolapsus olarak da bilinmektedir.
Tip 2 rektal prolapsus: Rektumun, makat kanalından içeriye doğru girdiği ancak dışarı sarkmadığı durumdur. Genellikle gaz ve dışkı kaçırma semptomu veren sarkma türüdür.
Tip 3 rektal prolapsus: En sık görülen makat sarkması türüdür. Rektum tamamen dışarıdadır.
Makat Sarkması Tanısı Nasıl Konulur?
Makat sarkması tanısı, makat muayenesi sırasında kolaylıkla koyulabilir.
Özellikle tip 3 rektal prolapsusun tanısı oldukça kolaydır.
Ancak tip 1 makat sarkmasında, rektum sarkmasına rağmen hâlâ içeride olabilir.
Bu durumda, dışkılama esnasında makat bölgesinin incelenmesini sağlayan testlerden faydalanılabilir.
Bu testler; “defeokografi”” ve “anorektal manometri”dir.
Defeokografi sayesinde dışkılama sırasında makatın röntgeni çekilebilir.
Anorektal manometri ise dışkılama esnasında pelvis, rektum ve anüs kaslarının reflekslerini analiz eder.
Makat Sarkması Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Cerrahi tedavi, makat sarkmasının en etkili tedavi yöntemidir.
Makat sarkmasının cerrahi ile tedavisinde genellikle 3 farklı yöntem tercih edilmektedir.
Bunlar;
*Karından açık ameliyat yapılması ya da kapalı yöntemlerle yapılan
*”Laparoskopik cerrahi” ve *Robotik cerrahidir.
Laparoskopik ve robotik cerrahi, günümüzün en modern cerrahi yöntemlerinden olup, hasta açısından oldukça konforludur.
Ameliyat sonrasında iyileşme sürecini oldukça kısaltan ve enfeksiyon riskini azaltan ameliyatlardır.
Bu yöntemlerin hangisinin uygulanacağı noktasında kişinin yaşını, genel sağlık durumunu ve rektal prolapsusun büyüklüğünü değerlendirerek karar vermek en doğrusudur.
Bu değerlendirme proktoloji uygulamaları alanında deneyimli ve uzman bir cerrah tarafından yapıldığında, ameliyatların başarı oranı oldukça yüksektir.
