Genel olarak, kaybedilmiş organ veya dokuların, yapay materyallerle, şekil ve fonksiyon olarak yerine konulması protez olarak tanımlanır. Diş hekimliğinde de, kaybedilen diş ve/veya çevresi dokuların doku dostu materyallerle tamamlanması diş hekimliği protezleri ile olur.
Tek bir diş veya dişlerin, renk, şekil, konum bozuklukları nedeniyle düzeltilmesi gerekli ise kaybedilmiş veya uygun olmayan diş dokusunun yerine konulacak materyal kadar kaldırılarak, özel yapıştırma malzemeleri ile sabitlenmek üzere hazırlanan protez kron adını alır. Kronlar, kapladıkları alana göre farklı şekil ve isimlerde olurlar. Dişin tüm yüzeylerini kaplayan kronlar tam kronlardır. Dişlerin görünen yüzeylerinin düzeltilmesi gerekiyorsa hiç doku kaldırmadan ya da çok az doku kaldırarak yapılan estetik kronlar lamina/ veneer olarak isimlendirilirler.
Yine, arka bölgedeki dişlerin çiğneme yüzeyleri estetik materyallerle düzenlenebilir. Bunlar da inley/onley gibi isimler alır.
Mevcut diş desteği yeterli ise kaybedilen dişler, dişsiz bölgenin önündeki ve arkasındaki dişlerden faydalanılarak doğal dişlere en çok benzeyecek şekilde, sabit protezler ile tamamlanabilir. Bunlar köprü protezi olarak da adlandırılırlar.
Özellikle ön/estetik bölgede, kaybedilen dişler, destek olarak alınacak dişlerde herhangi bir bozukluk yoksa görünmeyen yüzeyden çok az doku kaldırılarak, adeziv köprüler ile tamamlanabilir.
Dişsiz boşluklarda, mevcut diş desteğinin sabit uygulamalara izin vermediği durumlarda birtakım tutucu ve yapay dişlerden oluşan hareketli bölümlü protezler, dişlerin tamamen kaybedildiği durumlarda da mevcut kemik ve üzerindeki mukozadan destek alan tam protezler kullanılır.
İmplantlar da, kaybedilen doğal dişlerin yerine kemik içine yerleştirilen, sabit protezlerin yapılmasını sağlayan, bazı durumlarda da, hareketli protezlerin tutuculuğunu arttıran uygulamalardır.
İmplantlar, destek sağlayacakları protez türünü belirleyeceği için iyi bir planlama gerektirirler. Kemik ve mukoza yeterli ise öncelikle sabit protezler tercih edilir. Kaybedilen her diş için en az bir olmak üzere, yapılacak olan protezi taşıyacak sayıda implant yerleştirilmelidir.
Dişlerin tamamen kaybedildiği durumlarda, sabit uygulamalar için her çenede 6-8 implant gereklidir. Kemik ve mukoza, sabit protez için yeterli değil ise, tutuculuğu implantların üzerindeki özel bağlantılarla sağlanan protezler yapılır. Bunun için de, bu sayı, en az 2 olmak şartı ile olabildiğince arttırılarak implantlar yerleştirilmelidir.
