Başta peniste eğriliğe ve sertleşme problemine yol açan Peyroni hastalığı ülkemizde yaygındır.
Peyroni hastalığı penis içerisinde çıkan sert plak, kitle olarak tanımlanır. Bu sert plak veya kitle kollajen, elastin ve fibrin liflerinden oluşmaktadır. Kanser gibi ölümcül değildir ancak penisin canlılığını sonlandırır. Bu hastalık 10 yaşından 70 yaşına kadar görülebilse de, orta yaşlı erkeklerde sık görülür. Bir erkekte bu hastalığın görülme şansızlığı %1 oranındadır. Kimi tıbbi kaynaklar daha yaygın olduğu konusunda birleşir. Yaygınlığı ve ciddi problemlere yol açması nedeniyle üroloji uzmanlık dalının önemli hastalıklarından biridir.
Penisin içinde sert kitle, peniste sertleşme sırasında ağrı, sertleşmede azalma, ve peniste ağrı ile ortaya çıkar. Hastaların üçte ikisinde ağrı olmaz. Ancak hemen hepsinde sertleşme sorunu ve eğrilik yapar. Travma, damar hastalığı ve enfeksiyonlar neticesinde ortaya çıktığı düşünülür.
Hastaların çoğu ilk önce kendilerinin de oldukça ansızın farkına vardıkları tipik plağı saptar. Daha çok penisin sırtında çıkmasına karşı altta ve yanlarda da çıkabilir. Çıkan yöne doğru hafif eğrilikten 90 dereceye kadar şiddetli eğriliğe sebep olur. Plak tek olabileceği gibi birden fazlada olabilir. Milimetrik olabileceği gibi 3-4 cm gibi büyükte de olabilir.
Hastaların değerlendirilmesi geniş ölçüde hasta öyküsü ve dikkatli klinik muayene ile yapılır. Genelde biyopsi almaya gerek yoktur, daha önceleri alınan biyopsilerin tedaviyi değiştirmediği görülmüş hastaya ek zorluk çıkarmaması bakımından alınması artık önerilmemektedir.
Tedavisi mümkündür. Psikoseksüel danışmanlık verilerek tedaviye başlanır. Hastalığın ölümcül olmadığı ancak cinsel yaşamını çok kötü etkileyeceği anlatılır.
Ağızdan kullanılan ilaçlar, şok dalga tedavisi, lezyon içine enjeksiyonlar, radyoterapi, lazer, ısı ve yanıt alınamayan hastalara cerrahi tedavi denenebilir. İlaç tedavisi ortalama 4 ile 6 ay sürer. Şok dalga tedavisi dört haftalık tedavi seansları şeklinde uygulanır. Her şok dalga seansı 2000 odaklanmış şok dalgasından meydana gelir. Daha şiddetli hastalıkta tedavi 6 haftaya doz ise 3000 atıma çıkartılabilir. Peyronie olan hastalarda şok dalga tedavisi ağrının giderilmesinde, sertleşmenin artmasında ve yaşam kalitesin iyileşmesinde yardımcı olur.
Peyroni hastalığı çok değişken bir seyir izler. Şok dalga ve medikal tedavi denenen hastalarda fayda görülmemesi halinde üzülerek söylemek gerekirse cerrahi ve penis protezi son çaredir.
Peyroni hastalığının hiç oluşmaması için yapılması gerekenler henüz tıbben bilinmemektedir, kanıt düzeyi düşük bilimsel veriler penisi travmadan korumanın en iyi yöntem olduğu görüşündedir.
* Bu yazıda, Ian Eardley ED güncel araştırmalar verilerinden ve Schaeffer AJ Nonsurgical interventions for Peyronie disease: 2011 update çalışmasından yararlanılmıştır.
