Çocukluk çağında kaka yaparken az karşılaşılmayan bir durumdur. Kaka yapma sırasında ya da sonrasında olabilir. Çok sayıda hastalık için bir belirti olarak karşımıza çıkar. Kanamanın kaynağı mutlaka tespit edilmelir. Genellikle tedavisi zor olmayan durumlardan oluşur.
Makatta Çatlak (Anal Fissür)
Çocukluk çağında dışkılama sırasındaki en sık kanama nedenidir. Her yaşta görülmekle birlikte bebeklikten çocukluğa geçiş döneminde diğerlerine göre daha sıklıkla olur. Katı gıdalarla beslenmeye başlayan çocuğun kakası giderek katılaşır. Bazı çocuklar büyük hacimli ve sert kaka yapar. Bu da makat etrafında çatlağa sebep olur. Zamanında fark edilip uygun tedavi yapılmaz ise çocuklar bir kısır döngüye girerler. Canlarının acımaması için kaka yapmayı ertelemeleriyle kakaları daha da sertleşir ve bir sonraki kaka yapmalarında çatlak derinleşir ve daha çok acıya sebep olur. Tedavide en önemli olan çocukların bu kısır döngüye girmelerini önlemektir.
Kaka üzerinde çizgi şeklinde kan görülmesi, ailenin kaka yaparken çok acı çektiği ve yapmak istemediği şeklindeki ifadeleri tipiktir. Kan hemen her zaman sert kaka ile birliktedir. Muayene ağrılı olup çatlak genellikle gözle görülür. Uzun süreli iyileşmemiş çatlaklarda bir uçta genellikle bir deri katlantısı bulunur. Bazen bu katlantı nedeniyle doktora başvurulur.
Tedavi için öncelikle kabızlık sorununun çözülmesi lazımdır. Kaka yumuşatılamalı ve daha sık aralıklarla yapılması sağlanmalıdır. Ilık oturma banyoları ile ağrı kesici ve yara iyileşmesine katkıda bulunan kremlerle çatlağın iyileşmesi hızlandırılmalıdır. Ancak hadisenin kolayca tekrarlayabileceği unutulmamalı, aile beslenme ve kaka yapma alışkanlıkları konusunda uyarılmalıdır. İyileşme birçok çocukta elde edilirken nadir de olsa cerrahi tedavi gerekmektedir.
Rektal Polip (Juvenil Polip)
Rektal polip kalın bağırsağın son kısmında bir sap ile ya da sapsız olarak bir yere bağlı bir çeşit oluşum bozukluğudur. Çocukluk çağında en sık kanama nedenlerinden biridir. 5-15 yaşları arasında görülen rektal poliplerin büyüklüğü 2 cm' ye ulaşabilir. Olguların yarısında tek polip olmakla beraber sayı 10’ a kadar çıkabilmektedir. Benzer oluşumlara kalın bağırsağın daha üst kısımlarında da rastlanabilmektedir. Hemen tamamı iyi huyludur. Patolojik inceleme yapılmalıdır.
İlk belirtisi genellikle kakada kan görülmesi olup polibin kendisi de makat deliğinden dışarıya çıkmış vaziyette görülebilir. Kanama kaka yaptıktan sonra damla damla da olabilir. Kramp şeklinde karın ağrısı ve hafif ishal gibi şikayetler de olabilir. Tanı çoğunlukla muayene ile konulur. Şüpheli durumlarda ilaçlı kalın barsak filmi veya endoskopik muayene yapılmalıdır. Mutlaka ameliyatla çıkarılmalıdır.
