Lohusalık (doğum sonrası)

Lohusalık (doğum sonrası)

Bebeğinize Kavuşunca Sizi Neler Bekler?

Bir çocuğun doğumu ile ebeveynlerin yaşamı tamamen değişir. Mutluluk anının, şefkat ve güvenin keyfini yaşayın. Çocuk için fiziksel yakınlık ve ten teması çok önemlidir. Onu bol bol emzirin ve bırakın elleriyle göğüsünüze ve teninize temas etsin.

Sizin sesiniz çocuğun dikkatini çekecektir; onunla konuşun, ona şarkı söyleyin ve gülümseyin. Şefkatinizle onu şımartabileceğinizden korkmayın. Birbirinizi tanımak için zaman ayırın; annelik ve babalık duygusunun da gelişmesi gereklidir ve bu emek verdikçe güçlenen bir bağdır.

Babaya da bebeğin altını değiştirme, emzirmede yardımcı olma, bebeğin gazını çıkarma, keyfi yerindeyken onunla vakit geçirme konularında özgür bırakın. Bebeğinizin nasıl davrandığını ve nelere ihtiyacı olduğunu çabucak öğreneceksiniz.

Aynı zamanda ebevyn olarak büyük sorumluluğunuzun bilincine varacak, çocuğun sağlığı ve gelişimine ilişkin birçok sorunuz olacaktır. Bazen de her şey sizin hayal ettiğiniz gibi olmayabilir, hüzün yaşamak doğaldır, yeterli hissedememek yine sık yaşanan bir duygudur ve neyse ki geçicidir, kendinize, birbirinize ve bebeğe sabırlı davranın. Ebeveyn olmak birçok sürprizi de içerir.

Kendinize ve çocuğunuza güvenin. Bebekler minicik olsalar da; şimdiden oldukça iyi uyum sağlayabilirler. Bebeğinize mükemmel bir ebeveyn gerekli değildir, sadece onun için hazır olmanız ve size ihtiyaç duyduğunda bebeğin ihtiyaçlarına karşı hassas davranmanız yeterlidir. Bebek kendini güvendiği kişilere bırakmalıdır, kendini ancak böyle güvende hissederler.

Doğum Sonrası (Lohusalık) Nedir?

Doğumdan sonraki ilk altı ila sekiz hafta arası lohusalık olarak adlandırılır. Eskiden genç anneler doğumdan sonraki ilk zamanlar gerçekten yatakta geçirirlerdi. Bugün geçerli olani annelerin bu dönemde kendilerine dikkat etmeleri gerektiği ve bu zamanı dinlenerek geçirmelidir.

Doğum Sonrası Normal Belirtiler Nelerdir?

İlk hafta sonuna doğru pembe renge dönebilen kanama( 40 güne kadar rengi açılarak azalarak devam eder)

Rahim kasılmalarının yol açtığı ağrılar (Emzirme ile rahim kasılmalarının artması normaldir)

Sezaryenle doğumda kesi yerinde ağrı, yanma ,hissizlik

Dikiş köşelerinin biraz üst tarafında ağrı

Normal doğumda epizyotomi yerinde ağrı , hissizlik,batma

Meme ucunda belirginleşme ve hassasiyet,memelerde dolgunluk ve ağrılar(Özellikle 3-4. Günden sonra artar)

İdrar yapma güçlüğü, kabızlık

Yorgunluk ,uykusuzluk

Yoğun terleme

Mutluluk ya da depresyon

Yetersizlik korkusu

Epizyotomi ( Doğum Kesisi) Bakımı Nasıl Yapılmalıdır?

Epizyotomi bölgesinin iyileşmesi 7-10 gün sürebilir. Epizyotomi bölgesinin bakımı özeldir.

4-6 saatte bir hijyenik ped değiştirilmelidir.

Dışkılama yada idrar boşaltımı ardından epizyotomi (doğum kesisi ) yeri ılık su ve antiseptik solüsyon ile temizlenir.Temizleme esnasında ıslak bez,tuvalet kağıdı veya gazlı bez önden arkaya doğru kullanılır.

Ağrılar için ılık oturma banyosu, sıcak kompres rahatlatıcıdır.

Ağrılar devam ediyorsa parasetamol türevi ağrı kesiciler , önerilen antibiyotikler ve gerekiyorsa lokal kremler kullanılır.

Uzun süre ayakta kalmak yada oturmaktan kaçınılır. Epizyotomi kesisinin olmadığı taraf üzerine oturmak önerilir.

Sıkı sentetik iç çamaşırları önerilmez.

Sezaryen Sonrası Neler Yaşanır?

Ameliyat sonrası ilk saatlerde beden ısısı, kan basıncı, nabız, idrar miktarı, vaginal akıntı, dikiş yeri ve rahmin biçimi hemşire tarafından takip edilecektir.Gaz çıkarılıncaya kadar sıvı yumuşak besinler tüketilir.Bağırsak hareketleri düzelmesi 1-2 gün süre alabilir.

Ameliyat sonrası ilk 8-24 saat içinde önce oturtulup ayağa kaldırmak gereklidir.Genellikle 2 gün sonra taburcu işlemi yapılır.Çoğu kere ameliyat sonrası dikiş alınması gerekmez ve özel bir pansuman ile banyo yapılmasına izin verilir.

Sezaryen ameliyatı sonrası iyileşme dönemi karın ameliyatlarına benzer.Ancak ek olarak doğumun iyileşme süresi de yaşanır.Doğum sonrası ağrılar,loşi, memede şişme,yorgunluk ,terleme ,saç dökülmesi gibi problemler normal doğum sonrası da görülür.

Sezaryenin hemen ardından uyanma odasında titreme, üşüme olur.Genel anesteziden uyanırken ilk saatler bellek bulanıklaşabilir. Epidural-spinal anestezinin etkisinin geçmesi daha uzun sürebilir,ameliyat sonrası 8 saat sırt üstü yatmak gerekir.Bazen bulantı-kusma görülmekle birlikte ilaçla önlem alınabilir.

Doğum Sonrası İdrar Yapmada Neler Yaşanır?

İlk 24 saatte bazen sıkışma hissi olmaz ,bazen de lohusalar idrara çıkamazlar.Bazıları ise idrar yaparken yanma ağrı hissedebilirler.Bu şikayetlerin sebepleri doğum sonrası mesanenin fazla genişleme olanağı olduğundan idrar yapma ihtiyacı azalması ve doğum sonrası basınçtan dolayı mesanenin geçici olarak işlev görememesidir.

Doğumda kullanılan ilaçlar yada epidural-genel anestezi uygulaması da mesane duyarlılığını azaltmış olabilir. Ağrı korkusu, utanma duyusu, yardım gereksinimi gibi psikolojik etmenler de idrar problemlerinde rol oynarlar.

Doğum sonrası mesane 6-8 saatte bir boşaltılmalıdır.Bunu sağlamak için doğum sonrası yürümek çok sağlıklıdır. İlk 24 saatten sonra genellikle idrar miktarı artar. Gebelik sırasında vücutta tutulan sıvı ve ödem idrar ile hızla atılmaya başlar. Epidural kateterin çekilmesi de idrar yapmayı kolaylaştırır.

Doğum Sonrası İdrar Yapmada Zorluk Neden Olur?

Çoğu defa doğum sonrası barsak hareketlerinin başlaması gecikebilir. Doğum esnasında karın kaslarının zorlanması ve bağırsağın tembelleşmesi, az sıvı alımı ve açlık durumukabızlığın sebepleridir. Normal doğum sonrası ıkınma ile dikişlerin açılacağı korkusu da tuvalet alışkanlığını değiştirebilir. Bol sıvı alımı, meyve tüketimi ve ev içi yürüyüşler bu sorunun çözülmesinde yardımcı olur.

Doğum Sonrası Aşırı Terleme Olur Mu ?

Gebelik esnasında depolanan sıvının,ödemlerin atılması ve hormonal değişiklikler sonucu özellikle emzirme esnası ve geceleri yoğun terleme ilk hafta olağandır. Sıvı alımına dikkat etmek gerekir.

Doğum Sonrası Ne Zaman Eve Dönebilirim?

Sorunsuz normal doğum yapan bir anne genellikle 24 saat içinde eve gönderilir. Bu süreçte hem anne hem de yeni doğan bebek takip edilir. Sezaryen sonrası hastanede ortalama 1, 5 - 3 gün takip yapılabilir. Annenin ve bebeğin genel durumundan emin olununca eve gönderilebilir.

Lohusaluk Hüznü, Postrartum Depresyon Nedir?

Birçok kadın doğumdan sonraki ilk günlerde, belirli ruh hali dalgalanmalarını ve kendini kederli ve yetersiz hissetme halini yaşar. Bu bitkinlikle ve ortaya çıkan hormonal değişiklerle ilgilidir. Buna lohusalık hüznü (Babyblues) denir. Lohusalık hüznü doğum yapan kadınların % 80’inde görülür.

Bu durum genelde kısa bir zaman sonra kendiliğinden kaybolur ve tedavi gerektirmez. Lohusalık hüznü, doğumdan sonraki birkaç haftadan bir yıl sonrasına kadar ortaya çıkan ve uzun zaman süren lohusalık depresyonu (postpartum depresyonu) ile karıştırılmamalıdır. Uykusuzluk, güçsüzlük, öfke hali, kederli olmak veya mutsuzluk gibi depresyon belirtilerini doğumdan sonraki normal bitkinlik şikayetlerni ayırt edebilmek için kadın hastalıkları ve doğum uzmanı doktorunuzla ya da bir psikolog ile bu konuda görüşmeniz tavsiye edilir. Postpartum depresyon tedavi edilebilir ve tedavi edilmelidir. Bazen ilaç kullanmak gerekebilir.

Doğum Sonrası Kontrol Ne Zaman Yapılır?

Doğumdan yaklaşık altı hafta( 40 gün) sonra kadın hastalıkları ve doğum uzmanı doktorunuzda ilk kontrol yapılır. Kadın hastalıkları ve doğum uzmanı doktorunuz rahmi, doğum dikişlerinizi ve gögüsleri kontrol eder. Bu sürede rahim artık tamamen toparlanmıştır. Emzirme nedeniyle sıklıkla adet görülmesi de; bu yeni bir hamilelikten korunma sağlamaz. Bu nedenle doktorunuzla gebelikten korunma yolları konusunda görüşmeniz gereklidir. İlk cinsel ilişki zamanını aslında kendiniz belirlersiniz. Tıbbi anlamda önerilen zaman 40 gündür. Ama kanlı akıntınız olduğu ve dikişleriniz iyileşmediği sürece cinsel ilişkiden kaçının.

Doğum Sonrası Ne Zaman İlk Adetimi Görürüm

Doğumdan sonra ilk adet kanamasının ne zaman olacağı kişiye göre değişir. Emzirmeyen kadınlarda, yaklaşık altı ila on hafta arasında adet kanaması tekrar başlar. Emziren kadınlarda genellikle emzirmeyi azaltıktan ve emzirme saatleri arasındaki zaman aralığı uzadıktan sonra adet kanaması görülür. Adet görmek bir yıla uzayabilir.

Kegel Egzersizi Nedir? Nasıl Yapılır?

Hamilelik ve doğum süresince ağırlığa ve doğumda ıkınmaya bağlı olarak pelvik taban kasları aşırı şekilde gevşemiştir. Zayıflamış kasların güçlendirilmesi gerekir. Siz bunu belirli alıştırmalarla ve egzersizlerle yapabilirsiniz. Egzersizlere en erken doğumdan altı hafta sonra başlanır.

Kegel egzersizlerine önceleri tuvalette idrar yaparken idrarınızı tutup 3’e kadar sayarak başlayın, sonra idrarınızı bırakın. Bu kaslar sizin idrar torbanızı, gevşemiş olan vajina kaslarını (özellikle normal doğum sonrası) kuvvetlendirecektir. Bu egzersizi günde 30 dan arttırarak 100-150 defaya kadar yapabilirsiniz.

Günlük yaşamda ağır şeyleri kaldırmaktan kaçının. Özellikle ilk 3 ay ağır kaldırmanız veya mekik çekmeniz tavsiye edilmez. Yana dönerek kalkarak, yan yatarak ve uzanmış şekilde emzirerek pelvik taban kaslarını rahatlatabilirsiniz. Öksürürken, hapşırırken ve gülerken bilinçli olarak bu kaslar gergin tutulmalıdır. Doğumdan sonraki ilk altı haftada spor yapılmamalıdır. Açık havada gezinti yapmak ise sağlıklıdır.

Bu makale 12 Mart 2019 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Prof. Dr. Özgür Deren

Prof. Dr. Özgür DEREN, lisans öncesi eğitimlerinin ardından Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde başladığı tıp eğitimini 1987 yılında tamamlamış ve tıp doktoru unvanı almıştır. İhtisasını ise 1993 yılında Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı'nda tamamlamıştır. 1995-1997 yılları arasında Amerika Yale Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Yüksek Riskli Gebelikler (Perinatoloji) Bölümü'nde Uzman Hekim olarak görev yapmış, 1997 yılında ise tekrar Hacettepe Üniversitesi'ne dönmüştür. Prof. Dr. Özgür DEREN, 1999 yılında Yardımcı Doçent, 2001 yılında Doçent ve 2007 yılında Profesör unvanlarını almıştır. 2002 yılında EAPM'nin (Avrupa Perinatoloji Birliği) genç araştırmacılara verdiği "Yılın En İyi Araştırmacısı" ödülünü ve 2002-2003 yılları arasında bebek ölüm hızını indirmeye yönelik ...

Etiketler
Bebeğinize kavuşunca sizi neler bekler?
Prof. Dr. Özgür Deren
Prof. Dr. Özgür Deren
Ankara - Kadın Hastalıkları ve Doğum
Facebook Twitter Instagram Youtube