Jinekolojik muayene (vajinal muayene) kadınların hiçbir problemi olmasa bile yılda bir sefer olmaları gereken genital muayene yöntemidir. Bu muayene 2-3 dakika civarında sürmektedir. Muayene esnasında iç ce dış genital organlar değerlendirilir. Jinekolojik muayene esnasında smear testi yada kültür testi gibi sadece muayene sırasında alınabilen testler de gerçekleştirilir.
Jinekolojik muayene ne zaman yapılır?
Jinekolojik muayene herhangi bir dönemde yapılabilir. Ancak adetli dönemde jinekolojik muayene tercih edilmez. Adetli dönemde hastalar tarafından da muayene olmak hoş karşılanmamaktadır. Tıbbi açıdan adetli dönemde yeterli değerlendirme yapmak mümkün değildir. Rahim ağzı net izlenemeyebilir. Kültür yada smear testi sağlıklı olmaz. Aynı zamanda adetli dönemde yapılacak muayenenin endometriozis dediğimiz hastalık riskini arttırabileceği de söylenmektedir.
Jinekolojik muayene öncesinde tüm muayenelerde olduğu gibi hastanın şikayetleri sorgulanır. Şikayetlerin detayları ve aile anemnezi alınır. Daha sonra bir hemşire tarafından hasta muayene odasına alınır ve muayene için hazırlanmaya başlar.
Jinekolojik muayene nasıl yapılır?
Jinekolojik muayene kadın hastalıkları ve doğum uzmanı tarafından yapılır. Öncelikle hasta bir hemşire tarafından jinekolojik muayene masasına hazırlanır ve üstü örtülür. Muayene sırasında hastanın mahremiyetine en üst düzende özen göstermek gerekmektedir. Jinekolojik masada hasta hazırlandıktan sonra kadın doğum uzmanına haber verilir.
Kadın doğum uzmanı tarafından spekulum dediğimiz bir alet yardımıyla, jinekolojik muayene pozisyonu olan litotomi pozisyonunda hazırlanan hastanın rahim ağzı ve vaginası değerlendirilir. Smear testi ve gerekiyorsa kültür testleri alınabilir. Aynı muayene sırasında 30 yaş üstü hastalardan HPV testi de alınabilmektedir.
Spekulum muayenesinden sonra elle muayene yapılır. Bu muayenede iç organlardaki miyom yada yumurtalık kistleri gibi kitleler, yapışıklıklar, muayene sırasındaki hassasiyet gibi bulgular değerlendirilir.
Daha sonra karından ve/veya vaginal ultrasonla yardımıyla rahim ve yumurtalıklar değerlendirilir. Muayene sırasında ve sonrasında hastaya muayene bulguları konusunda kısa ve açıklayıcı bilgiler verilir, gerekiyorsa reçete yazılır.
