insülin direnci ve beslenme

İnsülin direnci genetik yatkınlık, hareketsiz yaşam tarzı, sağlıksız beslenme sonucu oluşur.

İnsülin direncini sıklıkla genetik yatkınlık  zemin hazırlamakla beraber, son zamanlarda insanların daha sedanter bir yaşam sürmesi, rafineri gıdaların tüketiminin artışı ve “fast food” tarzı beslenminin artışı   ile çevresel etkenlerin genetik etkinlikden daha fazla olduğunu söyleyebiliriz.

İnsülin direnci nedir ?

İnsülinin görevini yerine getirememe sonrasında ortaya çıkar yani , insülin önceleri kan şekerini hücrelere sokarken ,  daha sonra bu görevini yapamaz hale gelir.  insülin hormonunun yeterince etkili olamamasına İnsülin Direnci  (Rezistansı) adı verilir. Eğer direnç varsa yani insülin yeterince etkili değilse yemek sonrası kanda artan şeker kas ve karaciğere giremediği için kanda birikmeye başlar ve kan şekeri yükselir.

Direnç yükseldikçe insülin görevini yapamadıkça ; kan şekerinin hüceye girmesi için daha fazla insüline ihtiyacı olur , ve insülin pankreasdan salgılandığı için zamanla pankreas yorulur ve bir süre sonra şeker hastalığı oluşur .

İnsülin seviyesi yüksek kişiler çok hızlı kilo alır ve zor kilo verirler. Kilo arttıkça insülin direnci artar, kilo verdikçe azalır.

İnsülin direnci olduğunu gösteren etmenler

Beden kitle indeksi 30’un üzerindeyse ,

HDL (iyi kolesterol oranı) düşüklüğü (kadın için HDL 50’nin, erkek için 40’ın altındaysa)

Trigliserid oranı 150’nin üstündeyse,

Açlık Kan şekeri 100’ün üstündeyse,

Yüksek tansiyon varsa,

Bel çevresinin erkekte 102 cm, kadında 88 cm’nin üstündeyse

Bu belirtilerden 3 var ise  ve ;

Hipoglisemi belirtileri varsa

Yorgunluk, halsizlik,sinirlilik

Hızlı Kilo alma,  Zor kilo verme

Gün içinde çok sık acıkma atakları olması

Tatlıya düşkünlük

Erkeklerde göbeklenme

Kadınlarda kalçalarda ve göbekte yağlanma

Tansiyonda yükselmelerin başlaması

Konsantrasyon bozukluğu

Yemeklerden sonra uyuklama

Bu belirtiler var ise;  spor + ilaç tedavisi + beslenme tedavisi ile insülin direncini tedavi edebilirsiniz

Kişiye özel bir beslenme +kişiye özel spor + ilaç tedavisi çok önemli  tedavi basamakları.

İnsülin direncinde beslenme önerileri

İnsülin direnci olan insanlar çabuk acıktıkları için sık küçük öğünler şeklinde ve glisemik indeksi düşük besinlerle beslenmeleri uygun olur.

Üç ana üç de ara öğün yapılabilir.

Kahvaltıyı ve akşam yemeğini erken saatlere kaydırın.

Yatmadan 2-3 saat önce bir şeyler yiyip içmeyi bırakın.

Hazır meyve suyu ve içeceklerden uzak durun meyve suyu yerine meyve tüketin günde 3 porsiyonu geçeyin

İşlenmiş yiyecek maddeleri (işlenmiş et ve et ürünleri dahil),

Beyaz unla yapılan hamur işiler, hazır gıdalardan uzak durun beyaz ekmek yerine çavdar ekmeği tercih edin

Doymuş yağ oranı yüksek besinler yerine çoklu doymamış yağ içerenler tercih edilmelidir (tereyağı yerine sıvı zeytin yağı gibi).

Kızartma ve kavurma yöntemi yerine ızgara , fırında pişirme yöntemlerini tercih edin

Kuru baklagilleri sofranızdan eksik etmeyin.

beyaz pirinçten uzak durun. Kepekli prinç yada kepekli makarna kullanın

Şeker eklenmiş içeceklerden (kola, gazoz), kafeinli içeceklerden, kaymak, krema, mayonez ve benzerlerinden uzak durun.

Düşük glisemik indeksi ve glisemik yükü olan, posa ve diğer besin öğeleri yönünden de zengin besinler tüketin .

Egzersiz insülin duyarlılığını artırdığı için zayıflama döneminde yürüyüş mutlaka yapın

Kişi beslenme programı alırken kişinin yaşantısı, işi, alışkanlıkları, kilosu, insülin direnci durumu gibi birçok faktöre bakmak gerekir, yani beslenme programı kişiye özgü olmalıdır.