Histeroskopi, endoskop denen özel cerrahi görüntüleme ve müdahale aletlerinin rahim boynundan ilerleyerek rahim boşluğuna yerleştirilmesi ve rahim boşluğunun incelenmesi (tanısal histeroskopi), gerekirse patolojilere müdahale edilmesi (operatif histeroskopi) işlemidir. Bu operasyon için kullanılan endoskopa ‘histeroskop’ denmektedir. Histeroskop rahim içerisine,hem optik parçaları kırılmaktan koruyan hem de rahim boşluğunu görünür kılmak için kullanılan sıvıların ve bazen gazın (ki distansiyon medyumları olarak isimlendirilirler) iletim ve tahliyesini sağlayan KILIF’lar içerisinde yerleştirilir.Bu kılıflar içerisinde ,rahim boşluğunda yapılacak operasyonlarda kullanılacak cerrahi aletlerin geçişi için de kanallar bulunur.
İşlem rahim zarının (endometrium) nispeten ince olduğu, adet kanamasının bitmeye yakın olduğu ya da bittiği günlerde (erken folliküler evre) yapılmalıdır. Servikal kanalın ağrılı bir bölge olmasından dolayı çoğu zaman yüzeyel bir analjezi / anestezi altında yapılır. Küçük müdahalelerde (tanısal histeroskopi, histeroskopik polipektomi gibi) çoğu zaman paraservikal blok olarak isimlendirilen lokal anestezi uygulaması yeterli olacaktır. Rahim perdesi açılması ya da rahim duvarı içerisinde yer alan myomların çıkartılması gibi nispeten daha ağır ve uzun işlemlerde anestezi düzeyi derinleştirilmelidir. Genel olarak günü birlik yapılan cerrahi bir müdahaledir. Hastane yatışı gerektirmez.
Histeroskopi ile:
*Rahim duvarı yapışıklıklarının (Asherman sendromu) açılması (bu durumda işlemin adı histeroskopik adezyolizis olur)
*Endometrial poliplerin çıkratılması (histerosopik polipektomi)
*Endometrial ablasyon (düzensiz ve yoğun adet kanamaları varlığında kanamaya neden olan endometrial dokunun tamamen çıkartılması-histeroskopik endometrial ablasyon)
*Rahim boşluğuna (submüköz) ya da rahim duvarına (intramural) yerleşmiş myomların çıkartılması (histeroskopik myomektomi)
*Doğumsal rahim ve rahim boşluğunun şekil bozukluklarının (Müllerian anomaliler) düzeltilmesi (Rahim perdesi vb.)
*Rahim içine gömülmüş ,rahim içi araçların (RIA) çıkartılması ya da rahim içinde yer tutan,rahim tahliyesi sonrasında sebat eden gebelik ürünlerinin temizlenmesi gerçekleştirilebilir.
Histeroskopi ehil ellerde ve uygun şartlarda görece güvenli bir cerrahi müdahaledir.Ancak rahim duvarının delinmesi (uterin perforasyon),buna bağlı kanamanın gelişmesi, enfeksiyon,rahim boynunun zedelenmesi (servikal laserasyon) ve kullanılan distansiyon medyumlarının aşırı ve kontrolsüz kullanılmasına bağlı komplikasyon durumları ile karşılaşılabilir. Bu nedenlerle ameliyathane şartlarında yapılması her zaman tercih edilmelidir.
