KRONİK HEPATİT C TEDAVİSİNDE KULLANILAN İLAÇLARIN YAN ETKİLERİ

Pegilated interferon-a :

Pegilated interferon-a tedavisi kullanan hastalarda görülebilecek yan etkiler aşağıda verilmiştir:

Ateş, titreme, halsizlik, iştahsızlık, kas ağrısı, baş ağrısı, eklem ağrısı gibi grip benzeri şikayetler sık olarak görülür. Kilo kaybı olabilir. Genellikle zaman içerisinde bu şikayetler azalır.
Daha seyrek olarak bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı, tat değişiklikleri, kabızlık gibi şikayetler ortaya çıkabilir.
Nadir olarak baş dönmesi, görme bozukluğu, retinopati, kulak çınlaması, işitmede azalma, unutkanlık, zihinsel faliyetlerde azalma, depresyon, deliryum, uyuşukluk, uyku hali, sinirlilik, huzursuzluk, uyku bozukluğu, intihar eğilimi, koma, konvülziyon (epileptik nöbet), cinsel istekte azalma, uçuk, cilt döküntüsü, kaşıntı, deri ve mukozalarda kuruma, burun akıntısı, burun kanamasında artış, ellerde titreme, hissizlik, duyu kaybı gibi şikayetler görülebilir. Araba ya da makine kullanımını etkileyebilir.
Bazı hastalarda hafif ve orta düzeyde saç dökülmesi, kan değerlerinde geçici olarak düşme (lökopeni, anemi, trombositopeni) ortaya çıkabilir. Bunlar geçicidir ve tedavi kesildikten bir kaç hafta sonra normale döner.
İnterferonun otoantikor gelişmesini tetiklemesi sonucu diyabet, hipotiroidi veya hipertiroidi, hemolitik anemi, vaskülit, trombositopenik purpura, psöriazis, artrit, lupus gibi otoimmün (bağışıklık sistemi ile ilgili) hastalıklar gelişebilir.
Çok nadir olarak böbrek, akciğer ve kalp ile ilgili şikayetler (çarpıntı, göğüs ağrısı, öksürük, nefes darlığı, ödem, tansiyon yüksekliği ya da düşüklüğü vb.) ortaya çıkabilir.
Her ilaçta olduğu gibi interferona karşı da allerjik reaksiyon (döküntü, kaşıntı vb.) gelişme riski vardır.

Bu yan etkilerden herhangi biri görüldüğünde hemen doktora haber verilmelidir. Başka bir nedenle başka bir ilaç kullanılacak ise doktor bilgilendirilmelidir.

Gebelikte kullanılmamalıdır. Bu nedenle interferon tedavisi alan hastalar ve eşleri etkili bir doğum-kontrol yöntemi uygulamalıdır. Anne sütüne geçip geçmediği bilinmediğinden emziren kadınların bu durumu doktoruna bildirmesi gerekmektedir.

Interferon tedavisine başlanmadan önce, kalp hastalığı, akciğer hastalığı, böbrek hastalığı, epilepsi (sara hastalığı), kan hastalığı (kemik iliği disfonksiyonu), psikiyatrik hastalıkları (depresyon, psikoz vb) ve otoimmün hastalığı olanlar; daha önceden başka nedenlerle tedavi alanlar (kemoterapi, sterodi vb.); gebelik şüphesi ya da gebeliği olanlar bu durumlarını ve diğer hastalıklarını doktoruna mutlaka bildirmelidirler.

Pegilated interferonun uygulanması: Pegilated interferon-a haftada bir kez cilt altına (subkütan) enjekte edilir. İlacın haftanın aynı gününde ve aynı saatlerde yapılması gerekmektedir. İlaç buzdolabında +2-8 derecede saklanmalı, buzlukta dondurulmamalıdır.

Ribavirin:

Ribavirin tedavisi sırasında görülebilecek yan etkiler:

Bulantı, kusma, döküntü, kaşıntı, uykusuzluk, farenjit, nefes darlığı, öksürük, depresyon, sinirlilik gibi yan etkiler görülebilir.
En önemli yan etkisi hemolitik anemidir (kansızlık). Hemoglobin değerinde düşme ile kendini gösterir.
Teratojenik etkisi vardır. Anne karnındaki bebeğe zarar verebilir. Bu nedenle tedavi alan hasta ve eşi tedavi süresince etkili bir doğum kontrol yöntemi uygulamalıdır. (Tedaviyi alan kişi erkek olsa bile doğum kontrol yöntemi uygulanmalıdır). Doğum kontrol yöntemine tedavi bittikten 6 ay sonrasına kadar devam edilmelidir.
Emziren kadınlar bu ilacı kullanmamalıdır.
Her ilaçta olduğu gibi bu ilaca karşı da allerjik reaksiyon (döküntü, kaşıntı vb.) gelişme riski vardır.

Yukarıdaki yan etkilerden herhangi biri görüldüğünde doktora haber verilmesi gereklidir. Başak bir nedenle başka bir ilaç kullanılacak ise doktor bilgilendirilmelidir.

Böbrek hastalığı, kan hastalığı (hemoglobinopati) ya da kalp hastalığı olanlar, hipertansif hastalar, gebeler veya gebelik şüphesi olanlar bu durumlarını tedavi başlamadan önce doktoruna bildirmelidir.

Ribavirinin uygulanması: İlaç sabah ve akşam olmak üzere ağızdan günde iki kez alınır. Dozu kiloya göre doktor tarafından ayarlanır. Her gün aynı saatlerde ilacın alınmasına, dozların unutulmamasına özen gösterilmelidir.

Kontroller: Tedavinin ilk bir ayında haftalık kontroller, daha sonra aylık kontroller yapılır. Doktorun isteğine göre daha sık kontrol gerekebilir. Kontrollerde kan testleri, gerekirse başka tetkikler istenir.

Not: Türk Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği'nin sitesinden yaralanılmıştır.