Guatr nedir?
Tiroid olarak isimlendirilen ve boyunda yer alan bezin boyutunun artmasına guatr denir. Guatr kelimesi latincede boğaz anlamına gelen guttur kelimesinden gelmektedir. Tiroid bezinin boyutlarındaki artış bu bezin çok çalıştığı gibi bir tabirle bağdaştırılmamalıdır. Bu bezin boyutlarındaki artış tiroid bezinin çok çalışması, az çalışması veya normal çalışması ile birliktelik gösterebilir.
Hipotiroidi Nedir?
Tiroid bezinin az çalışması ile karakterize duruma verilen isimdir.
Hipotiroidi belirtileri nelerdir?
Tiroid bezinin az çalışması sonucu oluşabilecek klinik bulgular şöyle sıralanabilir:
Halsizlik, yorgunluk
Kabızlık
Saç tellerinde kalınlaşma
Üşüme hissi
Adet düzensizliği
Hipertiroidi nedir?
Tiroid hormon düzeyinin kanda yüksek olmasına verilen isimdir.
Hipertiroidinin belirtileri nelerdir?
Tiroid hormon düzeyinin yüksek olması sonucu oluşabilecek klinik bilgiler şöyle sıralanabilir:
Aşırı terleme
Ellerde titreme
Sinirlilik
Kalp çarpıntısı
Saçlarda incelme, dökülme
İshal
Kilo kaybı
Adet düzensizliği
Hipotiroidi ve hipertiroidide bu belirtilerin her hastada görülmeyeceğini de belirtmek gerekir.
Guatr hastasıysam ameliyat olacak mıyım?
Hastaları tedirgin eden ameliyat kelimesi de birçok durumda guatr hastalarının duyduğu bir kelimedir. Doktorunuz bazı durumlarda tiroid bezinizin bir kısmını veya tamamını almak için size ameliyat önerebilir.
Ameliyattan sonra boynumda iz kalacak mı?
Yapılan tiroid ameliyatlarında boyunda ince bir kolye insizyonu oluşturulur ve ameliyattan 1 yıl sonra belli belirsiz bir hal alan ince bir çizgi şeklinde iz kalacaktır. Bu iz çoğu zaman çok dikkatli bakılmadıkça fark edilmemektedir.
Ameliyatta ne gibi sorunlarla karşılaşabilirim?
Tiroid ameliyatlarında tiroid bezine çok yakın komşulukta seyreden sinirler mevcuttur. Ameliyat sırasında bu sinirler tek taraflı zedelenirse geçici veya kalıcı ses kısıklığı, iki taraflı zedelenirse ani solunum sıkıntısı yaratabilir. Bu tür komplikasyonlar % 1'den daha düşüktür.
Tiroid bezinin komşuluğunda sağlı sollu ikişer adet olmak üzere 4 adet paratiroid isimli mercimek büyüklüğünde bez mevcuttur. Bu bezlerin hasarlanması veya tiroid beziyle birlikte alınması durumunda geçici veya kalıcı kalsiyum düşüklüğü oluşturabilir. Kalsiyum düşüklüğü kendini vücutta uyuşma şikayeti ile gösterebilir. Bu ihtimal % 0.5-2 arasındadır ve genellikle geçicidir. Kalıcı olduğu durumlarda ağızdan günlük kalsiyum almak gerekebilir. Durum geçici ise birkaç günlük kalsiyum tedavisi ile genelde düzelecektir.
Ömür boyu tiroid hormonu kullanacağım doğru mu?
Tiroid cerrahisi sırasında cerrah klinik ve patolojik durum göz önünde bulundurularak tiroid bezinin bir kısmını veya tamamını alır. Cerrahi işlem sonunda yapılan kontrollerden sonra gerekli görülürse dışarıdan ağız yolu ile tiroid hormonu içeren ilaç desteği verilebilir. Bu basit ve kolay takip edilen bir tedavidir. Tiroid bezinin cerrahisi sonrası bu tür bir ilaç kullanma durumu cerrahi komplikasyon değil, tedavinin bir parçasıdır.
Bu tür bir şüphem varsa ne yapmalıyım?
Bu tür şikayetleriniz söz konusuysa bir Genel Cerrah veya Endokrinoloğa başvurmanızı öneririz. Yapılacak olan basit tetkikler ile bu tür bir durum olup olmadığı araştırılabilir. Bu tetkik sonuçlarıyla sizlere bir hastalık durumunun söz konusu olup olmadığı, tedavi gerekiyorsa, tedavinin ayrıntıları anlatılacaktır.
Guatr Hastalarına Yapılan İğne Biyopsisi Nedir?
Tiroid bezinde saptanan nodülden iğne yardımıyla alınan biyopsidir. Bu işlem kan aldırmak gibi basit bir işlemdir. Doktorunuzun eli ile tespit ettiği veya ultrason yardımı ile tespit ettiği nodülden enjektör yardımı ile aspirasyon yapılması işlemidir. Basit ve riski az olan, bir o kadar da tanıda yardımcı bir işlemdir. İşlem sonrası alınan hücreler mikroskop camı üzerine yayılır ve sitopatologlar tarafından özel boyalarla boyanarak mikroskop altında incelenir.
Tiroid Ultrasonu Nedir?
Tiroid bezinin boyutunun, yapısının, içinde yer alabilecek farklı yapıdaki nodüllerin incelenebildiği ve doktorunuza oldukça yardımcı olacak olan bir işlemdir. Bu işlem hasta konforu açısından çok rahat ve kolay uygulanabilen bir işlemdir.
Tiroid Fonksiyon Testleri Nedir? Ne İşe Yarar?
Tiroid bezinin fonksiyon durumu hakkında bize bilgi verebilen hormonların biyokimyasal olarak değerlendirilmesine Tiroid Fonksiyon Testleri denir. Bu testler ayrıca tiroid hormon tedavisi alan hastaların takibinde de kullanılır. Bu hormonların düzeyini saptamak için hastalardan birkaç mililitre kan almak gerekir.
Sağlıklı günler dilerim.
Op. Dr. Çetin ALTUNAL
