Gebelik yaklaşık olarak 40 hafta süren bir maratondur. Ay olarak da 9 ay, 10 gün olarak ifade edilir. Gebelik başlangıcı da gebe kalınan adet döngüsünün ilk günüdür. Bu sebeple de gebeliğin ilk haftasında anne adayı aslında gebe değildir.
Anne adayı, gebe kaldığı zamanı hatırlamakta güçlük çekebilir. Bu noktada son adet haftasının ilk gününü hatırlamak gerekmektedir. Yapılan kontroller ve gebelik takibi adetin ilk gününe göre yapılmaktadır.
Yani, son adet tarihinin ilk gününden itibaren gebelik 40 haftada tamamlanmaktadır. Çeşitli durumlarda bebek birkaç hafta geç ya da erken dünyaya gelebilir.
Adet döngüsünün ortalama olarak 14. gününde yumurtlama gerçekleşir. Fallop tüplerinin sağ ya da sol tüpe atılması ve yumurtanın olgunlaşması gerçekleşir.
Fallop tüpleri rahmin sağın ve solunda bulunur. Fallop tüplerini ince kanallara benzetebiliriz. Bu tüplerin içerisi yumurtayı rahim iç tabakasına gönderecek tüycüklerle kaplıdır. Gebeliğin gerçekleşmesi rahim içerisinde olacağı için yumurtanın tüplerden rahme ulaştırılması gerekir.
Rahim, pelvis denilen kemik çatısında bulunan bir organdır. Komşu organları ise mesane ve kalın bağırsaktır. Rahim ve idrar torbası yakın olduğu için gebelik süreçlerinde anne adayı sık sık idrara çıkma gereksinimi duyar. Gebelik sürecinde rahim büyümeye devam eder, bu sebeple de mesaneye baskı yapar.
Hamilelik belirtileri nelerdir?
Esasında gebelik belirtileri her anne adayının farklı yaşayabileceği bir deneyimdir. Klasik belirtiler olsa da bu belirtilerin her anne adayında yaşanma yoğunluğu ve formu farklı olabilir. Gebelik belirtileri arasında en belirleyici faktör, adetin gecikmesidir. Ancak kimi durumlarda gebeliğin yerleşmesi sebebiyle yaşanan kanama adet kanamasıyla karıştırılabileceğinden, kadın gebe olmadığını düşünebilir. Ya da adet gecikmesinden önce farklı belirtilerle hamile olduğundan şüphelenebilir. Yani, gebelik belirtileri kişiden kişiye değişebilmektedir. Bu noktada en önemli faktör, anne adayının vücudundaki değişimlere karşı tetikte olmasıdır.
Anne adaylarından bazıları gebeliğin ilerleyen haftalarına kadar gebe olduğunu fark etmeyebilir. Gebeliğe özgür herhangi bir belirti yaşamayabilir. Ya da meydana gelen belirtileri adet dönemi öncesi sendromu ile benzetebilir ve fark etmeyebilir. Bu sebeple bahsedilen belirtilerin yaşanmaması durumunda dahi şayet gebe olduğunuzdan şüpheleniyorsanız mutlaka test yaptırmanız gerekmektedir. Bunun yanında belirtilerin tamamın sizde olması durumunda dahi gebe olmayabilirsiniz. Bu sebeple belirtileri dikkate almanız ancak mutlaka bir uzman görüşünden faydalanmanız gerekir.
Anne adaylarının büyük bir kısmı gebe olduğunu anlayana dek doğum kontrol hapı kullandığı için endişelenir. Bu hapların gebeliğe zarar vereceği düşüncesi ile korkabilir. Ancak yapılan araştırmalar, doğum kontrol haplarının bebeğe herhangi bir şekilde zarar vermediğini göstermektedir.
Gebe olup olunmadığını anlamanın en kolay ve güvenilir yolu, gebelik testidir.
Gebeliğin erken belirtileri
Yorgunluk
Bir kadın hamile kaldığı zaman vücudunda çeşitli değişimler olur. Vücudun ihtiyaçları artar. Metabolizma gebeliğin ve annenin ihtiyaçlarını karşılayabilmek için hızlanır. Bu sebeple anne adayı erken gebelik haftalarında kendini yorgun hissedebilir. Bunun dışında gebelik döneminde daha fazla salgılanan progesteron hormonun yol açtığı yatıştırıcı etki sebebiyle anne adayı kendini daha fazla yorgun ve uykulu hissedebilir. Bundan dolayı gebeliğin erken haftalarında anne adayları normale göre daha yorgun, bitkin ve uykusuz hissedebilir. Anne adayları bu noktada, olabildiğince dinlenmelidir.
Memelerde değişim
Gebeliğin erken dönemlerinde dahi memelerde hassasiyet hissedilebilir. Vücutta meydana gelen hormonal değişimler sebebiyle memelerde büyüme, hassasiyet ya da ağrı olabilir. Kadınlar bu belirtileri adet öncesi dönemde meydana gelen belirtilerle karıştırabilir.
Mide bulantısı ve kusma
Kadınların büyük bir kısmı için gebeliğin ilk belirtilerinden biri kusma ve mide bulantısıdır. Vücutta hormonal değişimler yaşandığı için beden bir adaptasyon sürecine girer ve anne adayı da bunu mide bulantısı olarak yaşar. Çoğunlukla sabahları şiddetli yaşanan bu bulantılar, günün her saatinde yaşanabilir.
İştahın açılması ya da kapanması
Gebe olan anne adaylarının büyük bir kısmının iştahı açılmaktadır. Anne adayı doymadığını ya da sürekli aç olduğunu hissedebilir. Bunun dışında bazı anne adaylarında mide bulantısı sebebiyle iştah kapanabilir ve kilo verme dahi meydana gelebilir. Gebelikten önce tiksinilen bir besin, gebelik döneminde aşerilebilir.
Sık sık idrara çıkma ihtiyacı
Gebeliğin ilk haftasında dahi anne adayı daha fazla tuvalet ihtiyacı duyduğunu fark edebilir. Gebelik süresince rahim büyümeye devam eder. Rahim ve mesane birbirine oldukça yakın organlardır. Bundan dolayı da rahim büyüdükçe mesaneye baskı yapar. Anne adaylarının bazılarında kabızlık sorunu da ortaya çıkabilir.
Baş dönmesi
Yaygın olarak bilinen bir diğer erken gebelik belirtisi ise baş dönmesidir. Gebelik döneminde kan damarları genişler. Bu sebeple de tansiyon düşebilir. Anne adayı oturma pozisyonundan ayağa kalktığında ya da ayaktayken oturduğunda bu sebeple baş dönmesi yaşabilir.
Ruh halinde meydana gelen değişimler
Anne adayının vücudunda meydana gelen hormonal değişimler, gebeyi yalnızca fizyolojik anlamda etkilemez. Psikoloji de bu hormonal değişimlerden etkilenir. Bu sebeple gün içinde duygu değişimleri yaşanabilir. Oldukça basit bir olaya karşı aşırı duygulanma, ya da çabuk sinirlenme gibi belirtiler fark edebilirsiniz. Bunun dışında bir anda çok mutlu olup kısa süre sonra strese girebilirsiniz. Bundan gebelikte normal kabul edilen belirtilerdir. Gebeliğe alıştıkça, vücut hormonal değişimleri kabullendikçe duygu değişimleri azalacaktır.
En yaygın görülen belirtiler arasındadır.
Hafif lekelenme tarzı kanama
Kadınların bazılarında gebelik döneminin erken haftalarında lekelenme tarzında kanamalar görülebilir. Döllenmenin gerçekleşmesinin 10-14 gün sonrasında böyle bir kanama fark edebilirsiniz. Bu kanama, yerleşme kanamasıdır. Döllenmiş olan yumurta yani embriyo, rahim duvarına yerleşir ve bu kanama meydana gelir. Yerleşme kanaması ile adet dönemi neredeyse aynı zamana denk geldiği için anne adayı bu kanamayı adet kanaması ile karıştırabilir. Ancak bu kanama adet kanamasına göre daha kısa süren ve hafif, rengi daha açık bir kanamadır.
Ciltte meydana gelen değişimler
Gebelik döneminde hormonal değişimler sebebiyle pigmentasyon artar. Bu sebeple cilt sivilceye eğilimli hale gelebilir. Ancak anne adaylarının bazılarında cilt gerilir ve daha ışıltılı ve sağlıklı bir görünüme kavuşabilir. Bu tamamen annenin yapısı ile ilgili olarak yaşanır.
Kalp ve dolaşım sisteminde meydana gelen değişimler
Kan hacminde gebelik sürecinde ciddi bir artış olur. Bu sebeple de kan yoğunluğu azalır. Bu da anne adayının kalp çarpıntısı, kalp basıncında düşmez ve varis gibi belirtilerle yaşnaır.
Tüm bu belirtiler, her anne adayında farklı şekillerde yaşanabilir. Gebeliğin kesin tanısı için kanda gebelik testi yaptırmak şarttır.
Gebelik döneminde 4.-5. aydan sonra gözlenen kesin bulgular ise:
Gebeliğin kalp atışlarının duyulması
Gebeliğin hareketlerinin anne tarafından algılanması veya dışarıdan fark edilmesi
Bebeğin vücut kısımlarının doktorun elle muayenesinde fark edilmesi olarak özetlenebilir.
