Gastrik bypass ameliyatı sonrası beslenme planı

Gastrik bypass ameliyatı sonrası beslenme planı

Ameliyattan hemen sonra iç dikişlerin iyileşmesi için zamana ihtiyacınız vardır. Ameliyat sonrasında uygulayacağınız yeme planı, sindirim sisteminizin, sizin gıdalarınızın takip edeceği yeni yola uyum sağlaması acısından büyük önem taşır.

Bu nedenle ameliyat sonrasındaki ilk günlerden itibaren tavsiye edilen yeme planına riayet etmeniz gerekmektedir. Ameliyat sonrası her şeyin yoluna girmesi ve sindirim sisteminin düzenli işlemeye başlaması 3-6 ay arasında bir süreyi içermektedir. Bazı günler hiçbir problem olmadan gıdaları rahatlıkla alabilirken, bir sonraki gün aynı gıda çeşitleri sizde bulantı yapabilir. Bu geçiş dönemi yaşanırken görülebilecek normal bir durumdur. Bu ameliyatta uzun dönemli yeme rahatsızlıkları son derece nadirdir.

0-1. Haftalar Arası Ameliyattan 2 gün sonra yavaş yavaş sindirim yolundan takılmadan geçebilecek nitelikteki sıvı gıdaları almanız mümkün olacaktır. Bu durum doktorunuzun kontrolü altında olmalı ve onun izniyle başlamalıdır. Özellikle bu bir hafta boyunca yalnızca sıvı gıdalarla beslenmenizi tavsiye ediyoruz. Bu sıvı gıdalar su, çay (şekerden ziyade tatlandırıcı tercih ediniz), yağsız süt, az kalorili yoğun kıvamda olmayan meyve suları, tanesiz ezilmiş sebze çorbaları, et suyu ve az şekerli pütür taneli olmayan püre niteliğindeki gıdalardır.

2-4. Haftalar Arası Artık püre halinde olan yumuşak gıdalardan daha fazla almaya başlayabilirsiniz. Bu dönemde günde 4-5 öğün halinde azar azar yemek gerekir. Yoğurt, akıcılığı arttırılmış ezme gıdalar (et suyu karıştırılarak ve ezilerek püre haline getirilmiş haşlanmış patates rendesi ve peynir), orta akıcılıkta çorba kıvamında muhallebi, şeftali, armut, kayısı gibi meyvelerin sulandırılmış püreleri. Birkaç gün boyunca bu türden püreleri almaya iyice uyum sağladıktan sonra yine ezilmiş olarak, püre kıvamını koruyacak şekilde et, tavuk, balık, fasulye, mercimek ve yumurta gibi proteince zengin gıdalar bu pürelere eklenerek alınmaya başlanmalıdır. Tüm gıdaların yağ ve şeker oranlarının düşük olmasına dikkat edilmelidir. Gıdalarınızın sertlik-yumuşaklık derecesi bir bebeğin yiyebileceği derecede olmalıdır. Bunu sağlamanın en iyi yolu “blender” tabir edilen, püre yapıcı aletten faydalanmaktır.

Çok iyi ezmek kaydıyla çatal ve kaşıkla da mümkündür. Haşlanmış sebzeler blenderda ezilerek püre yapılabilir. Yumurta gibi protein kaynakları blenderin ezebileceği niteliğe getirildikten sonra bu sebzelere karıştırılıp blenderde ezilebilir. Meyveler yine blenderde ezilerek yenebilir. Gerekli akışkanlık seviyesini sağlamak için sebze ve meyveler ezilirken su veya meyve suyu gibi akışkanlardan yaralanılır. Lezzeti arttırmak için yağ ve seker oranı az, akışkanlığı uygun soslarda kullanmak mümkündür. Alınacak gıdaların miktarı; 100 gram veya 5-6 yemek kaşığı kadarlık gıda doğru miktardır. Aşağı yukarı bu kadar miktarı bu dönemde yiyebilmelisiniz. Bunu yapıp yapamadığınızı kontrol ediniz ve zorlamadan bu miktar gıda alımını sağlamaya çalışınız.

Ana yemek olarak patates püresi ve yanında balık püresi gibi bir ikili yenebilir. Size servis yapacak bir kişinin olması ve birbirini tamamlayıcı iki çeşit gıda şu aşamada sizin için yeterlidir. Doyma hissettiğiniz anda yemek yemeyi durdurmak gerekir. Yeni mideniz önceki midenizin üst kısmındadır ve tokluk hissi sizin alışık olduğunuzdan daha farklı bir şekilde oluşacaktır. Yeni mide görevi gören kese göğüs bölgesine yakın olduğu için burada hissedilir. Bazı kişiler bunu bir “sıkılık”, bir “ağırlık” olarak ifade etmektedirler. Her gün 1.5 litre su içilmelidir. Bu miktar yemek aralarında 100-200 ml lik bölümler halinde güne yayılarak alınmalıdır. Yemekle birlikle su içmeniz doğru değildir.

Dönem Boyunca Uygulanabilecek Örnek Yemek Listesi Sabah Kahvaltısı Bir küçük kase yoğurt veya taze lor peynir veya 3 yemek kaşığı yulaf lapası. Öğle Yemeği Bir fincan dolusu ılık çorba veya çırpılmış yumurta. Akşam Yemeği Patates-balık püresi veya beyaz sosta tavuk veya patates püresi ve yanında peynir veya karışık sebze püresi ve yanında patates püresi. Öğün Aralarında (günde bir kez, bir öğün arası tercih edilecek) Haşlanıp yumuşatılmış elma ile birlikte krema veya muhallebi veya muz püresi veya sütlü puding (pirinçli puding yani sütlaç veya irmikli puding) veya yoğurt veya taze lor peyniri. Sıvı Gıdalar Su (maden suları ve köpüklü, gazlı sular uygun değildir), çay, kaymağı alınmış süt veya meyve suları veya diyet için imal edilmiş ezmeler. 4-6. Haftalar Arası İlk dört haftada aldığınız gıda çeşitlerine devam ediniz ancak bu kez püre halinde olmaları gerekmez. İyi bir çiğneme gıdaları, yürümeye henüz başlamış bir çocuğun yiyebileceği yumuşaklığa getirecektir. Bu dönemde de halen yumuşak ve aynı miktarda gıda günde 4-5 öğünde alınmalıdır.

Lokmalar küçük olmalı ve iyice çiğnendiğinden emin olunmalıdır.(www.medicorium.com) 6. Haftadan Sonra Şimdi uzun süreli yeme planını uygulamaya hazırsınız. Unutmayınız ki artık sadece kalori alımını azaltmak ve kilo kaybetmek için az yemiyorsunuz, aynı zamanda sağlığınız için gerekli olan gıda yapı taşlarını da şu an ki yeni sindirim sisteminizi etkin şekilde kullanarak almayı hedeflemelisiniz. Önceden büyük bir mide ile çok yiyerek kilo yapıcı yağ ve şekeri alıyordunuz ama bu çok yenen miktarda protein, vitamin gibi çok önemli yapı taşları da vardı ve bunları da yağ ve şekerle birlikte yeterince ve fazlaca alıyordunuz. Ancak şimdi tercih etmek ve seçmek durumundasınız. Çok yağ ve şeker içeren gıda aldığınızda, daha gerekli protein ve vitamin için hem yer kalmamaktadır hem de on iki parmak bağırsağı işlev görmediği için emilimi de zaten yapılamamaktadır. Beslenme tercihleri kişiden kişiye farklılık göstermektedir ancak Gastric Bypass sonrası izlenmesi gereken bazı altın beslenme kuralları şu şekildedir; Şekerli gıdalardan kaçınınız!!! Yüksek miktarda şekerli gıda alımı vücudunuzda çökkünlük, bitkinlik veya halsizlik olarak tabir edebileceğimiz duruma sebep olacaktır.

Buna aşırı bulantı, mide de nahoş bir his, ishal, karın ağrısı ve zayıflama eşlik edecektir. Çok şeker alındığı zaman insülin çok miktarda salgılanacaktır ama sindirimin bypass tan sonraki yeni yolu insülinin şekere yanıt verme mekanizmasını değiştirmiştir. Bu, şekere karşı içsel bir nefret yaratan Gastrik Bypass ın önemli bir avantajı olarak değerlendirilebilir. Böyle bir durum karşısında şeker miktarı azalıncaya kadar yatarak dinlenmeli, şekerin çözelti yoğunluğunu azaltıp bir an önce gitmesi için sıvı alınmalı, insülin seviyesinin düşmesi beklenmelidir.

Eğer size herhangi bir ilacın sıvı haldeki türevleri reçete edilirse ve bu ilaçlar özellikle antibiyotiklerse şeker içermeyen türlerinin hangileri olduğunu eczacınıza sorunuz ve bu türleri tercih ediniz. Günde 3 Öğün Yiyiniz!!! Öğün aralarında herhangi bir şey yenmeden günde üç öğün yemelisiniz. Gün içinde herhangi bir saatte olabilecek ”abur cubur” ve “küçük atıştırma” biçimindeki beslenme şekillerinin oluşmasına izin vermeyiniz. Sağlıklı, katı gıdalar yiyiniz!!! Yumuşak gıdalar kolayca sindirim sisteminden aşağı kayar ve birçok yumuşak gıda yüksek oranda şeker ve yağ içerir, dolayısı ile yukarıda bahsettiğimiz sıkıntıları yaşamanıza sebebiyet verir. Ayrıca bu yumuşak gıdalar ısrarla alınırsa içerdikleri yüksek kalori nedeniyle kilo vermeyi yavaşlatabilir ve durdurabilir. Çok fazla sos kullanmadan katı gıdalar tercih edilmelidir (küçük bir parça tavuğun yanında, garnitür sebzeler bir çorba kaşığı sos veya et suyu ile yenebilir).

Bu şekilde daha az ve kaliteli yiyerek daha uzun süre tok kalınabilir. Yavaş yiyiniz ve kendinizi tok hisseder hissetmez yemeyi bırakınız!!! Obez kişilerin büyük çoğunluğu acele ederek ve çiğnemeden yemek yemeğe alışmış insanlardır. Yemeğinizi yavaş yiyiniz. Mide duvarının gerginliği beyne tok olduğunuzu söylemektedir, bu durumda yeme derhal kesilmelidir. Aksi halde acı hissetme ve kusma riski ile karşılaşılacaktır. Bu hususa dikkat edilmelidir. Gıdaları küçük ısırıklar (kurşun kalemlerin arkasında bulunan küresel silgi veya irice bir misket kadar parçalara ayrılmış haldeki et ,tavuk v.s) halinde alınız ve doygunluğu hissetmeye başladığınızda yemeyi durdurunuz.

Bol sıvı alımını devam ettiriniz!!! Ameliyatınızdan önce yediğiniz gıdalarla, çok miktarda sıvıyı alabiliyordunuz ancak şimdi küçük miktarlarda yiyebildiğiniz için, bu miktarlar gerekli sıvı alımı için yeterli olamayacaktır. Bu sıvı alımını özellikle yemek haricindeki zamanlarda arttırmalısınız. Yemeklerden bir saat sonra ve diğer öğüne yarım saat kalıncaya kadar olan süre zarfında sıvı alımını yapmalısınız. Eğer yemekten hemen önce sıvı alımı yaparsanız bu kez yemek yemeniz mümkün olmayacaktır. Kalorisi yüksek sıvı gıdaların ve alkolün sadece sizin günlük kalori alımınızı arttırmaktan başka bir işlevi yoktur. Bunlardan kaçınmak gerekir. Kadınların kalsiyuma ihtiyaçları vardır. Bu ihtiyaç kaymağı alınmış süt ve diğer süt ürünlerinden karşılanabilir. Meyve sularından, ezme gıdalardan ve milk-shake denilen süt, meyve ve yüksek şekerle yapılan gıdalardan uzak durulmalıdır. İlk birkaç haftada içmeyi denerseniz gazlı, köpüklü gıdaların rahatsız ettiğini ve bulantıya sebep olduğunu keşfedebilirsiniz. Bunları denemektense tamamen kaçınmak en iyi yol olacaktır.

Sağlıklı Diyet Başlıca 5 gıda grubu vardır ve sağlıklı bir diyet bunların her birinden uygun miktarlar alınarak yapılan diyettir. Bu gıdalar ve alınması gereken miktarlar şöyledir: Proteinli gıdalar Et, balık, yumurta, fasulye gibi gıdalardır. Gün boyunca 2 -3 kez ve 60-90 gram olarak alınmalıdır. Et ve tavuk gibi gıdaları yutmadan önce çok iyi çiğnemelisiniz. Süt ve süt ürünleri Bu gruptan az yağlı peynirleri seçiniz günde 1-2 kez 30-60 gr alabilirisiniz. Kaymağı alınmış süt ve az yağlı yoğurt tercih edilmelidir. Süt ürünlerinin bu porsiyonları sizin diyetinizden yeterli kalsiyumu elde etmenizi sağlayacaktır. Meyve ve sebzeler Günde 4-5 porsiyon almaya çalışınız. Küçük bir su bardağı tatlandırılmamış domates suyu bir porsiyon olarak düşünülebilir. Salatalar her zaman kolay sindirilmeye yatkındır. Yeşil sebzelerde genelde kolay sindirilir. Karbonhidratlar Ekmek, patates ve tahıllar başlıca karbonhidrat kaynaklarıdır. Günde 2 porsiyon alınmalıdır.

Bir çok Gastric Bypass geçiren kişi için, bu gruptan bazı gıdaları sindirmek oldukça zordur. Beyaz undan yapılan yumuşak ekmeği ve gevrek ekmeği sindirimi daha kolay olan tam buğday ekmeği veya kepekli ekmekle değiştiriniz. Her öğünde 60-90 gr lık (2-3 dilim) küçük bir porsiyon yenilmesi uygun olur. Yağlar ve şekerli yiyecekler Pişirme işlemi için az miktarda zeytinyağı kullanınız ve pudingleri az yağlı yoğurtla yer değiştiriniz. Yukarıda bahsedildiği üzere, kusmanıza ve vücudunuzun halsiz düşmesine sebep olacak çikolata, tatlı, dondurma gibi gıdalardan kaçınınız. Gastrik Bypass Ameliyatından Sonra Multivitamin Alımı Gastrik Bypass ameliyatından sonra ek vitamin alımı çok önemlidir.

Çünkü yeterli miktardaki vitamini gıdalarınızdan alabilmeniz artık mümkün değildir. Vitamin ve mineral eksikliği Gastric Bypass cerrahisinden sonra görülen ancak üstesinden gelinebilen, bertaraf edilebilen bir komplikasyondur. Malesef vücuttaki vitamin seviyesinin tespiti oldukça güçtür. Bu sebeple siz vitamin eksikliğinin belirtilerini veya semptomlarını göstermeye başlamadan önce muhtemelen vitamin eksikliği yaşıyor olabilirisiniz. Vitamin tabletlerini satın alamıyor veya yutamıyorsanız veya kusuyorsanız, Gastric Bypass ameliyatından önce, vitamin eksikliği çekmemeniz açısından vitaminleri başka bir formatta almanızı sağlamaları için doktorunuzla mutlaka konuşunuz.(www.medicorium.com) En iyi vitamin ve mineral kaynağı “SAĞLIKLI DİYET ” dir. Örnek olarak diyetiniz esnasında günde üç porsiyon yiyeceğiniz süt ürünleri sizin kalsiyum ihtiyacınızı karşılayacaktır (1 porsiyon=1/3 pt süt, bir kibrit kutusu büyüklüğünde peynir veya 1 kase yoğurt). Tablet Alımıyla İlgili Önerimiz Şöyledir: Aşağıda belirtilen vitamin ve minareleri, belirtilen miktarlarda içeren multivitaminler den her gün bir tablet. ·Vitamin B 1(Tiamin): 1.4 miligiramın üzerinde ·Vitamin B 12: 1 mikrogramın üzerinde ·Folasin (Folik Asit): 200 mikrogramın üzerinde ·Eğer anemiye (kansızlık) yatkınsanız ve buna dayanıksızsanız veya rutin kan testleriniz sizin anemik (kansızlık çeken kişi) olduğunuzu gösteriyorsa, iki günde bir kez ek olarak 200 miligramlık Demir Sülfat tableti almanızı öneririz. ·Kalsiyum: eğer yukarıda bahsedilen süt ürünlerinden herhangi bir sebepten ötürü belirtilen miktarlarda alamıyorsanız günlük olarak 800-1000 mg lık bir kalsiyum tableti almanızı öneririz. Bu tabletler genelde çiğneyerek alınan tabletlerdir. Kaynak gösterilmeden ve link verilmeden alıntı yapılamaz.©

Bu makale 14 Mart 2019 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Op. Dr. Murat Üstün

Op. Dr. Murat ÜSTÜN, 1969 yılında İstanbul’da doğmuştur. Tıp Fakültesi eğitimini 1992 yılında Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde tamamlayarak tıp doktoru unvanı almıştır. İhtisasını ise SSK Ankara Eğitim Araştırma Hastanesi'nde yapmış ve 1996 yılında Genel Cerrahi Uzmanı olmuştur. Bu dönemde Türkiye’de yeni yeni başlayan laparoskopik cerrahi konusunda alanında uzman doktorlarla çalışması bu alandaki ilgisini arttırmıştır. 1996-1999 yılları arasında SSK Ankara İhtisas Hastanesi'nde transplantasyon kliniğinin kurulmasında aktif rol almış ve özellikle renal transplantasyon ve laparoskopik cerrahi alanında çalışmalar yürütmüştür. 1999-2001 yılları arasında SSK Zonguldak Bölge Hastanesi'nde çalışmış ve burada ilk laparoskopik cerrahi ünitesini kurararak ameliyathane modernizasyonu ve sterilizasyon prensiplerini çalışmalarında da uygulamıştı ...

Etiketler
Gastrik bypass
Op. Dr. Murat Üstün
Op. Dr. Murat Üstün
İstanbul - Genel Cerrahi
Facebook Twitter Instagram Youtube