Epilepsi!

Epilepsi beyinde zamanzaman ortaya çıkan anormal elektriksel boşalmamalar sonucu ortaya çıkan nörolojik bozukluklardır.Status epileptikus denen çeşidi dışında  kısa sürelidir, saniye yada dakikalar sürer.  Konvülsüyon terimi nöbet esnasında şiddetli kasılmalar olduğunu anlatmak için kullanılır. Ancak kasılmaların olmadığı pek çok nöbet şekilleride vardır.

Epileptik nöbet esnasında bilinç değişikliği  olabilir yada olmayabilir. Nüfusun%2-5 inin hayatları boyunca 1 kez nöbet geçirdiği bilinmektedir. Hastaların yarısından çoğunda nöbetler 4-5 yaşlarında başlar.

EPİLEPİ NEDENLERİ

1-Kalıtım:  Kendiliğinden ortaya çıkan epilepsilerin çoğunda kalıtımsal faktörler rol oynar.

2-Beyinde lezyonlar:Doğum travması, kafa travmaları, beyin kanamaları, beyin tümörleri beynin oksijensiz kalması, beyin enfeksiyonları, beyin damar hastalıkları, epilepsiye neden olur.

3- Sistemik Hastalıklar:Metabolik hastalıklar, zehirlenmeler, tiroid bezi hastalıkları, B6 vitamini eksikliğinde ayrıca bazı ilaçlar duyarlı kişilerde epileptik nöbete yol açar.

Nöbetler beyinden kaynaklandığı bölgeye göre, biliç kaybı oarak yada olmadan, vücudun bir yarısında yada iki taraflı simetrik kasılma ve gevşemeler, şekilli veya ekilsiz halüsinasyonlar görmekanormal sesler duymak çığlık atmak yada sadece birkaç saniye süren dalgınlık nöbetleri şeklinde karşımıza çıkabilir.

Epileptik nöbetler 2 gruba ayrılır.

1-Parsiel nöbetler: 2 ye ayrılırlar

-Basit Parsiel Nöbetler: Hasta nöbet geçirirken tek bulgu vardır. Vücudun bir bölgesini tutar. Örneğin bir ayakta yada koldakasılmalar mevcuttur. Bu türde nöbet başladığı yerde kalabildiği gibi beilerleyerek vücudun bir yarısını tutabilir. Örneğin yüzde başlayan kasılmalar ilerleyerek, o taraf kola daha sonra bacağa yayılabilir. Nöbet geçtikten sonra kuvvetsizlik olabilir. Ayrıca bu nöbet türündeelde kolda ve bacaktauyuşma yanma, karıncalanma nadiren ağrı gibi duyusal nöbetlerde görülebilir. Ayrıca deride kızarma, solma, bir takım sesler duyma, tansiyon değişikliklerinin eşlik ettiğiparsiel nöbetler vardır.

-Kompleks Parsiel Nöbetler: Yukarda bahsedilen nöbetlere bilinç bozukluğu eşlik ettiğnde kompleks parsiel nöbetler olarak adlandırılır.

2-Jeneralize Epileptik Nöbetler: Nöbet sıklıkla bilincin ani kaybıyla başlar ve iki taraflı oldukça simetrik hareketlerle( kasılma ve geşemeler)devam eder. Bu büyük nöbet (Grand Mal )olarak adlandırılır. Bazen yalnızca kısa süreli bir dalgınlık, yani bilincin etkilenmesi söz konusudur. Herhangi bir anormal hareket yada kasılma yoktur. Küçük nöbet (Petit Mal)

Teşhis: Her bayılma epilepsi değildir. Epilepsinin kesin tanısı en kesin bir şekilde nöbetin işin uzmanı nörolog yada beyin cerrahı tarafından gözlemlenmesiyledir

Epilepsi (sara) sinirsel bayılmalarla sıkça karışabilir Farklılıklar

1-epilepsi nöbetinde hasta yer seçimi yapmaksızın düşer bu düşme sırasında bedeninde yaralanmalar olabilir. Sinirsel bayılmalarda ise hasta genellikle yumuşak zeminlere yada emniyetli yerlere kendini yaralamayacak şekilde düşer.

2-Epilepside hastanın gözleri açıktır yada kapalı ise açmakta zorlanılmaz, Sinirsel bayılmada hastanın gözleri sımsıkı kapalı olup açılmaya çalışıldığında direnir yada gözlerini kaçırır.

3-Epilepside hasta etraf konuşmaları duymaz, sinirsel duymalarda hasta etrafta konuşulanları duyar.

4- Epileptikler nöbetten sersem gibi uyanırlar, sinirsel bayılmada ağlayarak uyanırlar

5-epileptik bayılmada hasta idrarını büyük abdestini kaçırabilir, dilini ısırabilir, sinirsel bayılmada bunlar mevcut değildir.

Hastaların oldukça büyük çoğunluğunda beyin MR ı normaldir.

EEG ddenen beynin elektriksel aktivitesini gösteren tetkikte epileptik beyin dalgalarının görülmesi hastalığın teşhisinin konmasında değerlidir.

Epileptik nöbetlerin aralarında normal dönem olmadan, ardarda birbirlerini izlemesi durumuna status adı verilir ve peş peşe gelen bu nöbetleri durdurmak için acil tıbbi müdahale gerekir.

Normal koşullarda epilepsi tanımına uygun olarak, ilk epileptik nöbeti izleyen bir yıl içinde en az bir nöbet daha geçiren hastalara antiepileptik tedavi başlanır. Kullanılacak ilaç nöbet tipine göre seçilir.  . ilacın kan seviyesi tedavide önemlidir. Bazı ilaçların yeterli kan seviyesine ulaşması birkaç hafta alabilir. Bu sürede nöbet görülebilir ilaç etkisiz denerek kesilmemelidir. Bazen tek ilaç nöbeti durdurmada yetersiz kalabilir bu taktirde iki bazen üç ilaç birlikte kullanılabilir. Tedavide asıl amaç nöbetlerin durdurulmasıdır ve verilen ilaç tedavisi ile yüksek oranda nöbetler durdurulmaktadır. Nöbetleri tam olarak durdurulmuş hastalarda tedaviye aynı ilaç ile ortalama 3-5 yıl devam edilebilir. Bu nedenle doktor tavsiyesi olmadan kullanılan ilaç kesilmemelidir. Bu sürenin sonunda ilaç kesildikten sonra tekrar nöbet geçirme riski mevcuttur. İlacın kesilmesi sonrası eğer epileptik nöbet artık mevcut değilse ilaç kullanımına son verilir. İlaç kullanmaya başladıktan sonra ilk haftalarda ilaca bağlı vücutta deride kızarıklık, aşırı uyku, sersemlik hissi gibi bazı te görülebilir.  İlaçları kan yapımı üzerine olumsuz yan etkisi olabileceğinden tedavinin ilk bir ayı içinde birkaç kez tam kan sayımı ve karaciğer fonksiyon testlerinin kontrolü için doktora başvurulmalıdır.

Epilepsinin Cerrahi tedavisi: Epilepsi beyinde yer alan bir patolojiye (tümör, abse, damar yumağı gibi nedenlere bağlı ise nedeni ortadan kaldırmaya yönelik cerrahi uygulanır. Ancak epilepsiye yol açan lezyon ortadan kaldırılmasına rağmen nöbetler devam edebilir. Diğer bir cerrahi yöntemde ise epilepsiye yol açan beyin bölgesine müdahale ederek epileptik boşalımlara yol açan beyin bölgesi çıkartılır.