Kendi kendinizin doktoru olun
Meme dokusu, insanlık tarihi boyunca çeşitli toplumlarda doğurganlığın ve feminen kimliğin simgesi olmuştur. Cinsel kimlik açısından kadınların en çok değer verdikleri, ergenlik dönemi ile birlikte önemle üzerinde durdukları vücut bölgesidir.
Hemen hemen her kadın hayatının bir döneminde memesi ile ilgili çeşitli şikâyetlerle doktora başvurur. En sık yakınma mastalji olarak tanımlanan meme ağrısıdır. Bunu sırası ile memede ele gelen kitleler ve meme başı akıntıları takip eder. Her ne kadar meme ile ilgili şikâyetler yapılan tetkikler sonucunda büyük oranda iyi huylu olarak tespit edilse de kötü huylu olma ihtimali de göz ardı edilmemelidir. Son yapılan çalışmalara göre muayene ile memesinde kitle tespit edilen hastaların beşte 4’ünde, memede ağrı şikâyeti olan hastaların ise onda 9’unda alta yatan neden iyi huylu olarak tespit edilmiştir. Bu nedenle herhangi bir şikâyet durumunda kötü senaryoları çok fazla göz önüne getirmeden mutlaka doktora danışılmalı ve gerekli tetkikler yapılmalıdır. Unutulmamalıdır ki artık tıp dünyası hastalıklarla savaşma değil, hastalıkları önleme yöntemleri üzerine araştırma yapmakta ve her geçen gün, insanlığa daha konforlu ve sağlıklı yaşam standardını sağlama gayesi ile erken tanı ve tedavinin önemini vurgulamaktadır. Erken tanı konulmuş meme kanseri hastaları güncel cerrahi ve medikal tedavi yöntemleri ile hem normal yaşam sürelerinden bir şey kaybetmemekte hem de estetik bir kusur olmadan sağlıklı şekilde yaşamlarına devam edebilmektedir.
Meme kanseri ve meme hastalıkları ile ilgili olarak unutulmaması gereken altın kural düzenli muayenedir. Bu muayenelerin özellikle kişinin kendisi tarafından ayda bir yapılması önerilir. Kendi Kendine Muayene KKM) olarak da isimlendirilen bu muayenede dikkat edilecek bazı hususlar vardır.
Muayene Zamanı: Âdet gören kadınlarda, âdetin 8-12. günleri arasında yapılmalıdır. Menopozdaki kadınlarda her ayın aynı günü yapılması önerilir. Emziren kadınlarda; emzirmeyi takiben, göğüslerdeki süt boşaldıktan sonra; gebelikten korunma hapı kontraseptif) kullanan kadınlarda; her yeni ilaç kutusuna başlamadan önceki gün yapılmalıdır.
Muayene Şekli: Öncelikle vücudun belden yukarı kısmı tamamen çıkarılmalıdır. Sonra bir ayna karşısına geçilir. Muayene iki aşamada yapılır. Göz ile muayene ve el ile muayene.
Göz ile muayene vücuda 4 farklı pozisyon verilerek yapılmalıdır. Kollar iki yanda sarkık ve gevşek durumda iken; kollar belde iken; kollar her iki yanda başın üzerine kaldırılmış iken ve kollar her iki yanda gövde öne doğru eğilmiş pozisyonda iken. İki meme birbiri ile kıyaslanarak bakılmalıdır. Herhangi birinde sarkma, boyut farkı, buruşukluk, meme ucunda renk değişikliği, kanlı akıntı veya çukurlaşma, meme, boyun veya koltuk altı lenf bezlerinde büyüme, üst kolda şişlik veya sizi şüpheye düşürecek herhangi bir durum varlığında en kısa sürede doktorunuza muayene için başvurmalısınız.
El ile muayenede en iyi pozisyon sırt üstü yatar pozisyondur. Muayenede meme dokusu, koltuk altı ve meme başı değerlendirilmelidir. Sağ meme sol el ile sol meme sağ el ile muayene edilir. Muayene baş ve serçe parmağınız hariç diğer üç parmağınızın uçtaki tombul bölümleriyle ve belirli bir istikamette yapılır. Sıklıkla meme başından başlamak üzere saat yönünde, gitgide büyüyen daireler çizecek şekilde muayene edilir. Meme başı hafifçe sıkılarak anormal bir akıntı olup olmadığına bakılır. İşlem sırasında hassasiyet, ağrı, bölgesel ısı artışı ateş hissi) ve ele gelen bir kitle olup olmadığı değerlendirilir. Bu bulgular mevcutsa en kısa sürede doktorunuza başvurmanız gerekir.
Doktorunuz tarafından yapılan muayene ve tetkikler sonucunda memenizde kitle tespit edilir ve iyi huylu olarak yorumlanırsa yılda 1 defa meme cerrahınıza kontrole gitmeniz önerilmektedir. Herhangi bir şikâyeti olmasa dahi 40 yaş ve üzeri kadınların düzenli olarak yılda 1 defa kontrole gitmesi önerilir.
Sağlıklı hayat herkesin hakkıdır ve her şeyin başı sağlıktır. Kişiyi en iyi bilen yine kendisidir. Kendinizden ayda 10 dakikayı esirgemeyin ve unutmayın;
“En iyi doktor SİZsiniz”.
Dr. Enver ÖZKURT
Genel Cerrahi
