~~- Diz eklem kireçlenmesi nedir?
Diz eklemi vücut yükümüzü taşıyan, hareket etmemizi sağlayan alt uzuvlarımızın kalça ve ayakbileği arasında yer alan eklemidir. Diz eklemi ara eklem olması itibariyle yaşamımızda genellikle en çabuk aşınan/yıpranan/kireçlenmeye maruz kalan eklem konumundadır. İnsan doğumundan yaklaşık 1 sene sonra yürümeye başlar ; yürümesiyle beraber yıllar içerisinde az ya da çok bir çok yüke maruz kalır. Diz ekleminin bozulmasına bizim coğrafyamızda diz eklem kireçlenmesi denilir. Diz eklemindeki kireçlenme çok genel bir tabir olup mutlaka detaylandırılmalıdır. Kireçlenme kabaca iyiden kötüye 4 dereceye ayrılsa da yeri, derinliği, etrafındaki kemik dokunun durumu, beraberinde iltihap olup olmaması, büyüklüğü vb gibi bir çok özelliği ile birçok farklı açılardan derecelendirilir. Bütün bu değişkenleri barındıran bir sınıflama bulunmamaktadır.
- Diz ekleminde ağrı varsa kireçlenme var mıdır?
Diz eklemindeki her ağrı elbette kireçlenme ağrısı değildir. Detaylı bir fizik muayene ve ek tetkiklerle ağrının sebebi ortaya konabilir. Ancak burada önemli olan eğer eklem kıkırdaklarında ağrıya sebep olan bir sorun varsa(kireçlenme) o zaman bu sorunun yeri ve derecesnin ortaya konması gerekmektedir.
- Kireçlenme nasıl tedavi edilir?
Detaylı fizik muayene ve ek tetkikler, mümkünse biomekanik değerlendirilmeler sonucunda diz eklemindeki sorun detaylandırılır. Bunun sonucunda ödem giderici ağrı kesici ilaçlardan ameliyata uzanan geniş yelpaze içerisinde tedavi seçenekleri sıralandırılır. Fakat şurası kesin olmalıdır ki önce hastaya en koruyucu temel tedavi verilmelidir. Girişimsel tedaviler/ameliyatlar acil veya net gereklilikler dışında son seçenek olarak sunulmalıdır.
- Kireçlenmeinin ameliyatsız çözümü var mı?
Eğer hastalık ilk safhalarında ise ameliyatsız çözümler daha başarılıdır ve uygulanmalıdır. Bunlar soğuk uygulama, ağrı giderici ilaçlar, kıkırdak besleyici takviyeler(kullanımı tartışmalıdır), egzersiz programları, fizik tedavi uygulamaları, diz içi eklem besleyici ve uyarıcı enjeksiyonlar( PRP, BOMAC vb gibi), alternatif tıp uygulamaları( proloterapi, akupunktur, hacamat, sülük tedavisi vb gibi / kullanımı tartışmalıdır) bu tedaviler arasında sayılabilir.
- Ameliyat söz konusu ise “PROTEZ” ya da “PLATİN” mi takılacak?
Diz eklemindeki kireçlenmelerde “protez” ya da “platin” diye anılan, tıbben total diz protezi dediğimiz açık ameliyat son seçenek olarak bırakılır. Lokal/ bölgesel kıkırdak kayıpları için kpalı ameliyatlar oldukça başarılıdır. Bu ameliyatlarda mikokırık, OATS, osteokondral yüzey yenileme ameliyatlarından kısmi protezlere doğru seçenekler mevcuttur. Kabaca kapalı ameliyatlardan sorunun büyüklüğüne göre açık ameliyata geçiş yapılmaktadır.
-
- Ya “PLATİN” i vücudum kabul etmezse?
İleri derecede eklem kireçlenmesi olan ve tercihan 55-60 yaş bandının üzerinde olan , ileri derecede dahili rahatsızlığı olmayan aktif bireylere açık ameliyatla iç PROTEZ bugün dünyanın hemen hemen her bölgesinde başarıyla uygulanmaktadır. Eklem replasmanında kullanılan bu PROTEZ in içerisiğinde genellikle kobalt nikel molibdenum metallerinin alaşımları kullanılır. Bu alaşımların nikel içeriğinin metal alerjisi yapabildiği doğru olsa da bu allerji cilt ile temasta olabilmektedir. Ancak en sık görülen komplikasyon erken gevşemedir. Bu gevşeme mikrobik ya da mikropsuz olabilir. Bu komplikasyonun gerçekleşme ihitmali ideal koşulların sağlandığı durumlarda %1 civarındadır.
- “PLATİN” kaç yıl dayanır?
En kabul gören bilimsel çalışmalar ışığında başarılı bir protez ameliyatının ortala 15 yıl sürdüğü söylenebilir.
- Bu süreyi uzatmak mümkün mü?
Bu ameliyat sonrasında ya da öncesinde kilo vermek, yaşam tarzının optimum harekete göre düzenlenmesi, düzenli/uygun egzersiz uygulamaları, düzenli doktor vizitleri ve gerekirse tetkik / biomekanik değerlendirmeler, vücudun olası iltihaplanmalardan korunması vb önlemlerle bu süreyi uzatmak mümkündür.
