ŞİDDETLİ DİŞ AĞRISI
Diş ağrısı çok geniş kapsamlı bir konudur. Ağrıya müdahale edebilmek için öncelikle kaynağını teşhis etmek gereklidir. Çoğu vakada şiddetli ağrı safhasına geçmiş bir dişin tedavisi için kanal tedavisi gereklidir. Eğer dişiniz çok harap ise diş çekimi gerekebilir. Diş hekiminize ulaşmanız mümkün değil ise doktorunuza gidene kadar ağrınızı dindirmek için yapabilecekleriniz de bu yazıda anlatacağım.
Diş hekimine ağrı şikayeti ile başvuran kişilerde bazen ağrının kaynağı ağız dışı dokular ya da farklı bir diş olabilmektedir. Örneğin şu durumlar diş ağrısı ile karıştırılabilir ;
1-Orta kulak iltihabı yada sinüzitin akut dönemindeki rahatsızlıklar diş ağrısı sanılabilmektedir.
2-20 Yaş dişlerinin sürme ağrısı,
3-Temporomandibuler eklemin ağrısı,
4- Diş sıkma veya gıcırdatmaya bağlı aşırı oklüzal kuvvetlerden kaynaklanan ağrı gibi bütün bu durumlarda farklı farklı tedaviler uygulanır.
Yansıyan ağrı adını verdiğimiz bazı durumlarda hasta ağrıyan dişin yerini tam olarak kestiremez. Örneğin üst çeneden kaynaklandığını düşündüğü ağrı alt çenedeki bir dişe ait olabilir.
Çene kemiği içinde kalan gömük dişler de ağrı sebebi olabilir. Bunu ancak röntgen vasıtasıyla tespit edebiliriz. Bu amaçla panaromik röntgen adını verdiğimiz alt ve üst çene kemiklerini ve dişlerin çene kemikleri ile ilişkisini gösteren röntgen, teşhis için bize çok faydalıdır.
Ağrıya sebep olan durumlar arasında en sık rastlanılan ve en şiddetlisi ise pulpa iltihabı kaynaklı diş ağrısıdır.
DİŞ AĞRISINDA EVDE YAPABİLECEĞİNİZ ŞEYLER NELERDİR ?
Ağrıyı dindirmek için yapabileceğiniz bazı şeyler vardır. Ancak bunlar geçici çözümlerdir. Çünkü ağrınızın kesilmesi problemin geçtiği anlamına gelmez. Bazı durumlarda diş nekroz olur. (canlılığını yitirir). Bu durumda ağrı kesilir ancak diş ve etrafındaki dokularda harabiyet yaratmaya devam etmektedir. Bu dişler civarında oluşan enfeksiyon kılcal damarlar vasıtasıyla diğer organlarada iletilebilir.
Böyle bir durumda çene kemiğinde oluşan kist apse gibi patolojik oluşumlar bir süre ağrısız devam etsede sonuçta akut döneme geçtiğinde bu sefer şişlik ve ağrı eşliğinde hastalar kliniğe başvurmaktadır. Bu sebeple en kısa sürede nihai tedavinizin yapılması için diş doktorunuzdan randevu almanız en doğru davranıştır.
Diş hekiminize ulaşana kadar ağrınızı dindirmek için şunları yapabilirsiniz.
AĞRI KARŞISINDA NELER YAPABİLİRSİNİZ ?
1-Dişleri fırçalamak sizi rahatlatabilir, çürük boşluğunu dolduran gıdalardan kaynaklı ağrınız varsa bu bir çözüm olabilir.
2-Bazı safhalarda soğuk bazı safhalarda sıcak ve ılık ağrıyı rahatlatabilir. Genelde soğuk ağrıyı uyarıyorsa sıcak rahatlatabilir veya sıcakta ağrı şiddetleniyorsa soğuk ağrıyı dindirebilir.
3-Şişlik varsa dışarıdan buz tatbiki ödemin çözülmesinde ve ağrının dinmesinde faydalı olacaktır.
4-Pulpa kaynaklı ağrılarda, yani derin bir çürüğün pulpayı irrite etmesi sonucu oluşan geri dönüşümsüz ağrılarda, Aslında dişetlerini tahriş etme ihtimalinden dolayı önermediğimiz ancak çok çaresiz durumlarda dikkatli bir şekilde küçücük bir pamuk ile çürük boşluğuna koyulan karanfil yağı (karanfil yağı yoksa bir parça karanfili zeytinyağında ezip bir pamuğa koyup dişin çürüğüne yerleştirmek ağrınızı rahatlatır) içerisindeki öjenolün teskin edici etkisiyle sizi rahatlatabilir.
Asla ASPİRİN KOYMAYINIZ dişetlerini yakar ve bir faydası olmaz. Benzer şekilde alkol, kolanya v.s. de koymayınız!
Yüksek yastıkta hatta oturur pozisyona yakın uyumak gibi tedbirler ağrınızı azaltabilir.
NEDEN GENELDE GECELERİ DİŞ AĞRISI ARTAR
Bu sıklıkla karşılaştığımız bir soru birincisi yattığımız zaman pulpaya giden kan basıncı yerçekimi etkisi azaldığından daha artar, bu durum zaten iltihabı karakterdeki pulpa içi basıncını artırdığından ağrı şiddetlenir.
Bunun dışında geceleri dinlenmeye çekildiğimizde beynimizi oyalayan tüm uyaranlar (gürültü,başka insanlarla olan diyaloglar,meşgul olduğumuz tüm işler v.s.) kaybolduğundan diş ağrısı daha şiddetli algılanır.
ACİL DURUMLARDA YAPILABİLECEKLER :
Öncelikle sakin olmaya çalışın
Işıklı bir ortamda sorunu görmeye çalışın
Soğuk su ile çalkalayın
Yanak dişeti dil gibi yumuşak dokularda kanama varsa buraya gazlı bez ile tampon yaparak hafifçe basınç uygulamanız kanamayı durdurmak için önemlidir
Buz uygulaması şişliği ve ağrıyı azaltır
Kanayan yeri emmeyin ve çok sık tükürmeyin,
Tampon ettikten sonra çalkalamayın ki pıhtıyı kaldırmasın.
Özellikle kanama varsa ve volümlüyse ciddi sorunlara yol açmadan hekiminize yada en yakın sağlık kuruluşuna ulaşmanız çok önemlidir.
DİŞ KIRIKLARIM :
Kırılan parçayı bulabiliyorsanız temiz bir şekilde hekime ulaştırmaya çalışın. Ancak parça bulunamasa da kırığın büyüklüğüne göre hekiminiz uygun tedavi ile estetik bir şekilde eski görüntüyü sağlayacaktır.
DİŞ ÇEKİMLERİNDEN SONRAKİ KANAMALAR :
Şiddetli kanama varsa zaman kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurun .
Hafif bir kanama olması normaldir. Çekimden sonraki 6 saat zarfında sızıntı şeklinde kanama normal kabul edilebilir.
Mümkünse başınız yüksekte olacak şekilde yatınız,
Çekimden sonraki iki saat boyunca bir şey yemeyin
Sıcak gıdalarda kaçının,
Alkol almayın
Aspirin kullanmayın
Hafifçe yüksek bir tampon çekim boşluğu üzerine konularak 15 dakika üzerine kuvvet uygulamak ve sonra yavaşça kaldırmak yeterli olmuyorsa poşet çayı ıslatın ve gazlı bezin içine yerleştirin ve yine tampon olarak hafif yüksek bir şekilde çekim boşluğunun üzerine koyun. İçerdiği mineraller kanın pıhtılaşmasına yardımcı olacaktır.
Ancak yinede kanama varsa muhakkak hekiminize bildirin.
DİŞLERİN ARASINA BİR ŞEY SIKIŞMASI;
Rahatsız edici olan böyle bir durumda diş ipi yardımıyla sıkışan cismi çıkarmayı deneyebilirsiniz, ama sert cisimlerle kuvvet uygulayarak daha fazla zarar vermekten veya derine itmekten kaçının. Mutlaka diş hekimine görünün çünkü o bölgede Çürük yada dolgu kenarında uyumsuzluk vardır. Patolojik bir dişeti cebi varsa tedavi edilmelidir.
DİŞ HEKİMİ İLKER YİĞİT