Çocukluk çağı depresyonunun belirtilerini tanımak oldukça zor olabilir. Ebeveynler, çocuklarında ki davranış şekillerinde belli bir miktar kargaşa yaşayabilirler Çünkü çocuklar kendi yaş evrelerindeki gelişimlerine göre hareket ederler.
Depresyonun tanınmasını zorlaştıran şey, çocukların geçtiği gelişim evrelerinin ilerlemesidir. . Depresyon, ruhsal çökkünlük demektir.Hangi yaşta olursak olalım ruhsal çökkünlüğe girebiliriz. Bundan dolayı, depresyon ya da ruhsal çökkünlük bebeklerde de, okul çağında da, gençlerde de, yaşlılarda da görülür.
Çocukların yaşamları geliştikçe çocukların gösterdikleri davranımlar normal bir üzüntü mü? Yoksa hastalık belirtisi mi? olduğundan ebeveynler tam emin olmayabilirler.
Çocukluk depresyonu; İçindeki stres durumunun dışa vurumudur.Bir çeşit ruhsal çökkünlük hali olarak tanımlanabilir. Bazı çocuklar üzüntü, umutsuzluk, kaygı, huzursuzluk, yemek yeme gibi depresyonun klasik belirtilerini gösterirler. Çocuklar da tıpkı yetişkinler gibi geçici depresif ruh hallerini yaşayabilirler. Çocukların depresyonda olup olmadığını anlamak için bir kaç hafta dikkatli gözlem yapmak gerekir.
Çocuklarda; sinirlilik, saldırganlık, hiperaktivite ve yaramazlık örüntüsü altında umutsuzluk ve değersizlik.görülebilir. Mutlaka depresyon belirtisi var demek doğru olmayabilir. Yetişkinliğe giden belirli bir sürecin geçici normal bir aşaması olarak görülebilir.
Dünya Sağlık Enstitüsüne göre, depresyonda olan bir çocuğun belirtileri şunları içerebilir:
Kalıcı üzgün veya sinirli ruh hali, Bir zamanlar zevk alınan etkinliklere karşı ilgi kaybı
İştahta veya vücut ağırlığında önemli değişiklik, Uyumakta zorluk veya aşırı uyuma
Psikomotor ajitasyon veya bozukluk (sinir enerjisi veya uyuşukluk), Enerji kaybı
Değersizlik veya uygunsuz suçluluk duyguları, Konsantrasyon zorluğu
Tekrarlayan ölüm veya intihar düşünceleri
Çocuğunuzun depresyonda olabileceğine dair diğer belirtiler şunlar olabilir.
Baş ağrıları, kas ağrıları, karın ağrıları veya yorgunluk
Okula sık sık devamsızlık veya okulda düşük performans, Evden kaçma veya kaçma çabaları
Bağırma, şikayet etme, açıklanamayan sinirlilik veya ağlama patlamaları, sıkılmak, Arkadaşlarla oynamaya isteksizlik, Alkol veya madde kötüye kullanımı, Sosyal izolasyon veya zayıf iletişim
Ölüm korkusu, Reddetme veya başarısızlığa karşı aşırı hassasiyet, Artan sinirlilik, öfke veya düşmanlık, Düşüncesiz davranış, İlişkilerde zorluk;
Depresyon belirtileri göründüğünde, birkaç haftadan fazla devam ediyorsa mutlaka müdahale edilmesi gerekir.
Çocuğunuzda depresyon belirtileri yaşayabileceğinden endişe duyuyorsunuz, Çocuğunuzla konuşarak başlayabilirsiniz.
Çocuğunuzun her alanında nasıl olduklarını sorun. Özellikle küçük çocuklar duygularını kelimelere dökmekte zorlanırlar. Ergenler ve gençler, depresyon duygularını kabul etmekten utanabilirler. Her yaştan çocukla, ebeveynler endişelerini iletmeli ve sevgi dolu, destekleyici bir şekilde sorular sormalıdır.
Çocuğunuzun öğretmenleri, koçları ve çocuğunuzla düzenli olarak çalışan herkesle konuşun. Çocuğunuzun ruh halinde veya davranışında herhangi bir değişiklik fark edip etmediklerini sorun. Çocuğunuza göz kulak olmalarını ve olağan dışı davranışları size bildirmelerini isteyin.
Çocuğunuzla ilgili endişelerinizi tartışmak için okul psikoloğu, danışman, terapist veya psikiyatrist gibi bir ruh sağlığı uzmanıyla tek başınıza görüşmeye gidebilirsiniz. Bu uzman sizinle konuşurken, çocuğunuzun kronik anksiyete ile mi uğraştığını, geçici bir yaşam stresi ile mi başa çıktığını, yaşına göre tipik davranışlar sergileyip sergilemediğini veya depresyon belirtileri gösterip göstermediğini anlamanıza yardımcı olabilir. Bu ilk görüşme, çocuğunuzun o uzman tarafından değerlendirilmesi veya tedaviye devam edilmesi veya başka bir ruh sağlığı uzmanı tarafından değerlendirilmesi ile karar vermenize yardımcı olacaktır.
Uzm. Çocuk Gelişim/Psikoloji Bilim Uzm.
Yasemin TAŞ
