Gün geçmiyorki gazete yada televizyonda bir cinsel taciz haberi geçmesin, kimi zaman sapık kişinin vahşet boyutuna varan eylemleri, mağdurlara ve ailelerine büyük travmalar yaşatırken, çocuk sahibi diğer ebeveynlerde görüp duyduklarından etkilenerek korku ve panik yaşamakta, paranoya düzeyine varan önlemlerle hem kendilerinin hemde çocuklarının hayatını güçleştirmektedirler.

Çocukları sapıklar ve caniler hakkında bilgilendirmelimiyiz ? Onlara kendilerini korumayı öğretmek ne kadar doğrudur ?

Bu sorular uzmanlar arasında tartışma konusu olmaya devam etmekte, birbirinden farklı ve zıt görüşler ortaya sürülmektedir. Şimdi bu farklı görüşleri biraz açıp ortak bir çözüm yolu önermeye çalışacağız.

Nadir görülen ama gerçekten var olan bir tehlike

Çocukların yabancı biri tarafindan cinsel istismara uğraması veya kaçırılması sanıldığının aksine nadir bir durumdur ; tehlike daha çok aile ve sosyal çevresinden gelir. Bu nedenle bazı uzmanlar bu tip gerçek ancak nadir olan olaylarla ilgili tartışmanın bile insanlarda gereksiz yere kaygılanmaya sebep olacağını söyler, bununla birlikte tehlikenin varlığınıda inkar etmemektedir.

Güvenliği sağlamak yalnızca ebeveynin görevi midir ? Çocuğun bunda sorumluluğu nedir?

Bazı araştırmacılar; çocukların güvenliğinin yalnızca yetişkinlerin sorumluluğunda olduğunu iddia eder. Çocuk yapısı gereği kendini koruyamaz ve bunu sağlamak ebeveynlerin, kreş çalışanlarının, öğretmenlerin ve eğiticimlerin görevidir. Diğerleri ise ; hiç bir yetişkinin kalabalık bir yerde yürürken, telefonla yada bir tanıdığı ile konuşurken, kısa süreli bir dalgınlıktan muaf olamayacağını, yada kısacık bir anın bile, çocuğun ebeveynin kontrolünden kurtularak deneyimli bir canavarın pençesine düşmeye yeteceğini söylerler. O halde yetişkinler ve ebeveynler, çocukları ev dışındaki dünya ile tanışmaya ve etkileşime girmeye başladıkları andan itibaren, onlara kendi güvenliklerini sağlayacak temel kuralları öğretmekle yükümlüdürler.

Çocukları dış tehlikelere karşı uyarırken doğru mu yapıyoruz yoksa yanlış mı?

Kimi uzmanlar; ebeveynlerin, çocuklarını sapık ve caniler konusunda bilgilendirmek isterken, kendi kişisel korkularını onlara aktardıklarını iddia eder Çocuklar için « sapık, cinsel taciz, kaçırma » gibi kelimelerin somut bir anlamı yoktur, en azından yetişkinler anladığı şekilde anlamazlar. Bunlarla ilgili gerçek bir değerlendirme yapamadıkları için anladıkları, yakınlarının subjektif değerlendirmeleriyle sınırlıdır. Tam tersini savunan başka uzmanlar ise ; çocukların zaten hergün medya tarafından dikkatsizce yayınlanan bu tip bilgilere maruz kaldığını ve onları tam anlamıyla korumanın gerçekçi olmadığını söyler. Çocukların anlayışları büyüklerden farklıda olsa seyrettikleri bilim-kurgu filmlerındeki korkunç olayları gerçek gibi algılayıp bundan fazlazıyla rahatsız olabilirler. Çocukların, kaygılarını azaltmak için, onlara olası tehlikelerden bahsetmemek, bilgilendirmemek nafile bir girişimdir..
Bilim insanları çocukları uyarayım derken korkutmanın onları gereksiz yere kaygılı yapacağını ve dramatik durumlara dikkatini yoğunlaştıracağını söylerken ; farklı görüşte olanlar, tehlikelerden haberdar etmenin onları korumanın bir yolu olduğunu böylece toplumumuzdaki tehlikelere karşı kendilerini koruyacak donanımlara sahip yetişeceklerini savunur.

Çocuk sapıklarına karşı önleyici tedbirler ve eğitim planı
Bütün bu polemiklerın ötesinde saldırganların emellerine ulaşmak için, çocukların saflığından ve cehaletinden faydalandığını biliyoruz. Çocuklar, zihinsel, duygusal ve ahlaki anlamda kendilerini koruyacak, tehlikeli durumlarda yapılması gerekenleri bilecek entellektüel olgunluğa sahip olmadıkları için kurban seçilmektedir. Onların henüz olgunlaşmamış bu hali, neyin doğru neyin yanlış olduğunu, içinde bulundukları durumun tehlikelerini ayırt etmelerini engeller, ne yardım isteme olanaklarının ne de haklarının farkındadırlar. Bize göre çocuklarımızı canilerden korumak, onlara « tanımadıklarından uzak dur » demekten ibaret değildir.

Tedbir almayı gerektiren her durum ; aileler ve diğer eğitimciler için, çocukların kendine, beden bütünlüğüne ; kisiliğine, özeline ve mahremine saygı, güvenliğini sağlama gibi temel kavramları öğretmek ve kalıcı kılmak için bir fırsat olarak görülmelidir. Öğrenilen bu kavramların, çocuklarda sağladığı kendine güven ve sorumluluk duygusu, tehlikeli ve riskli ortamlarda diğer kişilere karşı sınır koyma, kabul edilmeyecek davranışları reddetme ve yardım isteyebilmeyi sağlar.

Şimdi çocukların dikkatli olmasını gerektiren durumları, çocuk sapıklarının kullandığı kandırma yöntemlerini görelim.

Yabancılar :

Genellikleaileler çocuklarına “daha önce hiç görmedikleri yada tanışmadıkları” insanlara güvenmemelerini öğretirler, ama;“yabancı olan” her zaman ilk defa karsılaşılan biri değildir.
Çocuklar cok zaman birkaç kere karşılaştıkları, selam verilen bakkal, postacı gibi aileye yakın görünen kişileri yabancı saymazlar. O halde bakkal yada postacı yabancı mıdır yoksa güvenilecek kisiler midir?

Tanımadığımız bütü insanlara şüpheyle bakmak çok tehlikeli sonuçlar doğurabilir.

Bir kaç kötü sapık düşünceli kişinin dışında genelde insanların çoğu çocuklara karsı iyi niyetlidir. Bütün yabancıların tehlikeli olduğu korkusunu aşılamak tam tersi bir etki yapabilir, bu şekilde şartlanan bir çocuk gerçek bir tehlikeye maruz kaldığında yada yaralandığında başkasından gelen yardımı reddebilir. Polis ve güvenlik güçleri çocuğun tanımadığı ama güvenebileceği kişilerdir. Aynı şekilde yabancı olmakla birlikte; bir devlet memuru, büyük bir mağazanın çalışanı veya kasiyeri, yanında çocuğu olan bir kadın tehlike anında yardım istenebilecek kişilerdir.

Çocuklar iyi olanla kötü olanı ayırt etmek için içgüdülerine güvenmek zorundadır.

Bir insanın gerçek niyeti fiziksel görünümünden nede yüzünden anlaşılır.

Sinema filmlerinde, çizgi fılmlerde, hikaye ve bilgisayar oyunlarında kötüler genellikle çirkin ve korkunç yüzlüdür. Ayrıca antipatik tavırları, kötü bakışları, sinsi gülüşleri, kötü görünümleri ve koyu renkli elbiseleri ile iyi olan insanlardan ayrılırlar. Kötü insan imajının bu şekilde tanımlanması çarpık bir inanışa sebeb oldugundan çocuklar güleryüzlü ve sempatik görünümlü insanlarında kötü niyetli olabileceğinden asla şüphelenmemektedir. Ancak çocuk kandıranlar yada caniler, hayırsever bir tanıdık yada komşu gibi davranıp ağırbaşlı sıradan ve sade görünerek dikkat çekmemeyi başarırlar. Diğer yandan kurbanlarını kandırmak için kendilerini genellikle çok kibar ve sempatik gösterirler.

Uyarıcı işaretleri öğrenmek

Israrla çocuklara tanımadıklarından uzak durmayı telkin etmek yerine onlara tehlikeli ortamlardan uzak durmalarını ve tehlike işaretlerini tanımalarını öğretmek daha yerinde olacaktır.
Bir mağaza çalışanının yada ebveynlerin tanıdıkları birinin çocuklarla konuşması yada birkaç soru sorması normal olabilir, ancak yetişkinin birinin çocuğa adres sorması, bonbon şekeri veya bir hediye vermesi, takip etmesi, arabaya binmesini istemesi gibi durumlar şüphe uyandırır.

Çocuk canilerinin tuzakları:

Üstteki paragrafta çocuk canilerinden kurtulma yolunun riskli ortamların farkına varıp bir an önce oradan uzaklaşmak olduğunu söylemiştik. Saldırganın kurduğu tuzaklardan kurtulmak için bu tuzakları cok iyi bilmek ve karşı tedbirler geliştirmek gerekir. Şimdi bu tuzaklardan en fazla kullanılanları görecegiz.

Saldırgan amacına ulaşmak için ailelerin çocuklarını yetiştirirken öğrettiği; büyüklere saygı, nezaket, söz dinleme, yardım etme gibi evrensel değerleri kullanır. Genel anlamda büyük insanlar çocuğun gözünde itaat edilmesi gereken otoriteyi temsil eder. Büyüklerin söylediği şeylerin mutlak yapılması gerektiğine olan inancı saldırganın işini kolaylaştırır. Üstelik çocuklar yetiskinlere karşı geldiklerinde, onları kızdıracakları, onlar tarafından azarlanacakları kaygısı taşırlar ve kendilerini büyük birinin söylediklerini yapmak zorunda görürler.

Çocuk sapıkları genellikle çocukların saflığını ve bilgisizliğini kullanırlar. Onları hediyelerle, istedikleri bir şeyi yapma sözü vererek, iltifat ederek yada dramatik bir olay anlatıp panik yaratarak kandırırlar.

Yardım isteme tuzağı:

Bir saldırgan kurbanını kendine yaklaştırmak yada daha tenha bir yere götürerek etkisiz hale getirmek için hatalı ve yanıltıcı bir hikaye uydurabilir.. Kaybolan bir hayvanını (genellikle kedi veya köpek) bulmasına, elindeki paketlerden bir kısmını arabasına kadar taşımasına yardım istemek, kaybolduğunu söyleyerek yol göstermesini istemek, yaşlı birine yardım etmesini istemek, gibi çok klasik yöntemleri kullanırlar..

Çocuklara öğretilmesi gereken gerçekten yardıma ihtiyacı olan bir yetiskin bunu asla bir çocuktan istemiyeceği başka bir yetişkinden istemesi gerektiğidir. Çocuk, tanımadığı bır yetişkinden gelen her türlü yardım isteğinin şüpheli olduğunu ve otomatik olarak reddetmesi gerektiğini, bu kişiden hemen uzaklaşak güven duyduğu birinin yanına, eğer o an için böyle biri yoksa o sırada oradan geçen uygun birinin yanına gitmeyi öğrenmelidir.

Hediyeler ve söz vermeler:

Sapık kişiler çocukları, bonbon sekeri, para, oyuncak vererek yada eğer onun peşinden gelirse hediye verecekleri sözüyle kandırırlar. Yaşça biraz daha büyük olan çocukların ilgisini ise cep telefonu, MP3 çalar yada o yaş grubunun ilgisini çeken play-station gibi oyun objeleriyle çekerler.

Çocukların kesinlikle öğrenmesi gereken şey, tanımadıkları bir kişinin onlara hediye ve benzeri şeyleri vermeleri için hiç bir sebep olmadığıdır. Onlara her türlü hediye ve cazip teklifler şüpheli kabul edirek düşünmeden reddetmeleri, hemen ailesine haber vermesi öğretilmelidir.

İltifat, övgü

Çocuk tacizcileri özelliklede ergenleri, kendilerini ünlü starların arkadaşı, menejeri gibi tanıtarak kendilerine çekerler. Gençlerin o yaş dönemine özgu beğenilme arzularını kullanarak, fizik güzellikleri, sesleri yada diğer özellikleri ile ilgili iltifatlar yaparlar. Övülen, beğenilen genç uydurma bir deneme filmi veya fotoğraf çekimi yada ses kaydı için kolaylıkla kandırılabilirler.

Yetkili biri gibi görünmek

Çocuk saldırganı yetkili bir otorite olarak gördüğünde ona daha kolay itimat eder ve söylediklerini kolayca yapmaya meyilli olur. Bu durumu kullanan çocuk canileri kendilerini polis, elektirik yada su sayacını okuyan bir memur yada postacı gibi gösterebilirler.

“Acil durum” yalanı

Çocuk sapıklarının kullandığı bir diğer taktikde, çocuklara kendilerini aile tarafından özel bir görev için gönderilen tanıdık biri olarak tanıtmalarıdır Okul çıkısına gelip çocuğa ailelerinin kaza geçirdiği, eve misafir geldiği yada arabalarının bozulduğu için onu almaya gelemeyeceğini bunun için kendilerini görevlendirdiğini, ve eve onunla gelmesini istediklerini söylerler. Yine burada çocuga kimseyle gitmemeleri, böyle acil bir durum olduğunda onu almaya onun tanıdığı birini göndereceklerini söylemeleri gerekir. Ayrıca çocuklara böyle bir durumda tereddüt ettiklerinde, gitmeden önce bunu öğretmenlerine yada tanıdıkları bir büyüğe söylemek zorunda olduklarını öğretmelidir.